.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
A Comparison of Family Attention and Burnout in Families of Children with Disabilities and Families of Children Without Disabilities
Engelli Çocuk Ailelerinin Aile İlgi ve Tükenmişlik Durumlarının Engelli Çocuğu Bulunmayan Ailelerle Karşılaştırılması
Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2019;39(4):362-74
doi: 10.5336/medsci.2018-62949
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: The aim of this descriptive-cross-sectional study was to compare interest and burnout levels in mothers of children with disabilities to the mothers of children without disabilities. Materials and Methods: A total of 194 people were selected representing mothers of children with disabilities (n=97) and mothers of children without disabilities (n=97) living in Gaziantep. The collected data was analyzed using descriptive statistics, and the Kruskal Wallis, Mann-Whitney U, Chi-Square and t-Tests. Results: The mean age of the mothers of children with disabilities was 32.71 ± 6.20, while the mean age of the mothers of children without disabilities was 34.65±7.96 (p=0.06). Of the mothers of children with disabilities, 10.3% were illiterate or had not completed primary school, while this figure was 9.30% among mothers of children without disabilities (p=0.841). Of the mothers of children with disabilities and children without disabilities, 94.90% and 95.90%, respectively, were housewives. Of the children with disabilities, 64.90% had intellectual disabilities, 18.60% had physical disabilities, and 16.50% had both intellectual and physical disabilities. Mothers of children with disabilities were more likely to have consanguineous marriages (55.80%) compared to mothers of children without disabilities (42.20%) (p=0.055). According to the average score of the Maslach Burnout Inventory-Emotional Exhaustion Subscale, the mothers of children with disabilities were more likely to have a high average (13.33±9.64) than mothers of children without disabilities (7.43±7.56) (p=0.000). There was no statistically significant difference between the scores of the Maslach Burnout Inventory-Personal Achievement subscale of the mothers of children with disabilities (27.79 ± 5.24) and mothers of children without disabilities (26.86±4.82) (p=0.201). There was no statistically significant difference between the scores of the McMaster Family Assessment Device-General Functioning sub-dimension of the mothers of children with disabilities (1.76±0.52) and mothers of children without disabilities (1.68±0.55) (p=0.342). Conclusion: If a child is diagnosed as having a disability, the family counseling process should be initiated and the family should be given correct information about the process. Providing family and couple therapy for all families may be beneficial in reducing stress and burnout.
Keywords: Mothers of children with disabilities; burnout; Maslach; McMaster
Objective: The aim of this descriptive-cross-sectional study was to compare interest and burnout levels in mothers of children with disabilities to the mothers of children without disabilities. Materials and Methods: A total of 194 people were selected representing mothers of children with disabilities (n=97) and mothers of children without disabilities (n=97) living in Gaziantep. The collected data was analyzed using descriptive statistics, and the Kruskal Wallis, Mann-Whitney U, Chi-Square and t-Tests. Results: The mean age of the mothers of children with disabilities was 32.71 ± 6.20, while the mean age of the mothers of children without disabilities was 34.65±7.96 (p=0.06). Of the mothers of children with disabilities, 10.3% were illiterate or had not completed primary school, while this figure was 9.30% among mothers of children without disabilities (p=0.841). Of the mothers of children with disabilities and children without disabilities, 94.90% and 95.90%, respectively, were housewives. Of the children with disabilities, 64.90% had intellectual disabilities, 18.60% had physical disabilities, and 16.50% had both intellectual and physical disabilities. Mothers of children with disabilities were more likely to have consanguineous marriages (55.80%) compared to mothers of children without disabilities (42.20%) (p=0.055). According to the average score of the Maslach Burnout Inventory-Emotional Exhaustion Subscale, the mothers of children with disabilities were more likely to have a high average (13.33±9.64) than mothers of children without disabilities (7.43±7.56) (p=0.000). There was no statistically significant difference between the scores of the Maslach Burnout Inventory-Personal Achievement subscale of the mothers of children with disabilities (27.79 ± 5.24) and mothers of children without disabilities (26.86±4.82) (p=0.201). There was no statistically significant difference between the scores of the McMaster Family Assessment Device-General Functioning sub-dimension of the mothers of children with disabilities (1.76±0.52) and mothers of children without disabilities (1.68±0.55) (p=0.342). Conclusion: If a child is diagnosed as having a disability, the family counseling process should be initiated and the family should be given correct information about the process. Providing family and couple therapy for all families may be beneficial in reducing stress and burnout.
Keywords: Mothers of children with disabilities; burnout; Maslach; McMaster
ÖZET
Amaç: Bu çalışmada engelli çocuğa sahip annelerin ilgi ve tükenmişlik durumlarının normal çocuğa sahip annelerle karşılaştırılması amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı-kesitsel tipteki bu çalışmaya Gaziantep ilinde yaşayan engelli (n=97) ve sağlıklı (n=97) çocuğa sahip annelerden örneklem seçerek 194 kişi alındı. Toplanan veriler tanımlayıcı istatistikler, Kruskal Wallis, ki-kare ve t testleri kullanılarak analiz edildi. Bulgular: Çalışmamızda engelli çocuğa sahip annelerin yaş ortalaması 32,71±6,201 iken sağlıklı çocuğa sahip annelerin yaş ortalaması 34,65±7,956 (p=0,06) idi. Engelli çocuk annelerinin %10,30'u okuryazar değildi veya ilkokulu bitirmemişti. Sağlıklı çocuk annelerinin %9,30'u okuryazar değildi veya ilkokulu bitirmemişti (p=0,841). Engelli çocuk annelerinin %94,80'i ev hanım idi. Sağlıklı çocuk annelerinin %95,90'ı ev hanımıydı. Çalışmamızda engelli çocukların %64,90'ının bedensel engelli, %18,60'ının zihinsel engelli, %16,50'sinin hem zihinsel hem bedensel engelli oldukları tespit edildi. Engelli çocuk annelerinin %55,80'i akraba evliliği yapmışken, sağlıklı çocuk annelerinin %42,20'si akraba evliliği yapmış olarak belirlendi (p=0,055). Maslach Tükenmişlik Ölçeği-Duygusal Tükenmişlik alt boyutundan aldıkları puan ortalamalarına göre engelli çocuğu olan annelerin duygusal tükenmişliği (13,33±9,64), sağlıklı çocuğu olan annelere (7,43±7,56) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p=0,000). Engelli (27,79±5,24) ve sağlıklı (26,86±4,82) çocuğu olan annelerin Maslach Tükenmişlik Ölçeği-Kişisel Başarı alt boyutundan aldıkları puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p=0,201). Engelli (1,76±0,52) ve sağlıklı (1,68±0,55) çocuğu olan annelerin McMaster Aile Değerlendirme Ölçeği-Genel İşlevler alt boyutundan aldıkları puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p=0,342). Sonuç: Çocuğun engelli olduğu tespit edilir edilmez aile danışmanlığı süreci başlatılarak çocuğun engeli hakkında ailelere doğru bilgilerin verilmesi gerekmektedir. Tüm ailelere aile ve çift terapisi uygulamasının yapılması, stres ve tükenmişliği azaltmada fayda sağlayabilir.
Anahtar Kelimeler: Engelli çocuk annesi; tükenmişlik; Maslach; McMaster
Amaç: Bu çalışmada engelli çocuğa sahip annelerin ilgi ve tükenmişlik durumlarının normal çocuğa sahip annelerle karşılaştırılması amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı-kesitsel tipteki bu çalışmaya Gaziantep ilinde yaşayan engelli (n=97) ve sağlıklı (n=97) çocuğa sahip annelerden örneklem seçerek 194 kişi alındı. Toplanan veriler tanımlayıcı istatistikler, Kruskal Wallis, ki-kare ve t testleri kullanılarak analiz edildi. Bulgular: Çalışmamızda engelli çocuğa sahip annelerin yaş ortalaması 32,71±6,201 iken sağlıklı çocuğa sahip annelerin yaş ortalaması 34,65±7,956 (p=0,06) idi. Engelli çocuk annelerinin %10,30'u okuryazar değildi veya ilkokulu bitirmemişti. Sağlıklı çocuk annelerinin %9,30'u okuryazar değildi veya ilkokulu bitirmemişti (p=0,841). Engelli çocuk annelerinin %94,80'i ev hanım idi. Sağlıklı çocuk annelerinin %95,90'ı ev hanımıydı. Çalışmamızda engelli çocukların %64,90'ının bedensel engelli, %18,60'ının zihinsel engelli, %16,50'sinin hem zihinsel hem bedensel engelli oldukları tespit edildi. Engelli çocuk annelerinin %55,80'i akraba evliliği yapmışken, sağlıklı çocuk annelerinin %42,20'si akraba evliliği yapmış olarak belirlendi (p=0,055). Maslach Tükenmişlik Ölçeği-Duygusal Tükenmişlik alt boyutundan aldıkları puan ortalamalarına göre engelli çocuğu olan annelerin duygusal tükenmişliği (13,33±9,64), sağlıklı çocuğu olan annelere (7,43±7,56) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p=0,000). Engelli (27,79±5,24) ve sağlıklı (26,86±4,82) çocuğu olan annelerin Maslach Tükenmişlik Ölçeği-Kişisel Başarı alt boyutundan aldıkları puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p=0,201). Engelli (1,76±0,52) ve sağlıklı (1,68±0,55) çocuğu olan annelerin McMaster Aile Değerlendirme Ölçeği-Genel İşlevler alt boyutundan aldıkları puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p=0,342). Sonuç: Çocuğun engelli olduğu tespit edilir edilmez aile danışmanlığı süreci başlatılarak çocuğun engeli hakkında ailelere doğru bilgilerin verilmesi gerekmektedir. Tüm ailelere aile ve çift terapisi uygulamasının yapılması, stres ve tükenmişliği azaltmada fayda sağlayabilir.
Anahtar Kelimeler: Engelli çocuk annesi; tükenmişlik; Maslach; McMaster
REFERANSLAR:
- Ataman A. [Reasons for needing special education]. Ataman A, editor. Ozel Gereksinimli Cocuklar ve Ozel Egitime Giris. 1. Baski. Ankara: Gunduz Egitim ve Yayincilik; 2003. p.29-41.
- Ozsenol F, Isikhan V, Unay B, Aydin HI, Akin R, Gokcay E. [The evaluation of family functions of families with handicapped children]. Gulhane Tip Dergisi. 2003;45(2):156-64.
- Duygun T, Sezgin N. [The effects of stress symptoms, coping styles and perceived social support on burnout level of mentally handicapped and healthy children's mothers]. Turk Psikoloji Dergisi. 2003;18(52):37-52.
- Maske UE, Riedel-Heller SG, Seiffert I, Jacobi F, Hapke U. Prevalence and comorbidity of self-reported diagnosis of burnout syndrome in the general population. Psychiatr Prax. 2016;43(1):18-24. [Crossref] [PubMed]
- Miller AC, Gordon RM, Danielle RJ, Diller L. Stress, apraisal and coping in mothers of disabled and nondisabled children. J Pediatr Psychol. 1992;17(5):587-605. [Crossref] [PubMed]
- Bulut I. [McMaster family assessment device]. Sahin T, editor. Ruh Hastaliginin Aile Islevlerine Etkisi. 1. Baski. Ankara: Basbakanlik Kadin ve Sosyal Hizmetler Mustesarligi Yayinlari; 1993. p.41-8.
- Maslach C, Jackson SE, Leiter MP. Scale description. Maslach Burnout Inventory Manual. 3rd ed. Palo Alto, CA: Consulting Psychologist Press; 1996. p.193-5.
- Ergin C. [Burnout and maslach burnout scale adaptation in doctors and nurses]. Bayraktar R, Dag I, editorler. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Calismalari. 1. Baski. Ankara: Turk Psikologlar Dernegi; 1992. p.143-54.
- Pelsma DM, Roland B, Tollefson N, Wigington H. Parent burnout: validation of the maslach burnout inventory with samples of mothers. Meas Eval Couns Dev. 1989;22(2): 81-7. [Crossref]
- Tasdemir H, Ozbesler C. [Assessment of the problems encountered by children in mainstreaming education from social work practice in school settings]. The Journal of International Social Research. 2017;10(4):9307-581.
- Hacettepe Universitesi Nufus Etutleri Enstitusu. Turkiye Nufus ve Saglik Arastirmasi 2013. T.C. Kalkinma Bakanigi, T.C. Saglik Bakanligi, TUBITAK. Ankara: Elma Teknik Basim Matbaacilik Ltd Sti; 2013. p.343. Erisim Tarihi: 13.06.2017 http://www.hips.hacettepe. edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf
- Sertel M, Tarsuslu Simsek T, Tutun Yumin E, Bayraktaroglu F. [The effect of fatigue and stres-anxiety levels on quality of life in mothers who have chronically disabled children]. Saglik ve Toplum. 2016;26(2):29-35.
- Turkiye Istatistik Kurumu (TUIK). Istatistiklerle Aile, 2016. Sayi: 24646. Erisim Tarihi: 14.06.2017 http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id= 24646
- Senturk M, Saracoglu GV. [A comparison between mothers having healthy children and mothers having physically and mentally handicapped educable children in terms of their perceived familial social support and depression levels]. Int J Basic Clin Med. 2013;1(1):40-9.
- Turkiye Istatistik Kurumu (TUIK). Dogum Istatistikleri, 2016. Sayi: 24647. Erisim Tarihi: 30.05.2017 http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id= 24647.
- Turkyilmaz AS, Cavlin A. 2013 Turkiye Nufus ve Saglik Arastirmasi. Hacettepe Universitesi Nufus Etutleri Enstitusu, T.C. Kalkinma Bakanligi, TUBITAK. Ankara: p.71. Erisim Tarihi: 30.05.2017. http://www.hips.hacettepe. edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA2013_sonuclar_sunum_2122014.pdf
- Ozcanarslan F, Karatas H, Aydin D. [Determination of the depression status of mother having child with disabilities in Sanliurfa]. Journal of Harran University Medical Faculty. 2014;11(2):75-82.
- Tarsuslu Simsek T, Tasci M, Karabulut D. Desire to have other children in families with a chronically disabled child and its effect on the relationship of the parents. Turk Pediatri Ars. 2015;50(3):163-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kirbas ZO, Ozkan H. [Assessment of the family function perception and social support levels of mothers of the children with down syndrome]. Izmir Dr. Behcet Uz Cocuk Hast. Dergisi. 2013;3(3):171-80. [Crossref]
.: İşlem Listesi