Amaç: Bu çalışma aile hekimliği polikliniğine başvuran 18 yaş üzeri erişkinlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) kullanım durumu, bilgi ve tutumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamız, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran 325 katılımcıya anket verilerek uygulanmıştır. Bireylerin sosyodemografik özellikleri, GETAT yöntemlerinin hangileri hakkında bilgi sahibi olduğu, bu bilgileri nereden öğrendiği, hangilerini kullandığı ve bu konudaki tutumunu ölçen daha önceki çalışmalar ve literatür eşliğinde hazırlanan anket uygulanmıştır. GETAT uygulamaları ile ilgili tutumu değerlendirmek için Bütüncül Tamamlayıcı ve Alternatif Tıbba Karşı Tutum Ölçeği (BTATÖ) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS 21 paket programında değerlendirilmiş ve p<0,05 olan değerler anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması ve standart sapması 33,56±11,94 olup, %56,6'sı kadın ve %56,3'ü bekârdır. Kronik hastalığı olan ve devamlı ilaç kullananlar bireylerin %20,3'ünü oluşturmaktadır. Bireylerin %32,6'sı GETAT uygulamaları ile ilgili hiçbiri hakkında bilgi sahibi olmadığını belirtmiştir. En çok bilgi sahibi olunan uygulamalar sülük, kupa ve hacamat, fitoterapi ve akupunktur olarak sıralanmaktadır. Daha önce GETAT uygulamalarını en az bir kez kullananların sıklığı %28,9 olarak bulunmuştur. En çok kullanılan GETAT uygulamaları ise fitoterapi, kupa ve hacamat, akupunktur olarak bulunmuştur. GETAT kullanımı ile yaş aralığı, medeni durum, meslek, kronik hastalık ve devamlı ilaç kullanımı arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05). Katılımcıların BTATÖ puan ortalama ve standart sapması 32,19±5,4147'dir. BTATÖ puanı ile GETAT kullanımı arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p=0,000). Sonuç: GETAT kullanımı yaygın olarak görülmektedir. GETAT uygulamalarını kullanacak olan bireylerin bu konu ile ilgili bilgi sahibi olması sağlanmalı, kanıta dayalı tıp ile kullanılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp; aile hekimliği; tutum
Objective: The aim of our study is to examine the use of traditional and complementary medicine, knowledge and attitudes of adults over the age of 18 who applied to the family medicine outpatient clinic. Material and Methods: Our study was carried out by giving a questionnaire to 325 participants who applied to the Eskişehir Osmangazi University Family Medicine Outpatient Clinic. A questionnaire prepared in the light of previous studies and literature was applied to measure the sociodemographic characteristics of individuals about which complementary and alternative medicine (CAM) methods they have knowledge about, where they learned this information, which ones they used and their attitudes on this issue. Holistic, complementary and alternative medicine attitude (HCAM) scale was used to evaluate the attitude towards CAM practices. The analysis of the data obtained was evaluated in the SPSS 21 package program and the values with p<0.05 were considered significant. Results: The mean age and standard deviation of the participants were 33.56±11.94, 56.6% were female and 56.3% were single. It constitutes 20.3% of individuals with chronic diseases and who use drugs continuously. 32.6% of the individuals stated that they did not know about any of the CAM applications. The applications with the most knowledge are listed as leech, cupping, phytotherapy and acupuncture. The frequency of those who used CAM applications at least once before was found to be 28.9%. The most commonly used CAM applications were found to be phytotherapy, cupping and acupuncture. A significant relationship was found between the use of CAM and age range, marital status, occupation, chronic disease and continuous drug use (p<0.05). The mean and standard deviation of the participants HCAM score 32.19±5.4147. A significant relationship was found between the HCAM score and the use of CAM (p=0.000). Conclusion: As a result of the study use of CAM is common. The use of CAM applications should be informed about this issue, it should be used with evidence-based medicine.
Keywords: Complementary and alternative medicine; family medicine; attitude
- Biçer İ, Yalçın Balçık P. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp seçilen ülkelerin incelenmesi [Traditional and complementary medicine: investigation of Turkey and the selected countries]. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2019;22(1)245-57. [Link]
- Resmî Gazete (29.05.1991, Sayı: 20885) sayılı Akupunktur Tedavi Yönetmeliği; 1991. Erişim tarihi: 12.12.2022 Erişim linki: [Link]
- Resmî Gazete (27.10.2014, Sayı: 29158) sayılı Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği; 2014. Erişim tarihi: 15.12.2022 Erişim linki: [Link]
- Sönmez CI, Başer DA, Küçükdağ HN, Kayar O, Acar İ, Güner PD. Tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi durumlarının ve davranışlarının değerlendirilmesi [Evaluation of knowledge and behaviors of traditional and complementary medicine of medical school students]. Konuralp Tıp Dergisi. 2018;10(3):276-81. [Crossref]
- Hyland ME, Lewith GT, Westoby C. Developing a measure of attitudes: the holistic complementary and alternative medicine questionnaire. Complement Ther Med. 2003;11(1):33-8. [Crossref] [PubMed]
- Erci B. Attitudes towards holistic complementary and alternative medicine: a sample of healthy people in Turkey. J Clin Nurs. 2007;16(4):761-8. [Crossref] [PubMed]
- Orhan MF, Emas B, Altındiş S, Karagöz R, Altındiş M. Aile hekimi ve pediatristlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıbba bakışı [Traditional and complementary medicine view of family physician and pediatrists]. J Biotechnol and Strategic Health Res. 2019;3(özel sayı):161-7. [Crossref]
- Alasırt Yükselir F, Yalçın Balçık P. Geleneksel ve tamamlayıcı tıbba yönelik görüşlerin değerlendirilmesi: aile sağlığı merkezi örneği [Evaluation of opinions towards traditional and complementary medicine: example of family health center]. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2022;25(2):409-28. [Link]
- Kılıç KN, Soylar P. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına başvuran bireylerin tutumları, başvurma nedenleri ve memnuniyet durumlarının incelenmesi [Investigation of attitudes, reasons and satisfaction levels of individuals who apply to traditional and complementary medicine practices]. J Tradit Complem Med. 2019;2(3):97-105. [Crossref]
- Barnes MP, Powell E, Mcfann K, Nahin RL. Complementary and Alternative Medicine Use Among Adults: United States, 2002 Complementary Therapies in Medicine. 2000;8(2):88-96. Erişim tarihi 07.02.2023 Erişim linki: [Link]
- Xue CC, Zhang AL, Lin V, Da Costa C, Story DF. Complementary and alternative medicine use in Australia: a national population-based survey. J Altern Complement Med. 2007;13(6):643-50. [Crossref] [PubMed]
- Thomas K, Coleman P. Use of complementary or alternative medicine in a general population in Great Britain. Results from the National Omnibus survey. J Public Health (Oxf). 2004;26(2):152-7. [Crossref] [PubMed]
- Samancı R, Sultanoğlu TE, Kaya A, Ataoğlu S. Fiziksel tıp ve rehabilitasyon polikliniğine başvuran hastaların geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemlerini kullanma durumu: kesitsel bir Araştırma [Use of traditional and complementary medicine methods among patients admitted to physical medicine and rehabilitation outpatient clinic: a cross-sectional research]. Sağlık Bilimlerinde Değer. 2023;13(1):29-34. [Crossref]
- Onyiapat JL, Okoronkwo IL, Ogbonnaya NP. Complementary and alternative medicine use among adults in Enugu, Nigeria. BMC Complement Altern Med. 2011;11:19. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Şensoy N, Özdinç Ş, Yılmaz O, Çetin MD, Tola D, Doğantekin P, et al. üniversite hastanesine başvuran hastaların tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımına yönelik tutum ve davranışları [The attitudes and behaviors of patients admitted to university hospital towards complementary and alternative therapies]. Kocatepe Tıp Dergisi. 2020;21(3):258-63. [Crossref]
- Öztürk R, Şatır Güleç D, Sevil Ü. Jinekolojik kanserli hastaların tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanım durumları ve tutumlarının incelenmesi [Use of complementary and alternative medicine and attitudes in patients with gynecological cancers]. Gaziantep Medical Journal. 2016;22(3):141-7. [Crossref]
.: İşlem Listesi