Amaç: Bu çalışmayla 'adli tıp ve adli bilimler' alanında yapılan tezleri konu ve araştırma türleri bakımından incelemek, ileride bu alanlarda tez hazırlayacak olan öğrencilere ve danışmanlarına katkı sağlamak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezine ait internet adresi üzerinden ulaşılabilen, 2016 Ocak-2020 Aralık tarihleri arasında 'adli tıp ve adli bilimler' alanında yayımlanan 460 adet tez çalışma kapsamına alınmıştır. Tezlerin yapıldığı ve çalışmalarının yürütüldüğü kurumlar, araştırma türleri, ilgili bilim dalları ve tez konuları incelenmiştir. Bulgular: Tezler araştırma türlerine göre incelendiğinde; tıpta uzmanlık tezlerinde en sık %63,95 oranla retrospektif araştırma türü, doktora tezlerinde en sık %57,37 oranla deneysel araştırma türü, yüksek lisans tezlerindeyse en sık %36,12 oranla prospektif ve %33,03 oranla deneysel araştırma türleri tercih edilmiştir. Tezler konuları bakımından incelendiğinde; tıpta uzmanlık tezlerinde %17,44 ile en sık oranın otopsi raporları üzerinden değerlendirme yapılan çalışmaların olduğu, doktora tezlerinde %32,78 oran ve yüksek lisans tezlerinde ise %22,02 oran ile en sık adli psikiyatri/psikoloji alanında çalışmalar yapıldığı görüldü. Tezlerin çalışma süreçlerinin yürütüldüğü ve çalışmada kullanılan verilerin temin edildiği kurumlara bakıldığında çoğunluğun Adli Tıp Kurumu, üniversite ABD'leri ve enstitüler olduğu görülmüştür. Sonuç: Çoğunlukla retrospektif araştırmaların tercih edildiği tıpta uzmanlık tezlerinin konu ve araştırma türü seçiminde, alanın çözüm bekleyen sorunlarının daha çok göz önünde bulundurularak, diğer araştırma türlerinde de nitelikli çalışmaların yapılması, bilim alanımızın gelişimi açısından önem arz etmektedir. Tez öğrencilerine öğrenim süreçleri boyunca, araştırma türleri ve bilimsel yayın metotları konusunda gerekli eğitimlerin verilmesi ve tez süreçlerinde yeterli imkânların sağlanması, konu ve yöntem açısından özgün nitelikli çalışmalar yapılabilmesinin önünü açacaktır.
Anahtar Kelimeler: Adli tıp; adli bilimler; lisansüstü; tezler
Objective: With this study, it is aimed to examine the theses made in the field of 'forensic medicine and forensic sciences' in terms of topics and types of research, and to contribute to the students and their advisors who will prepare theses in these fields in the future. Material and Methods: 460 theses published in the field of 'forensic medicine and forensic sciences' between January 2016 and December 2020, which can be accessed via the internet address of Council of Higher Education National Thesis Center, were included in the study. Institutions where theses are made and studies are carried out, research types, related disciplines and thesis topics were examined. Results: When theses are examined according to research types; retrospective research type was most commonly preferred in medical specialty thesis with 63.95%, experimental research type with 57.37% in doctoral thesis, prospective research types with 36.12% and experimental research types with 33.03% were preferred in masters thesis. When theses are examined in terms of their subjects; it was found that there were studies evaluated through autopsy reports with 17.44% of the most common in specialization thesis in medicine; 32.78% of doctoral thesis and 22.02% of master's thesis were found to be the most frequently performed in the field of forensic psychiatry/psychology. When we look at the institutions where the working processes of the theses are carried out and the data used in the study are provided, it was seen that the majority were the Forensic Medicine Institute, university departments and institutes. Conclusion: In choosing of the topics and types of research of specialization theses in medicine, where retrospective studies are preferred, it is important for the development of our field of scienece to carry out qualified studies in other types of research by considering more the outstanding problems of the field. Providing the necessary trainings to the thesis students on research types and scientific publication methods during their education process and providing sufficient opportunities in the thesis processes will pave the way for original studies in terms of subject and method.
Keywords: Forensic medicine; forensic sciences; post-graduate; theses
- Güleç ÖF, Öztürk E. Muhasebe alanında Türkiye'deki tezlerle uluslararası alan endekslerinde taranan dergilerde yayınlanan makalelerin karşılaştırılması [The comparison of accounting theses in Turkey with the articles published in internationally indexed journals]. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi. 2019;12(2):215-36. [Crossref]
- Özkan A. Bologna süreci kapsamında yüksek öğretimde akademik program etkinliğinin ölçülmesi: Türkiye üniversitelerinde bir uygulama [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2015. Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. Erişim linki: [Link]
- YÖK. Yükseköğretimde yeniden yapılanma: 66 soruda bologna süreci uygulamaları 2010. Erişim tarihi: 09.02.2018. Erişim linki: [Link]
- Aktan CC, Gencel U. Yükseköğretimde akreditasyon [Accreditation in higher education]. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2010; 2(2):137-55. [Link]
- Bozan M. Lisansüstü eğitimde nitelik arayışları [Quest for quality in graduate education]. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 2012;4(2): 177-87. [Link]
- Yalçınkaya M, Koşar D, Altunay E. Araştırma görevlilerinin bilim insanı yetiştirme sürecine ilişkin görüşleri [Research assistants'views on the training process of scholars]. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2014;22(3):1009-34. [Link]
- Bahçeci F, Uşengül L. Yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin tez konusu belirleme kriterlerinin incelenmesi [Examination of thesis subject determination criteria of postgraduate and doctorate students]. Turkish Journal of Educational Studies. 2018;5(2):85-96. [Crossref]
- Gül İ, Yeşiltaş A, Keklik B. Sağlık yönetimi lisansüstü programlarında yapılan tezlerin profili [Profile of the thesis made in health management postgraduate programs]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2015;1(13):231-44. [Link]
- Karaman S, Bakırcı F. Türkiye'de lisansüstü eğitim: sorunlar ve çözüm önerileri [Postgraduate study in Turkey: problems and proposed solutions]. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2010;5(2):94-114. [Link]
- Ogunyemi D, Bazargan M, Norris K, Jones-Quaidoo S, Wolf K, Edelstein R, et al. The development of a mandatory medical thesis in an urban medical school. Teach Learn Med. 2005;17(4):363-9. [Crossref] [PubMed]
- Cone JD, Foster SL. Dissertations and Theses from Start to Finish: Psyhology and Related Fields. 2nd ed. Washington, DC, ABD: American Psychological Association; 2006. [Link]
- Erim BR, Petekkaya S. Türkiye'de psikiyatri alanında 1981-2018 yılları arasında yapılmış uzmanlık tezlerinin değerlendirilmesi [Retrospective analysis of psychiatry specialization theses made between 1981-2018 in Turkey]. Türk Psikiyatri Dergisi. 2020;31(1):1-8. [Link]
- Günay D. Üniversitenin niteliği, akademik özgürlük ve üniversite özerkliği. İstanbul: International Congress on Higher Education; 2004. [Link]
- İpek Akbulut H, Şahin Ç, Çepni S. Doktora tez sürecinde karşılaşılan problemlerin belirlenmesi: eğitim fakültesi örneği [Determination of faced problems in doctorate thesis process: education faculty sample]. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 2013; 20:50-69. [Link]
- Sipahi OR, Caglayan Serin D, Pullukcu H, Tasbakan M, Köseli Ulu D, Yamazhan T, et al. Ülkemizde tıbbi mikrobiyoloji, klinik mikrobiyoloji ve enfeksiyon hastalıkları dallarında yapılan tıpta uzmanlık ve doktora tezlerinin uluslararası dergilerde yayına dönüşüm oranları [Publication rates of Turkish medical specialty and doctorate theses on medical microbiology, clinical microbiology and infectious diseases disciplines in international journals]. Mikrobiyol Bul. 2014;48(2):341-5. [Crossref] [PubMed]
- Salmi LR, Gana S, Mouillet E. Publication pattern of medical theses, France, 1993-98. Med Educ. 2001;35(1):18-21. [Crossref] [PubMed]
- Arriola-Quiroz I, Curioso WH, Cruz-Encarnacion M, Gayoso O. Characteristics and publication patterns of theses from a Peruvian medical school. Health Info Libr J. 2010; 27(2):148-54. [Crossref] [PubMed]
- Nieminen P, Sipilä K, Takkinen HM, Renko M, Risteli L. Medical theses as part of the scientific training in basic medical and dental education: experiences from Finland. BMC Med Educ. 2007;7:51. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dhaliwal U, Singh N, Bhatia A. Masters theses from a university medical college: publication in indexed scientific journals. Indian J Ophthalmol. 2010;58(2):101-4. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Çağlayan D, Çelik C, Kaya A, Aktaş EÖ. Evaluation of publication rate of forensic medicine specialty theses in Turkey. The Bulletin of Legal Medicine. 2020;25(1):1-6. [Crossref]
- Tekin E, Karagöz S, Akbaş İ. Acil tıp uzmanlık tezlerinin dergilerde yayınlanması bakımından analizi [Analysis of the publication of emergency medicine specializas theses]. Ahi Evran Med J. 2019;3(1):26-30. [Link]
- Saydam MB, Özgülnar N, Darendeliler F. Tıpta uzmanlık tezi: tartışılan sürece bir araştırma kapsamında bakış [Medical speciality thesis: contribution to a controversial issue with a research study]. Journal of Higher Education and Science. 2014;4(3):176-81. [Crossref]
- Usta MB, Şahin İ. Çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanlık tezleri: Türkiye'de son 20 yılın analizi [Child and adolescent psychiatry thesis in specialty training: analysis of the last 20 years in Turkey]. Turk J Child Adolesc Ment Health. 2021;28(1):25-30. [Crossref]
.: İşlem Listesi