.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Ayaktan Kemoterapi Alan Erişkin Hastalarda Malnütrisyon Riskinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Bir Retrospektif Çalışma
Determination of Malnutrition Risk and Affecting Factors in Adult Patients Undergoing Outpatient Chemotherapy: A Retrospective Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(4):935-43
doi: 10.5336/healthsci.2022-88427
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, ayaktan kemoterapi alan hastaların malnütrisyon risklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Onkoloji Kliniğinde ayaktan kemoterapi alan erişkin 170 hasta üzerinde yapılmıştır. Hastaların dosyalarından sosyodemografik özellikleri, sağlık durumu, günlük yaşam aktiviteleri, beslenme öyküsüne ilişkin veriler, oluşturulan bilgi formuna aktarılmıştır. Ayaktan kemoterapi alan erişkin hastaların malnütrisyon riskleri değerlendirilirken NRS-2002 formu kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcılara ait ortalama beden kitle indeksi (BKİ) 25,89±5,18 kg/m2 olarak saptanmıştır. Hastaların %34,1'inde malnütrisyon saptanmıştır. Beden kütle indeksleri 18,5-24,9 kg/m2 olanlara göre 25,0-29,9 kg/m2 olması, malnütrisyon olasılığını 0,273 kat artırmaktadır (p=0,002). Medeni durumun evli olması, bekâr olmaya göre malnütrisyon yaşama olasılığını 0,297 kat artırmaktadır (p=0,019). Cerrahi operasyon geçirme durumu ve ağrının varlığı malnütrisyonu etkilememektedir (p=0,223; p=0,054). İştahın azalmış olması malnütrisyon riskini 5,87 kat artırmaktadır (p<0,001). Ödem varlığı, malnütrisyon görülme olasılığını 0,267 kat artırmaktadır (p=0,002). Sakin olmaya göre ajite olma malnütrisyon olasılığını 2,85 kat artırmaktadır (p=0,008). Yeme içmede başkalarından yardım almak malnütrisyon görülme olasılığını 8,007 kat artırmaktadır (p<0,001). Sonuç: Çalışmaya katılan hastaların yaklaşık 1/3'ünde malnütrisyon saptanmıştır. Hafif şişman olma, evli olma, azalmış iştah, ödem varlığı, ajite olma hâli ve yeme içmede başkalarından yardım alma durumu malnütrisyon riskini artıran en önemli faktörler olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak pek çok nedene bağlı olarak oluşan kanser kaşeksisi başlamadan beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi, onkolojik tedavi başladıktan sonra da beslenme durumlarının değerlendirilmesi gerekli önlemleri almak amacıyla önem teşkil etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ayaktan kemoterapi; malnütrisyon; beslenme durumunun saptanması
Amaç: Bu çalışma, ayaktan kemoterapi alan hastaların malnütrisyon risklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Onkoloji Kliniğinde ayaktan kemoterapi alan erişkin 170 hasta üzerinde yapılmıştır. Hastaların dosyalarından sosyodemografik özellikleri, sağlık durumu, günlük yaşam aktiviteleri, beslenme öyküsüne ilişkin veriler, oluşturulan bilgi formuna aktarılmıştır. Ayaktan kemoterapi alan erişkin hastaların malnütrisyon riskleri değerlendirilirken NRS-2002 formu kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcılara ait ortalama beden kitle indeksi (BKİ) 25,89±5,18 kg/m2 olarak saptanmıştır. Hastaların %34,1'inde malnütrisyon saptanmıştır. Beden kütle indeksleri 18,5-24,9 kg/m2 olanlara göre 25,0-29,9 kg/m2 olması, malnütrisyon olasılığını 0,273 kat artırmaktadır (p=0,002). Medeni durumun evli olması, bekâr olmaya göre malnütrisyon yaşama olasılığını 0,297 kat artırmaktadır (p=0,019). Cerrahi operasyon geçirme durumu ve ağrının varlığı malnütrisyonu etkilememektedir (p=0,223; p=0,054). İştahın azalmış olması malnütrisyon riskini 5,87 kat artırmaktadır (p<0,001). Ödem varlığı, malnütrisyon görülme olasılığını 0,267 kat artırmaktadır (p=0,002). Sakin olmaya göre ajite olma malnütrisyon olasılığını 2,85 kat artırmaktadır (p=0,008). Yeme içmede başkalarından yardım almak malnütrisyon görülme olasılığını 8,007 kat artırmaktadır (p<0,001). Sonuç: Çalışmaya katılan hastaların yaklaşık 1/3'ünde malnütrisyon saptanmıştır. Hafif şişman olma, evli olma, azalmış iştah, ödem varlığı, ajite olma hâli ve yeme içmede başkalarından yardım alma durumu malnütrisyon riskini artıran en önemli faktörler olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak pek çok nedene bağlı olarak oluşan kanser kaşeksisi başlamadan beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi, onkolojik tedavi başladıktan sonra da beslenme durumlarının değerlendirilmesi gerekli önlemleri almak amacıyla önem teşkil etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ayaktan kemoterapi; malnütrisyon; beslenme durumunun saptanması
ABSTRACT
Objective: This study was conducted to determine the malnutrition risks of patients receiving outpatient chemotherapy. Material and Methods: This study was carried out on 170 adult patients receiving chemotherapy in Başkent University Ankara Hospital Oncology Clinic. Data on sociodemographic characteristics, health status, activities of daily living, and nutritional history from the files of the patients were transferred to the information form. The NRS- 2002 form was used to evaluate the malnutrition risks of adult patients receiving ambulatory chemotherapy. Results: Malnutrition was found in 34.1% of the participants. Patients with a body mass index of 25.0-29.9 kg/m2 compared to those with 18.5-24.9 kg/m2 increase the probability of malnutrition 0.273 times (p=0.002). Marital status being married increases the probability of experiencing malnutrition 0.297 times compared to being single (p=0.019). Surgical operation status and presence of pain do not affect malnutrition (p=0.223; p=0.054). Compared to normal appetite, decreased appetite increases the risk of malnutrition 5.87 times (p<0.001). The presence of edema increases the probability of malnutrition 0.267 times (p=0.002). Compared to being calm, agitation increased the probability of malnutrition 2.85 times (p=0.008). Compared to being independent in eating and drinking, getting help from others increases the probability of malnutrition 8.007 times (p<0.001). Conclusion: As a conclusion, malnutrition was found approximately one third of the patients participating in the study. Being overweight, being married, decreased appetite, presence of edema, being agitated and getting help from others in eating and drinking were determined as the most important factors that increase the risk of malnutrition.
Keywords: Outpatient chemotherapy; malnutrition; nutrition assessment
Objective: This study was conducted to determine the malnutrition risks of patients receiving outpatient chemotherapy. Material and Methods: This study was carried out on 170 adult patients receiving chemotherapy in Başkent University Ankara Hospital Oncology Clinic. Data on sociodemographic characteristics, health status, activities of daily living, and nutritional history from the files of the patients were transferred to the information form. The NRS- 2002 form was used to evaluate the malnutrition risks of adult patients receiving ambulatory chemotherapy. Results: Malnutrition was found in 34.1% of the participants. Patients with a body mass index of 25.0-29.9 kg/m2 compared to those with 18.5-24.9 kg/m2 increase the probability of malnutrition 0.273 times (p=0.002). Marital status being married increases the probability of experiencing malnutrition 0.297 times compared to being single (p=0.019). Surgical operation status and presence of pain do not affect malnutrition (p=0.223; p=0.054). Compared to normal appetite, decreased appetite increases the risk of malnutrition 5.87 times (p<0.001). The presence of edema increases the probability of malnutrition 0.267 times (p=0.002). Compared to being calm, agitation increased the probability of malnutrition 2.85 times (p=0.008). Compared to being independent in eating and drinking, getting help from others increases the probability of malnutrition 8.007 times (p<0.001). Conclusion: As a conclusion, malnutrition was found approximately one third of the patients participating in the study. Being overweight, being married, decreased appetite, presence of edema, being agitated and getting help from others in eating and drinking were determined as the most important factors that increase the risk of malnutrition.
Keywords: Outpatient chemotherapy; malnutrition; nutrition assessment
REFERANSLAR:
- World Health Organization. Noncommunicable diseases country profiles 2018. Cited: November 28, 2021. Available from: [Link]
- Kondrup J, Rasmussen HH, Hamberg O, Stanga Z; Ad Hoc ESPEN Working Group. Nutritional risk screening (NRS 2002): a new method based on an analysis of controlled clinical trials. Clin Nutr. 2003;22(3):321-36. [Crossref] [PubMed]
- Davidson W, Teleni L, Muller J, Ferguson M, McCarthy AL, Vick J, et al. Malnutrition and chemotherapy-induced nausea and vomiting: implications for practice. Oncol Nurs Forum. 2012;39(4):E340-5. [Crossref] [PubMed]
- Dumlu EG, Bozkurt B, Tokaç M, Kiyak G, Özkardeş AB, Yalçın S. Cerrahi hastalarda malnütrisyon ve beslenme desteği [Malnutrition and nutrition supplementation in surgical patients]. Ankara Medical Journal. 2013;13(1):33-9. [Link]
- Aapro M, Arends J, Bozzetti F, Fearon K, Grunberg SM, Herrstedt J, et al; ESMO (European School of Medical Oncology). Early recognition of malnutrition and cachexia in the cancer patient: a position paper of a European School of Oncology Task Force. Ann Oncol. 2014;25(8):1492-9. [Crossref] [PubMed]
- Mendes J, Alves P, Amaral TF. Comparison of nutritional status assessment parameters in predicting length of hospital stay in cancer patients. Clin Nutr. 2014;33(3):466-70. [Crossref] [PubMed]
- Akmansu M, Kanyılmaz G. Malnütrisyon taramasındaki yöntemler: hangi yöntemi kullanalım? Turk J Oncol. 2020;35(Supp 1):5-11.
- D'Almeida CA, Peres WAF, de Pinho NB, Martucci RB, Rodrigues VD, Ramalho A. Prevalence of malnutrition in older hospitalized cancer patients: a multicenter and multiregional study. J Nutr Health Aging. 2020;24(2):166-71. [Crossref] [PubMed]
- Korfali G, Gündoğdu H, Aydintuğ S, Bahar M, Besler T, Moral AR, et al. Nutritional risk of hospitalized patients in Turkey. Clin Nutr. 2009;28(5):533-7. [Crossref] [PubMed]
- Segura A, Pardo J, Jara C, Zugazabeitia L, Carulla J, de Las Pe-as R, et al. An epidemiological evaluation of the prevalence of malnutrition in Spanish patients with locally advanced or metastatic cancer. Clin Nutr. 2005;24(5):801-14. [Crossref] [PubMed]
- Capra S, Ferguson M, Ried K. Cancer: impact of nutrition intervention outcome--nutrition issues for patients. Nutrition. 2001;17(9):769-72. [Crossref] [PubMed]
- Ravasco P, Monteiro-Grillo I, Vidal PM, Camilo ME. Nutritional deterioration in cancer: the role of disease and diet. Clin Oncol (R Coll Radiol). 2003;15(8):443-50. [Crossref] [PubMed]
- Ravasco P, Monteiro-Grillo I, Vidal PM, Camilo ME. Cancer: disease and nutrition are key determinants of patients' quality of life. Support Care Cancer. 2004;12(4):246-52. [Crossref] [PubMed]
- Slaviero KA, Read JA, Clarke SJ, Rivory LP. Baseline nutritional assessment in advanced cancer patients receiving palliative chemotherapy. Nutr Cancer. 2003;46(2):148-57. [Crossref] [PubMed]
- Karaman N, Uyar O, Öndeş B, Aksel B, Kınaş V, Özaslan C. Onkoloji hastanesi genel cerrahi kliğine yatan 100 ardışık hastanın yatış anındaki nütrisyonel durumunun değerlendirilmesi [The evaluation of nutritional status of 100 consecutive patients at the time of admission to surgical clinic of oncology hospital]. Acta Oncologica Turcica. 2015;48(2):63-6. [Crossref]
- Erdem Z, Gümüşel S, Radyoterapi alan baş-boyun kanserli hastalarda nütrisyon desteği. Nütrisyonda Güncel Konular Kitabı. 1. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayıncılık; 2013. p.179.
- Medeiros de Morais C. Determinants of malnutrition in older adults. Komp Nutr Diet. 2021;1:49-50. [Crossref]
- Krzymińska-Siemaszko R, Mossakowska M, Skalska A, Klich-Rączka A, Tobis S, Szybalska A, et al. Social and economic correlates of malnutrition in Polish elderly population: the results of PolSenior study. J Nutr Health Aging. 2015;19(4):397-402. [Crossref] [PubMed]
- van Bokhorst-de van der Schueren MA, Lonterman-Monasch S, de Vries OJ, Danner SA, Kramer MH, Muller M. Prevalence and determinants for malnutrition in geriatric outpatients. Clin Nutr. 2013;32(6):1007-11. [Crossref] [PubMed]
- Leibovitz E, Giryes S, Makhline R, Zikri Ditch M, Berlovitz Y, Boaz M. Malnutrition risk in newly hospitalized overweight and obese individuals: Mr NOI. Eur J Clin Nutr. 2013;67(6):620-4. [Crossref] [PubMed]
- Zhang X, Pang L, Sharma SV, Li R, Nyitray AG, Edwards BJ. Malnutrition and overall survival in older patients with cancer. Clin Nutr. 2021;40(3):966-77. [Crossref] [PubMed]
- Ross LJ, Wilson M, Banks M, Rezannah F, Daglish M. Prevalence of malnutrition and nutritional risk factors in patients undergoing alcohol and drug treatment. Nutrition. 2012;28(7-8):738-43. [Crossref] [PubMed]
- Sayın E, Özlüer YE, Şeker Yaşar K. Evaluating malnutrition in cancer patients in the emergency department. Am J Emerg Med. 2022;51:197-201. [Crossref] [PubMed]
- Silva FR, de Oliveira MG, Souza AS, Figueroa JN, Santos CS. Factors associated with malnutrition in hospitalized cancer patients: a croos-sectional study. Nutr J. 2015;14:123. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Takahashi K, Kubo A, Ishimura K, Fukui T, Tamura T. Correlation among sarcopenia, malnutrition and activities of daily living in patients with vertebral compression fractures: a comparison based on admission and discharge parameters evaluating these conditions. J Phys Ther Sci. 2018;30(12):1401-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bell CL, Lee AS, Tamura BK. Malnutrition in the nursing home. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2015;18(1):17-23. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi