.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Attitudes of Nurses Towards Patient Safety Culture and the Factors Affecting Patient Safety: Descriptive Research
Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürüne İlişkin Tutumları ve Hasta Güvenliğini Etkileyen Faktörler: Tanımlayıcı Araştırma
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2023;15(3):762-71
doi: 10.5336/nurses.2023-95569
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: Patient safety, refers to all of measures taken by health professionals working in health institutions to prevent the individuals from being harmed by the care in the delivery of the health services.It was conducted to determine the extent to which nurses working in a university hospital perceive the patient safety culture and to identify the factors that affect these views. Material and Methods: The population consisted of 140 nurses who worked in a university hospital that was completed with 82.9% (n=116) of the population were reached.The data were collected using the ''Questionnaire'' prepared to determine the socio-demographic characteristics of nurses and ''Hospital Survey on Patient Safety Culture'' developed by Filiz et al. The data were analysed using SPSS 24 programme. Results: It was found that 33.6% (n=39) of the nurses were between the ages of 18-25, 90.5% (n=115) were female, 54.3% (n=63) were married, 73.3% (n=85) were health vocational high school/associate degree graduates, 31% (n=36) had less than 5 years of professional experience, and 28.4% (n=33) of them had a professional experience between 17-27 years, and 65.5% (n=76) of them had less than 5 years of working in the institution. Nurses' perceptions on the patient safety culture were good, with 3.75±0.55 (75 out of 100), while patient safety ratings were excellentin 44.8% (n=52) and very good in 47.4% (n=55). Conclusion: In this study, it was concluded that the perception levels of patient safety culture were greater in those who were female, aged between 34-41 years and had an undergraduate or higher degree, implying that patient safety was more important in these groups.
Keywords: Patient safety; nurse; patient safety culture
Objective: Patient safety, refers to all of measures taken by health professionals working in health institutions to prevent the individuals from being harmed by the care in the delivery of the health services.It was conducted to determine the extent to which nurses working in a university hospital perceive the patient safety culture and to identify the factors that affect these views. Material and Methods: The population consisted of 140 nurses who worked in a university hospital that was completed with 82.9% (n=116) of the population were reached.The data were collected using the ''Questionnaire'' prepared to determine the socio-demographic characteristics of nurses and ''Hospital Survey on Patient Safety Culture'' developed by Filiz et al. The data were analysed using SPSS 24 programme. Results: It was found that 33.6% (n=39) of the nurses were between the ages of 18-25, 90.5% (n=115) were female, 54.3% (n=63) were married, 73.3% (n=85) were health vocational high school/associate degree graduates, 31% (n=36) had less than 5 years of professional experience, and 28.4% (n=33) of them had a professional experience between 17-27 years, and 65.5% (n=76) of them had less than 5 years of working in the institution. Nurses' perceptions on the patient safety culture were good, with 3.75±0.55 (75 out of 100), while patient safety ratings were excellentin 44.8% (n=52) and very good in 47.4% (n=55). Conclusion: In this study, it was concluded that the perception levels of patient safety culture were greater in those who were female, aged between 34-41 years and had an undergraduate or higher degree, implying that patient safety was more important in these groups.
Keywords: Patient safety; nurse; patient safety culture
ÖZET
Amaç: Hasta güvenliği; sağlık hizmetleri sunumunda bakımın kişilere vereceği hasarı önleyebilmek amacıyla sağlık kurumlarındaki çalışan sağlık profesyonellerince alınan önlemlerin bütünüdür. Bir üniversite hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta güvenliği kültürünü algılama seviyelerini belirlemek ve bu görüşleri etkileyen faktörleri saptamak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın evrenini bir üniversite hastanesinde çalışan 140 hemşire oluşturmuş, %82,9'una (n=116) ulaşılarak çalışma tamamlanmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında hemşirelerin sosyodemografik özelliklerini belirlemek amacı ile oluşturulan ''Anket Formu'' ile Filiz ve ark. tarafından geliştirilen ''Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi'' kullanılmıştır. Veriler SPSS 24 programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Hemşirelerin, %33,6'sının (n=39) 18-25 yaş aralığında, %90,5'inin(n=115) kadın, %54,3'ünün (n=63) evli, %73,3'ünün (n=85) sağlık meslek lisesi/ön lisans mezunu olduğu, %31'inin(n=36)mesleki deneyimi 5 yıldan az ve %28,4'ünün (n=33) 17-27 yıl arası; kurumda çalışma yılı ise %65,5'inin (n=76) 5 yıldan az olduğu bulunmuştur.Hemşirelerin hasta güvenliği kültür algıları 3,75±0,55 (100 üzerinden 75) ile iyi düzeyde olduğu, hasta güvenliği derecelendirmeleri %44,8 (n=52) mükemmel, %47,4 (n=55) çok iyi olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada, 34-41 yaş arasında, kadın ve lisans ve üzeri eğitim alan hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algılama seviyelerinin daha yüksek olduğu başka bir ifadeyle bu gruplarda hasta güvenliğinin daha fazla önemsendiği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Hasta güvenliği; hemşire; hasta güvenliği kültürü
Amaç: Hasta güvenliği; sağlık hizmetleri sunumunda bakımın kişilere vereceği hasarı önleyebilmek amacıyla sağlık kurumlarındaki çalışan sağlık profesyonellerince alınan önlemlerin bütünüdür. Bir üniversite hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta güvenliği kültürünü algılama seviyelerini belirlemek ve bu görüşleri etkileyen faktörleri saptamak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın evrenini bir üniversite hastanesinde çalışan 140 hemşire oluşturmuş, %82,9'una (n=116) ulaşılarak çalışma tamamlanmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında hemşirelerin sosyodemografik özelliklerini belirlemek amacı ile oluşturulan ''Anket Formu'' ile Filiz ve ark. tarafından geliştirilen ''Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi'' kullanılmıştır. Veriler SPSS 24 programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Hemşirelerin, %33,6'sının (n=39) 18-25 yaş aralığında, %90,5'inin(n=115) kadın, %54,3'ünün (n=63) evli, %73,3'ünün (n=85) sağlık meslek lisesi/ön lisans mezunu olduğu, %31'inin(n=36)mesleki deneyimi 5 yıldan az ve %28,4'ünün (n=33) 17-27 yıl arası; kurumda çalışma yılı ise %65,5'inin (n=76) 5 yıldan az olduğu bulunmuştur.Hemşirelerin hasta güvenliği kültür algıları 3,75±0,55 (100 üzerinden 75) ile iyi düzeyde olduğu, hasta güvenliği derecelendirmeleri %44,8 (n=52) mükemmel, %47,4 (n=55) çok iyi olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada, 34-41 yaş arasında, kadın ve lisans ve üzeri eğitim alan hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algılama seviyelerinin daha yüksek olduğu başka bir ifadeyle bu gruplarda hasta güvenliğinin daha fazla önemsendiği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Hasta güvenliği; hemşire; hasta güvenliği kültürü
REFERANSLAR:
- Sarmasoğlu Ş. Intern doctors' likelihood of speaking up for patient safety [Master of science thesis]. Ankara: Hacettepe University; 2019. [Cited: 05.05.2023] Available online: [Link]
- Nordin A. Patient safety culture in hospital settings: measurements, healthcare staff perceptions and suggestions for improvement [Doctoral thesis]. Karlstad, Sweeden: Karlstad University; 2015. [Cited: 05.04.2023] Available online: [Link]
- Varol Ş. Bir eğitim hastanesinde çalışan doktor ve hemşirelerin hasta ve çalışan güvenliği konusundaki görüşlerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi; 2012. [Erişim tarihi: 05.05.2023] Erişim linki: [Link]
- Hasta Güvenliği, Türkiye'de Hasta Güvenliği, Hasta Güvenliği Programı Geliştirme. Çakmakçı M, Akalın HE, editörler. Füsun Sayek TTB Raporları/Kitapları Hasta Güvenliği: Türkiye ve Dünya.. 1. Baskı. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları; 2010. p.13-126. [Link]
- Akalın HE. Hasta güvenliği kültürü: nasıl geliştirebiliriz [Patient safety culture: how to develop]. ANKEM Dergisi. 2004;18(2):12-3. [Link]
- Arimany-Manso J, Martin-Fumadó C. The importance of patient safety. Med Clin (Barc). 2017;148(9):405-7. [Crossref] [PubMed]
- Dursun S, Bayram N, Aytaç S. Hasta güvenliği kültürü üzerine bir uygulama [A survey on patient safety culture]. Sosyal Bilimler Dergisi. 2010;8(1):1-14. [Link]
- Abdou HA, Saber KM. A baseline assessment of patient safety culture among nurses at student university hospital. World Journal of Medical Sciences. 2011;6(1):17-26. [Link]
- Kardaş Özdemir F, Akgün Şahin Z. Hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algıları: Kars ili örneği [Perceptions of nurses regarding the patient safety culture: the Kars case]. ODU Journal of Medicine. 2015;2(3)139-44. [Link]
- Severinsson E, Haruna M, Rönnerhag M, Berggren I. Patient safety, adverse healthcare events and near-misses in obstetric care-a systematic literature review. Open Journal of Nursing. 2015;5:1110-22. [Crossref]
- Nieva VF, Sorra J. Safety culture assessment: a tool for improving patient safety in healthcare organizations. Qual Saf Health Care. 2003;12 Suppl 2(Suppl 2):ii17-23. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Famolaro T, Yount ND, Hare R, Thornton S, Meadows K, Fan L, et al. Hospital survey on patient safety culture 2018 user database report. Agency for Healthcare Research and Quality. 2018. [Link]
- Lee HY, Hahm MI, Lee SG. Undergraduate medical students' perceptions and intentions regarding patient safety during clinical clerkship. BMC Med Educ. 2018;18(1):66. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lyndon A, Malana J, Hedli LC, Sherman J, Lee HC. Thematic analysis of women's perspectives on the meaning of safety during hospital-based birth. JOGNN. 2018;47(3):324-32. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Weaver SJ, Lubomksi LH, Wilson RF, Pfoh ER, Martinez KA, Dy SM. Promoting a culture of safety as a patient safety strategy: a systematic review. Ann Intern Med. 2013;158(5 Pt 2):369-74. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Filiz E. Hastanede hasta güvenliği kültürü algılamasının ve sağlık çalışanları ile toplumun hasta güvenliği hakkındaki tutumunun belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi; 2009. [Erişim tarihi: 20.06.2021] Erişim linki: [Link]
- Akalın HE. Yoğun bakım ünitelerinde hasta güvenliği [Patient safety in intensive care units]. Yoğun Bakım Dergisi. 2005;5(3):141-6. [Link]
- Öztürk H, Kahriman İ, Babacan E. Tıbbi hatalar ve hasta güvenliği: hemşirelere yönelik eğitimlerin etkinliğinin değerlendirilmesi [Medical errors and patient safety: evaluation of the effeciveness of the trainings for nurses]. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi. 2017;14(2):57-72. [Link]
- Alcan Z, Tekin DE, Civil SÖ. Hasta Güvenliği: Beklenmedik Olaylarda Hemşirenin Rolü. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2012.
- Çırpı F, Doğan YM, Kocabey M. Hasta güvenliğine yönelik hemşirelik uygulamalarının ve hemşirelerin bu konudaki görüşlerinin belirlenmesi [Nursing practices that are aims to patient safe and determining the nurses point view of this topic]. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2009;2(3):26-34. [Link]
- Hansen MM, Durbin J, Sinkowitz-Cochran R, Vaughn A, Langowski M, Gleason S. Do no harm: provider perceptions of patient safety. J Nurs Adm. 2003;33(10):507-8. [Crossref] [PubMed]
- Sajadi SA, Ebadi A, Khaghanizadeh M. Effectiveness and challenges of mastery learning in nursing education: a systematic review. International Journal of Medical Reviews. 2015;2(4):309-16. [Link]
- Lenburg CB, Abdur-Rahman VZ, Spencer TS, Boyer SA, Klein CJ. Implementing the COPA model in nursing education and practice settings: promoting competence, quality care, and patient safety. Nurs Educ Perspect. 2011;32(5):290-6. [Crossref] [PubMed]
- Pronovost PJ, Weast B, Rosenstein BJ, Sexton JB, Holzmueller CG, Paine L, et al. Implementing and validating a comprehensive unit-based safety program, Journal of Patient Safety. 2005;1(1):33-40. [Crossref]
- Huang CH, Wu HH, Lee YC. The perceptions of patient safety culture: a difference between physicians and nurses in Taiwan. Appl Nurs Res. 2018;40:39-44. [Crossref] [PubMed]
- Kim KJ, Yoo MS, Seo EJ. Exploring the influence of nursing work environment and patient safety culture on missed nursing care in Korea. Asian Nurs Res (Korean Soc Nurs Sci). 2018:S1976-1317(17)30683-7. [PubMed]
- Karaca A, Arslan H. Hemşirelik hizmetlerinde hasta güvenliği kültürünün değerlendirilmesine yönelik bir çalışma [A study for evaluation of patient safety culture in nursing services]. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi. 2014;1(1):9-18. [Crossref]
- Yıldırım Keskin A. Hemşirelik öğrencilerinin klinik karar verme algıları ve klinik karar vermelerini etkileyen faktörlerin incelenmesi [The clinical decision making perceptions of nursing students and the factors affecting clincal decision making]. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;9(2):102-11. [Link]
- Kır Biçer E. Hemşirelik öğrencilerinin hasta güvenliğine ilişkin görüşleri ve klinik uygulamada tanık oldukları tıbbi hataların incelenmesi [Investigation of nursing students' viewpoints about patient safety and medical errors witnessed in clinical practices], Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2020;7(1):65-77. [Link]
- Er F, Altuntaş S. Hemşirelerin tıbbi hata yapma durumları ve nedenlerine yönelik görüşlerinin belirlenmesi [Determination of nurses' viewpoints about medical errors and their causes]. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2016;3(3):132-9. [Link]
- Akgün Şahin Z, Kardaş Özdemir F. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi [Examination of the tendency for nursing malpractice and affecting factors]. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2015;12(3):210-4. [Link]
- Hergül FK, Özbayır T, Gök F. Ameliyathanede hasta güvenliği: sistematik derleme [Patient safety in the operating room: a systematic review]. Pamukkale Tıp Dergisi. 2016;9(1):87-98. [Crossref]
- Yücesan A, Ayaz Alkaya S. Bireylerin tıbbi hatalarla ilgili görüş ve deneyimleri [Opinions and experiences of individuals regarding medical errors]. Dicle Tıp Dergisi. 2017;44(1):25-34. [Crossref]
- Topcu I, Turkmen AS, Sahiner NC, Savaser S, Sen H. Physicians' and nurses' medical errors associated with communication failures. J Pak Med Assoc. 2017;67(4):600-4. [PubMed]
- Küçükali R, Çakır R, Çevik Özdemir HN. Sağlık profesyonellerinin iletişimsel sorunlarının belirlenmesi [Determination of communicative problems of health professionals]. OPUS-International Journal of Society Researches. 2019;14(20):763-83. [Crossref]
.: İşlem Listesi