Objective: The purpose of this study was to determine the relationship between the stress experienced by adolescents in relation to their academic expectations and the use of nonprescription products. Material and Methods: An analytical cross-sectional research design was employed. Simple randomization was utilized to select the participants who included 707 students from science, social science, vocational, and Anatolian high schools. The participants completed the Adolescent Information Form, Academic Expectations Stress Inventory (AESI), and Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS). Results: No significant statistical relationship was found in any of the subscales of the MSPSS and AESI (p>0.05). Multivariate logistic regression analysis revealed usage of red/green prescribed medication, nonprescription medication, and medication acquired from friends was high among those participants who were unable to talk about their problems to their families. Considering the relationship between environmental factors and adolescent's nonprescription medication usage; presence of friends using medication, vitamin supplements, and nonprescription medication product use was found to increase the risk of nonprescription medication usage among the participants. Furthermore, usage of nonprescription medication was high among those who attended science and Anatolian high schools. Conclusion: Approximately 10% of adolescents was consumed tea/coffee above the daily safe dose. The use of products in the immediate vicinity was increased the risk of vitamin supplement use. Test anxiety was increased the risk of usage of nonprescription medication. School type and grade level were effective for adolescents usage of nonprescription drugs, drugs acquired from friends and take vitamin supplements.
Keywords: Adolescent; social support; nonprescription drugs; academic success; anxiety
Amaç: Bu araştırmanın amacı, ergenlerin akademik beklentilerine göre yaşadıkları stres ile reçetesiz ürün kullanımı arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Analitik bir kesitsel araştırma tasarımı kullanılmıştır. Fen, sosyal bilimler, meslek liseleri ve anadolu liselerinden 707 öğrenci yer almış ve katılımcıları belirlemede basit randomizasyon kullanılmıştır. Katılımcılar; Ergen Bilgi Formu, Akademik Beklentiler Stres Envanteri [Academic Expectations Stress Inventory (AESI)] ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğini [Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS)] doldurmuştur. Bulgular: MSPSS ve AESI alt ölçeklerinin hiçbirinde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Çok değişkenli lojistik regresyon analizi, sorunları hakkında aileleriyle konuşamayan katılımcılar arasında kırmızı/yeşil reçeteli ilaç, reçetesiz ilaç ve arkadaşlarından alınan ilaç kullanımının yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Çevresel faktörler ile gençlerin ilaç kullanımlarının ilişkisine bakıldığında, ilaç kullanan arkadaş varlığının reçetesiz ilaç kullanımı, vitamin takviyesi kullanımı ve ilaç dışı ürün kullanımı riskini artırdığı tespit edilmiştir. Yakın çevresinde ürün kullanımının gençlerde vitamin takviyesi kullanımı riskini artırdığı bulunmuştur. Ayrıca fen ve Anadolu liselerine devam edenlerde reçetesiz ilaç kullanımının yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuç: Ergenlerin yaklaşık %10'u günlük güvenli dozun üzerinde çay/kahve tüketmektedir. Yakın çevrede kullanılıyor olması vitamin takviyesi kullanım riskini, sınav kaygısının ise reçetesiz ilaç kullanma riskini artırdığı bulunmuştur. Okul türü ve sınıf düzeyi ergenlerin reçetesiz ilaç kullanımlarını, arkadaşlarından ilaç almalarını ve vitamin takviyesi kullanımlarını etkilemektedir.
Anahtar Kelimeler: Ergen; sosyal destek; reçetesiz ilaçlar; akademik başarı; kaygı
- McNamara S. Stress in Young People: What's New and What to Do. 1st ed. A&C Black; 2000.
- Aşçı Ö, Hazar G, Kılıç E, Korkmaz A. [Determining the reasons of stress and the ways of coping with stress in university students]. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015; 8(4):213-32.[Link]
- Yiğit R. [Examination of relationship between self-esteem, life satisfaction of riot policemen and their approach to dealing with stress]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012;13(1):61-75.[Link]
- Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [Internet]. © 2020, ÖSYM Başkanlığı [Cited: October 11, 2020]. YKS yerleştirme sonuçlarına ilişkin sayısal bilgiler. Available from:[Link]
- Santrock JW, eds. Yüksel G, çeviri editörü. Yaşam Boyu Gelişim. Gelişim Psikolojisi. 13. Basımdan çeviri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2014.[Link]
- Jayanthi P, Thirunavukarasu M, Rajkumar R. Academic stress and depression among adolescents: a cross-sectional study. Indian Pediatr. 2015;52(3):217-9.[Crossref] [PubMed]
- Nikitha S, Jose TT, Valsaraj BP. A correlational study on academic stress and self-esteem among higher secondary students in selected schools of Udupi district. Nitte University Journal of Health Science. 2014;4(1):106-8.[Crossref]
- Waghachavare VB, Chavan VM, Dhumale GB, Gore AD. A cross-sectional study of stress among junior college students in a rural area of Sangli district of Maharashtra. Innovative Journal of Medical and Health Science. 2013;3(6):294-7.[Link]
- Küçükkömürler S, Kurt N. [Caffeine consumption in adolescents]. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2018;6(3):111-24.[Crossref]
- Saltan FZ, Kaya H. [Coffee: pharmacognosic review]. FABAD Journal of Pharmaceutical Sciences. 2018;43(3):279-89.[Link]
- yankiyazgan.com [Internet]. ©2021 Yankı Yazgan [Cited: 1.4.2021].Akademik performansı ilaçlar yardımıyla arttırmak: Etik mi değil mi? Available from:[Link]
- Kelecioğlu H, Bilge F. [Adaptation of the academic expectations stress inventory: validity and reliability study]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018;(36):148-57.[Link]
- Eker D, Arkar H, Yaldız H. [Factorial structure, validity, and reliability of revised form of the multidimensional scale of perceived social support]. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001;12(1):17-25.[Link]
- Ekim A, Akın İ, Ocakçı A. [Self medication among adolescent]. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;9(3):272-6.[Link]
- Koç E. Adölesanların kendi kendine ilaç kullanım özellikleri [Master's thesis]. Konya, Turkey: Selçuk Üniversitesi; 2017. [Cited: 26.4.2021]. Available from:[Link]
- Bayhan P. Ergenlik dönemi: bilişsel ve psiko sosyal gelişim. Metin N, editör. Doğum Öncesinden Ergenliğe Çocuk Gelişimi. 1. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2019. p.325-57.
- Curran CP, Marczinski CA. Taurine, caffeine, and energy drinks: Reviewing the risks to the adolescent brain. Birth Defects Res. 2017; 109(20):1640-8.[Crossref] [PubMed] [PMC]
- Wikoff D, Welsh BT, Henderson R, Brorby GP, Britt J, Myers E, et al. Systematic review of the potential adverse effects of caffeine consumption in healthy adults, pregnant women, adolescents, and children. Food Chem Toxicol. 2017;109(Pt 1):585-648.[Crossref] [PubMed]
- Şenol V, Soyuer F, Akça RP, Argün M. [The sleep quality in adolescents and the factors that affect it]. Kocatepe Tıp Dergisi. 2012;13(2):93-102.[Link]
- Yıldız G, Alphan E. [Evaluation of coffee consumption and nutritional status of high school senior students with exam stress]. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi. 2019;1(1):13-20.[Crossref]
- Zhao J, Sun P, Wang M, Zhang W. Left-behind adolescents' hopes and fears for the future in rural China. Journal of Adolescence. 2018;63:64-74.[Crossref] [PubMed]
- Preece KK. Relations among classroom support, academic self-efficacy, and perceived stress during early adolescence. [Graduation thesis]. Florida, USA: University of South Florida; 2011. [Cited: 26.4.2021]. Available from:[Link]
- Gençtanırım Kurt D, Ergene T. [Prediction of risk behaviours among Turkish adolescents]. Eğitim ve Bilim. 2017;42(189):137-52.[Crossref]
- Yazgan İnanç İ, Kılıç Atıcı M, Bilgin M. Gelişim Psikolojisi I. 14. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2019.
- Symeou M, Georgiou S. Externalizing and internalizing behaviours in adolescence, and the importance of parental behavioural and psychological control practices. J Adolesc. 2017;60:104-13.[Crossref] [PubMed]
- Froiland JM, Peterson A, Davison ML. The long-term effects of early parent involvement and parent expectation in the USA. School Psychology International. 2013;34(1):33-50.[Crossref]
- Aslanargun E, Özakça B. [Level of Parental Contribution For High Achieving Students' Academic Success]. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015;15(3):9-22.[Link]
- Pamuk M. [Investigation of high school students' fears of negative evaluation in the context of cognitive distortions regarding academic]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021;19(1):159-70.[Crossref]
- Koç E, Kocaoglu-Tanyer D. [Pattern of self-medication among adolescents]. Sağlık ve Toplum. 2020;20(3):118-26.[Link]
- Teter CJ, DiRaimo CG, West BT, Schepis TS, McCabe SE. Nonmedical use of prescription stimulants among us high school students to help study: results from a national survey. J Pharm Pract. 2020;33(1):38-47.[Crossref] [PubMed] [PMC]
- Siegel D, eds. Zülfikar YF, çeviri editörü. Ergen Beyin Rehberi. 4. Baskı. İstanbul: Tuti Kitap; 2020. p.93-7.
.: İşlem Listesi