Bilgilendirme, hastanın özerkliğine saygının gereği olarak tüm tıbbi süreçlere yerleşmiştir. Bu bağlamda tanı bilgilendirmesi, hastanın gelişecek süreçler hakkında öngörüde bulunmasına, gerekli tedaviyi öğrenmesine olanak sağlar. İyileşme yolunda en uygun stratejiyi seçmesinde aydınlatıcı olur. Bir anlamda tedavi almayı mümkün kılar. Bu çalışmada, gerçek bir olaydan yola çıkarak teşhisin bildirilmesinde karşılaşılabilecek bir yanlışlık ele alınmaktadır. Bebek sahibi, oral skuamöz hücreli karsinom tanısı konulan kadın hastaya teşhis hakkında bilgilendirme yapılmaması vakası anonimleştirilerek sunulmaktadır. Vaka aracılığıyla teşhisi bildirmeme ve hastadan farklı kişiye bildirme tutumunun etik niteliği, Beauchamp ve Childress'ın 'Biyomedikal Etik Prensipleri' yaklaşımı ile normatif açıdan araştırılacaktır. Araştırmada yaklaşımın; hasta özerkliğine saygı, yararlı olma, zarar vermeme ve adalete uygun davranma ilkeleri analizde baz alınmıştır. Hekim tutumunun, temel etik ilkelerle çelişkisinin netlikle görülebilmesi için konu; hekim sorumluluğu, bilgi asimetrisi, anlama yeterliği, savunmasızlık kavramlarıyla kapsamlandırılarak tartışılmıştır. Klinik koşullarda gerçekleşmesi mümkün olabilecek bir yanlışlığın oluşmaması için öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Hasta özerkliğine saygı; tanının bildirilmesi; hekim sorumluluğu; bilgi asimetrisi; savunmasızlık
Informing is settled in all medical processes as a requirement of respect for patient autonomy. Patient information is accepted as a requirement for respect of his autonomy. Thus, the information about diagnosis enables the patient to predict the future processes and to understand the necessary treatment. It is enlightening in choosing the most appropriate strategy for recovery. In a sense, it makes it possible to accept the treatment. In this study, based on a real event, a mistake that might be encountered in reporting the diagnosis is discussed. The case of a female patient diagnosed with oral squamous cell carcinoma, who has a baby and not being informed about the diagnosis is presented anonymously. The moral status of the attitude of not informing a patient about the diagnosis and reporting it to different person have been normatively investigated with Beauchamp and Childress's 'Principles of Biomedical Ethics approach'. The four principles of the method; respect for patient autonomy, being useful, not harming and protecting justice were used in the analysis. In order to clearly see the contradiction between the physician's attitude and principles of bioethics; the subject was discussed by including the physician responsibility, information asymmetry, comprehension competence, and the concept of vulnerability. At the end, suggestions were presented to prevent this possible error in clinical conditions.
Keywords: Respect for patient autonomy; diagnostic informing; physician responsibility; information asymmetry; vulnerability
- Beauchamp TL, Childress JF. Biyomedikal Etik Prensipleri. Hakan E, İlkılıç İ, Brömer R, çeviri editörleri. 7th ed. İstanbul: Hayat Sağlık ve Sosyal Hizmetler Vakfı; 2017.p.154-629. [Link]
- Gillham B. Case study research: Underlying principles. Case Study Research Methods. 1st ed. London & New York: Continuum International Publishing Group; 2000. p.1-8. [Link]
- Williams JR. Physicians and patients. World Medical Association Medical Ethics Manual. 10th reprinted. UK: World Health Communication Associates; 2005. p.42-3. [Link]
- Farah CS, Jessri M, John K, Lalla Y, Vu A, Kujan O. Clinical features and diagnosis. In: Shah JP, Johnson NW, eds. Oral and Oropharyngeal Cancer. 2nd ed. Boca Raton: Taylor Francis Group FCRC Press; 2019. p.111. [Link]
- Lewis MA, Tamparo CD, Tatro BM. Medical Records. Medical Law, Ethics, & Bioethics For The Health Professions. 6th ed. Philadelphia: FA Davis Company; 2012. p.110-22. [Link]
- Stauch M, Wheat K, Tingle J. Sourcebook on Medical Law. 2nd ed. London: Cavendish Publishing Limited; 2002. p.235-7. ISBN: 978-1859416952.
- Fremgen BF. The Legal Enviroment. Medical Law and Ethics. 4th ed. New Jersey: Pearson Prentice Hall Education Inc.; 2011. p.62. [Link]
- Resmî Gazete (07.04.2016/29677). 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu; 2016. [Link]
- Carlson RH. Study: women with brain tumors have 10 times rate of divorce as men with brain tumors. Oncology Times. 2001;23(8):63. [Crossref]
- World Medical Association [İnternet]. © 2021 The World Medical Association, Inc. WMA declaration of lisbon on the rights of the patient reaffirmed by the 200th WMA Council Session, Oslo, Norway, April 2015. (Erişim tarihi: 19.09.2021) Erişim linki: [Link]
- McLeod C, Sherwin S. Relational autonomy, self-trust, and health care for patients who are oppressed. In: Mackenzie C, Stoljar N, eds, Relational Autonomy: Feminist Perspectives on Autonomy, Agency, and the Social Self. 1st ed. New York: Oxford University Press; 2000. p.236-59. [Link]
- Christman J. Relational Autonomy, Liberal Individualism, and the social constitution of selves. Philosophical Studies. 2004;117(1-2):143-64. [Crossref]
- Westlund AC. Rethinking relational autonomy. Hypatia. 2009;24(4):26-49. [Crossref]
- Oshana M. How much should we value autonomy? Social Philosophy and Policy. 2003; 20(2):99-126. [Crossref]
- McKenna M. The relationship between autonomous and morally responsible agency. In: Taylor JS, ed. Personal Autonomy: New Essays on Personal Autonomy and Its Role in Contemporary Moral Philosophy. 1st ed. UK: Cambridge University Press; 2005. p.205-58. [Crossref] [PubMed]
- Draulans VJR, van der Giessen E. Vulnerable care: the debate on euthanasia for decisionally-competent minors in flanders and the Netherlands. Ethical Perspectives. 2014;21(4): 479-512. [Link]
- Oshana M. Social-Relational Autonomy. Personal Autonomy in Society. 1st ed. Hampshire UK: Ashgate Publishing; 2006. p.49-75. [Link]
- Feieseir H. Hekimin gündelik meslek uygulamasında konuşma ve yazma. Namal A, çeviri editörü. Tıbbın Gündelik Yaşamında Etik: Araştırmadan Tedaviye Tıp Dallarının Yelpazesi. 3. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti.; 2018. p.127-57. [Link]
- Zwitter M. Autonomy and its limitations-Right to information. Medical Ethics in Clinical Practice. 1st ed. Switzerland: Springer Publishing; 2019. p.37. [Crossref]
- Breen JK, Cordner MS, Thompson JC, Plueckhahn DV. Medical records, reports and certificates. Good Medical Practice: Professionalism, Ethics and Law. 1st ed. New York: Cambridge University Press; 2010. p.87. [Crossref]
- Resmî Gazete (21/06/2019, Sayı: 30808) sayılı Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Mahremiyetinin Sağlanması Hakkındaki Yönetmelik; 2019. [Link]
- English V, Romano-Critchley G, Sheather J, Sommerville A. The doctor-patient relationship. Medical Ethics Today: The BMA's Handbook of Ethics and Law. 2nd ed. London: BMJ Publishing Group; 2004. p.32. [Link]
- İlkılıç İ, Hilal Ö, Uçar A. Hastaya kötü teşhis ve prognozun iletilmesinde epistemolojik ve etik sorunlar. Tıbbi, Hukuki, Manevi ve Etik Boyutlarıyla Palyatif Tıp. 1. baskı. İstanbul: İSAR Yayınları; 2019. p.109-23. [Link]
- Oken D. What to tell cancer patients. A study of medical attitudes. JAMA. 1961;175:1120-8. [Crossref] [PubMed]
- Novack DH, Plumer R, Smith RL, Ochitill H, Morrow GR, Bennett JM. Changes in physicians' attitudes toward telling the cancer patient. JAMA. 1979;2;241(9):897-900. [Crossref] [PubMed]
- Braddock CH 3rd, Fihn SD, Levinson W, Jonsen AR, Pearlman RA. How doctors and patients discuss routine clinical decisions. Informed decision making in the outpatient setting. J Gen Intern Med. 1997;12(6):339-45. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Resmî Gazete (01.08.1998, Sayı: 23420) sayılı Sağlık Bakanlığı Hasta Hakları Yönetmeliği; 1998. [Link]
- Hakeri H. Tıbbi müdahalenin hukuka uygunluğunun şartları. Tıp hukuku. 12. baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2017. p.123.
- Joffe S, Cook EF, Cleary PD, Clark JW, Weeks JC. Quality of informed consent in cancer clinical trials: a cross-sectional survey. Lancet. 2001;24;358(9295):1772-7. [Crossref] [PubMed]
- Kim SY. Forensic Mental Health Concepts. Evaluation of Capacity to Consent to Treatment and Research. Oxford: Oxford University Press; 2010. p.19-26. [Crossref]
- Aday LA. Health status of vulnerable populations. Annu Rev Public Health. 1994;15:487-509. [Crossref] [PubMed]
- Rogers AC. Vulnerability, health and health care. J Adv Nurs. 1997;26(1):65-72. [Crossref] [PubMed]
- Shi L, Stevens GD. A General Framework to Study Vulnerable Populations, the Community Determinants and Mechanisms of Vulnerability. Vulnerable Populations in the United States. 3rd ed. San Francisco: John Wiley & Sons Inc; 2021. p.7-37. [Link]
- Fineman MA. The vulnerable subject: anchoring equality in the human condition. Yale JL & Feminism. 2008;20(1):8-12. [Link]
.: Process List