.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
24-36 Aylık Çocukların Mizaçları ile Annelerin Öz Yeterlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Türde Korelasyon Çalışması
Investigation of the Relationship Between the Temperament of 24-36 Month-old Children and the Self-Efficacy of the Mothers: Descriptive Correlation Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(3):693-701
doi: 10.5336/healthsci.2021-87148
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırma, 24-36 aylık çocuk mizaçlarının annelerin öz yeterliği ile ilişkisini incelemek ve çocuk mizacının anne öz yeterliğini yordama düzeyini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 24-36 aylık çocuğu olan 408 anne oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Çocuklar İçin Mizaç Değerlendirme Bataryası Gözden Geçirilmiş Ebeveyn Formu, Anne Babalık Becerilerinde Öz Yeterlik Ölçeği (1-3 yaş) ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada elde edilen veriler SPSS 25.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada, çocukların mizaç özellikleri ile annelerin öz yeterlik alt boyutları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Pearson korelasyonu, çocuk mizacının anne öz yeterliğini yordama düzeyini belirlemek için ise basit doğrusal çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Sonuç: Araştırmanın sonucunda, 24- 36 aylık çocukların mizaçları ile annelerin öz yeterlikleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bulgulara göre çocuğun sebat etme mizaç özelliğinin annenin öz yeterlik puanını istatiksel olarak anlamlı düzeyde ve pozitif yönlü yordarken, çocuğun olumsuz duygulanım mizaç özelliği annenin öz yeterlik puanını istatiksel olarak anlamlı düzeyde ve negatif yönlü yordadığı ortaya çıkmıştır. Çocuğun mizacının anne öz yeterliği üzerindeki etkisi, planlanacak müdahale çalışmaları için önemli bir sonuçtur. Riskli sayılabilecek çevresel koşulların iyileştirilerek anne öz yeterlik algısının güçlendirilmesi sağlıklı anne çocuk etkileşimi için etkili bir yol olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Mizaç; öz yeterlik; anne çocuk ilişkileri
Amaç: Bu araştırma, 24-36 aylık çocuk mizaçlarının annelerin öz yeterliği ile ilişkisini incelemek ve çocuk mizacının anne öz yeterliğini yordama düzeyini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 24-36 aylık çocuğu olan 408 anne oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Çocuklar İçin Mizaç Değerlendirme Bataryası Gözden Geçirilmiş Ebeveyn Formu, Anne Babalık Becerilerinde Öz Yeterlik Ölçeği (1-3 yaş) ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada elde edilen veriler SPSS 25.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada, çocukların mizaç özellikleri ile annelerin öz yeterlik alt boyutları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Pearson korelasyonu, çocuk mizacının anne öz yeterliğini yordama düzeyini belirlemek için ise basit doğrusal çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Sonuç: Araştırmanın sonucunda, 24- 36 aylık çocukların mizaçları ile annelerin öz yeterlikleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bulgulara göre çocuğun sebat etme mizaç özelliğinin annenin öz yeterlik puanını istatiksel olarak anlamlı düzeyde ve pozitif yönlü yordarken, çocuğun olumsuz duygulanım mizaç özelliği annenin öz yeterlik puanını istatiksel olarak anlamlı düzeyde ve negatif yönlü yordadığı ortaya çıkmıştır. Çocuğun mizacının anne öz yeterliği üzerindeki etkisi, planlanacak müdahale çalışmaları için önemli bir sonuçtur. Riskli sayılabilecek çevresel koşulların iyileştirilerek anne öz yeterlik algısının güçlendirilmesi sağlıklı anne çocuk etkileşimi için etkili bir yol olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Mizaç; öz yeterlik; anne çocuk ilişkileri
ABSTRACT
Objective: This research was carried out to examine the relationship between 24-36 month-old child temperament and mothers' self-efficacy and to determine the predictive level of maternal selfefficacy of child temperament. Material and Methods: The study was designed in the relational survey model, which is one of the quantitative research methods. The study group of the research consisted of 408 mothers with 24-36 months old children. As a data collection tool in the research; Temperament Assessment Battery for Children Revised Parent Form, Parenting Skills Self-Efficacy Scale (1-3 years) and a Personal Information Form were used that developed by the researchers. Results: The collected datas in the research were analyzed using the SPSS 25.0 package program. In the study, Pearson correlation was used to examine the relationship between child temperament characteristics and mothers' self-efficacy sub-dimensions, and simple linear multiple regression analysis was used to determine the predictive level of maternal self-efficacy by child temperament. Conclusion: According to the findings, it was revealed that the child's perseverance temperament trait statistically significantly and positively predicted the mother's selfefficacy score, while the child's negative affect temperament trait predicted the mother's self-efficacy score statistically significantly and negatively. The effect of the child's temperament on maternal self-efficacy is an important outcome for intervention studies to be planned. Strengthening the perception of mother's self-efficacy by improving the risky environmental conditions will be an effective way for healthy mother-child interaction.
Keywords: Temperament; self-efficacy; mother child relationships
Objective: This research was carried out to examine the relationship between 24-36 month-old child temperament and mothers' self-efficacy and to determine the predictive level of maternal selfefficacy of child temperament. Material and Methods: The study was designed in the relational survey model, which is one of the quantitative research methods. The study group of the research consisted of 408 mothers with 24-36 months old children. As a data collection tool in the research; Temperament Assessment Battery for Children Revised Parent Form, Parenting Skills Self-Efficacy Scale (1-3 years) and a Personal Information Form were used that developed by the researchers. Results: The collected datas in the research were analyzed using the SPSS 25.0 package program. In the study, Pearson correlation was used to examine the relationship between child temperament characteristics and mothers' self-efficacy sub-dimensions, and simple linear multiple regression analysis was used to determine the predictive level of maternal self-efficacy by child temperament. Conclusion: According to the findings, it was revealed that the child's perseverance temperament trait statistically significantly and positively predicted the mother's selfefficacy score, while the child's negative affect temperament trait predicted the mother's self-efficacy score statistically significantly and negatively. The effect of the child's temperament on maternal self-efficacy is an important outcome for intervention studies to be planned. Strengthening the perception of mother's self-efficacy by improving the risky environmental conditions will be an effective way for healthy mother-child interaction.
Keywords: Temperament; self-efficacy; mother child relationships
REFERANSLAR:
- Rothbart MK. Temperament and human development. In: Probst B, ed. Critical Thinking in Clinical Assessment and Diagnosis. 1st ed. Cham: Springer International Publishing; 2015. p.133-49. [Link]
- Teti DM, O'Connell MA, Reiner CD. Parenting sensitivity, parental depression and child health; The mediational role of parental self‐efficacy. Early Development and Parenting; An International Journal of Research and Practice. 1996;5(4):237-50. [Link]
- Tamm A, Tulviste T, Börnhorst C, Konstabel K. Child temperament predicts maternal socialization values. Br J Dev Psychol. 2021;39(3): 347-62. [Crossref] [PubMed]
- Öngören S, Köçer G. Investigation of the relationship between emotion socialization behaviors of mothers and temperament of children. Ilkogretim Online. 2021;20(1). [Crossref]
- Teti DM, Gelfand DM. Behavioral competence among mothers of infants in the first year: the mediational role of maternal self-efficacy. Child Dev. 1991;62(5):918-29. [Crossref] [PubMed]
- Hoover-Dempsey KV, Sandler HM. Why do parents become involved in their children's education? Review of Educational Research. 1997;67(1):3-42. [Crossref]
- Bandura A, Cervone D. Differential engagement of self-reactive influences in cognitive motivation. Organizational Behavior and Human Decision Processes. 1986;38(1):92-113. [Crossref]
- Newland RP, Crnic KA. Developmental risk and goodness of fit in the mother-child relationship: links to parenting stress and children's behaviour problems. Infant Child Dev. 2017;26(2):e1980. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Cutrona CE, Troutman BR. Social support, infant temperament, and parenting self-efficacy: a mediational model of postpartum depression. Child Dev. 1986;57(6):1507-18. [Crossref] [PubMed]
- Gross D, Conrad B, Fogg L, Wothke W. A longitudinal model of maternal self-efficacy, depression, and difficult temperament during toddlerhood. Res Nurs Health. 1994;17(3): 207-15. [Crossref] [PubMed]
- Porter CL, Hsu HC. First-time mothers' perceptions of efficacy during the transition to motherhood: links to infant temperament. J Fam Psychol. 2003;17(1):54-64. [Crossref] [PubMed]
- Bates JE, Schermerhorn AC, Petersen IT. Temperament and parenting in developmental perspective. In: Zentner M, Shiner RL, eds. Handbook of Temperament. 1st ed. New York: The Guilford Press; 2012. p.425-41. [Link]
- Kotil Ç. Okul öncesi eğitim kurumuna yeni başlayan 5 yaş çocukların sosyal duygusal uyum düzeylerine annenin ebeveyn öz yeterlik algısı ile okul beklentilerine uyum düzeyinin etkisi [Doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi; 2010. Erişim tarihi: 12.06.2021 [Link]
- Yeğenoğlu F. Okul öncesi dönem çocuklarının öz düzenleme becerileri ile ebeveyn öz yeterlik ve öfke düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi; 2019. Erişim tarihi: 17.06.2021 [Link]
- Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi; Kavramlar, İlkeler, Teknikler. 26. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2014.
- Yoleri S. Çocuklar için mizaç değerlendirme bataryası gözden geçirilmiş ebeveyn formunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması [Reliability and validity study of the temperament assessment battery for children-revised: parent form]. International Journal of Human Sciences. 2014;11(2):221-37. [Crossref]
- Elibol F, Mağden D, Alpar R. Anne babalık becerilerinde Özyeterlik Ölçeği'nin (1-3 yaş) geçerlik ve güvenirliği [Validity and reliability of the self efficacy for parenting task index toddler scale]. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007; 26(3):25-31. [Link]
- Tabachnick BG, Fidell LS. Ch 1. Introduction. Using Multivariate Statistics. 4th ed. Needham Heights, MA; Allyn & Bacon; 2007. p.5.
- Bollen KA. Structural equation models. In: Armitage P, Colton T, eds. Encyclopedia of Biostatistics. 1st ed. New York: John Wiley & Sons; 1998. p.4363-72.
- Azmoude E, Jafarnejade F, Mazlom SR. The predictors for maternal selfefficacy in early parenthood. Journal of Midwifery and Reproductive Health. 2015;3(2):368-76. [Link]
- Giallo R, Treyvaud K, Cooklin A, Wade C. Mothers' and fathers' involvement in home activities with their children; Psychosocial factors and the role of parental self-efficacy. Early Child Development and Care. 2013;183(3-4): 343-59. [Crossref]
- Coleman PK, Karraker KH. Self-efficacy and parenting quality; findings and future applications. Developmental Review. 1997;18(1):47-85. [Crossref]
- Driscoll JR, Easterbrooks MA. Young mothers' play with their toddlers; individual variability as a function of psychosocial factors. Infant and Child Development. 2007;16(6):649-70. [Crossref]
- Liu T, Lu M, Holmes K. Co-parental self-efficacy and young child developmental outcomes among rural-urban migrant families. Early Child Development and Care. 2019; 189(11):1-12. [Crossref]
- Albanese AM, Russo GR, Geller PA. The role of parental self-efficacy in parent and child well-being: A systematic review of associated outcomes. Child Care Health Dev. 2019;45(3): 333-63. [Crossref] [PubMed]
- Coleman PK, Karraker KH. Maternal self‐efficacy beliefs, competence in parenting, and toddlers' behavior and developmental status. Infant Mental Health Journal; Official Publication of The World Association for Infant Mental Health. 2003;24(2):126-48. [Crossref]
- Machida S, Taylor AR, Kim J. The role of maternal beliefs in predicting home learning activities in head start families. Family Relations. 2002;51(2):176-84. [Crossref]
- Özdemir G. Annelerin 3-6 yaş çocuklarına sağladıkları ev ortamının uyarıcılığı ile ebeveyn öz yeterlik düzeyi arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2019. Erişim tarihi: 30.05.2021 [Link]
- Lipscomb ST, Leve LD, Harold GT, Neiderhiser JM, Shaw DS, Ge X, et al. Trajectories of parenting and child negative emotionality during infancy and toddlerhood: a longitudinal analysis. Child Dev. 2011;82(5):1661-75. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dalimonte-Merckling DM, Brophy-Herb HE. A person-centered approach to child temperament and parenting. Child Dev. 2019;90(5): 1702-17. [Crossref] [PubMed]
- Pluess M, Belsky J. Children's differential susceptibility to effects of parenting. Family Science. 2010;1(1):14-25. [Crossref]
- Mertesacker B, Bade U, Haverkock A, Pauli-Pott U. Predicting maternal reactivity/sensitivity; the role of infant emotionality, maternal expressiveness/anxiety, and social support. Infant Mental Health Journal. 2004;25(1):47-61. [Crossref]
- Laukkanen J, Ojansuu U, Tolvanen A, Alatupa S, Aunola K. Child's difficult temperament and mothers' parenting styles. Journal of Child and Family Studies. 2014;23(2):312-23. [Crossref]
- Padilla CM, Ryan RM. The link between child temperament and low‐income mothers' and fathers' parenting. Infant Mental Health Journal. 2019;40(2):217-33. [Crossref] [PubMed]
- Balat GU. Okul öncesi dönemde çocuğu olan annelerin özyeterlilik ve depresyon düzeylerinin incelenmesi [Analyzing self efficacy and depression levels of mothers who have children in the preschool period]. Journal of Human Sciences. 2014;11(2):661-77. [Crossref]
.: İşlem Listesi