Sağlık örgütlerinde, sağlık hizmetlerini etkileyen çatışmalar kaçınılmazdır. Çatışma, iki ya da daha fazla birey ya da grup arasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan anlaşmazlık, uyumsuzluk, zıtlaşma ve birbirine ters düşme ögelerini içeren bir süreçtir. Bu çalışma, sağlık örgütlerinde çatışmanın doğası, çatışma nedenleri, çatışma türleri ve çatışma yönetimi yöntemlerinin açıklanarak, etkili çatışma yönetimine katkı sağlamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma, literatür taraması yöntemiyle ilgili bilimsel kitaplar ve makalelerden yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Örgütlerde çatışmalar; karşılıklı bağımlılık, kaynak paylaşımı, amaç, algı, statü, yöneticilik tarzı, çıkar ve kişilik farklılıkları gibi pek çok nedenden kaynaklanabilir. Ortaya çıkan çatışmalar da çok çeşitlidir. Bu çatışmalar; işlevlerine, ortaya çıkış şekline, taraflara ve örgüt içindeki yerlerine göre gruplandırılabilir. Belirli oranda çatışmalar, örgütsel performansı olumlu etkiler. Önemli olan çatışmaların etkili olarak yönetilmesidir. Bu kapsamda, öncelikle çatışmalar analiz edilmeli ve sonra dört aşamalı genel çatışma yönetim modeli izlenmelidir. Çatışmaların yönetiminde; kişisel, örgütsel ve durumsal yöntemlerden yararlanılabilir. Bu çalışmanın, sağlık yöneticileri ve sağlık çalışanlarında çatışmalara farkındalığı artırması ve sağlık örgütlerinde etkili çatışma yönetimine ilişkin politika yapıcılara katkı sağlaması beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kurumsal çatışma; çatışma nedenleri; çatışma yönetimi
Conflicts affecting health services are inevitable in health organizations. Conflict is a process that involves disagreement, incompatibility, opposition and inversion between two or more individuals or groups for various reasons. It is objectived to contribute to effective conflict management by explaining the nature of conflict, causes of conflict, types of conflict and methods of conflict management in health organizations in the study. This study was carried out by making use of scientific books and articles about the literature review method. Conflicts in organizations can arise from many reasons such as interdependence, resource sharing, purpose, perception, status, management style, interest and personality differences. The conflicts that occur are also very diverse. These conflicts can be grouped according to their functions, the way they appear, the parties and their places within the organization. To a certain extent, conflicts affect organizational performance positively. The important thing is to manage conflicts effectively. In this context, conflicts should be analyzed firstly and then the four-stage general conflict management model should be followed. Personal, organizational and situational methods can be used in the management of conflicts. It is expected to raise awareness of conflicts in healthcare managers and healthcare professionals and contribute to policy-makers on effective conflict management in health organizations of this study.
Keywords: Organizational conflict; causes of conflict; conflict management
- Tappen RM. Nursing leadership and management, concepts and practice. Chapter 4: Advanced communication skills: Conflict and negotiation. 4th ed. Philadelphia: F.A. Davis Company; 2001. p.76-89.
- Koçel T. İşletme Yöneticiliği [Business management]. [Bölüm 6: Organizasyonlarda davranış ve başlıca süreçler. [Chapter 6: Behavior in organizations and major processes]. Kısım 7. Organizasyonlarda çatışmalar ve yönetimi. [Section 7. Conflicts in organizations and their management]. Genişletilmiş 17. baskı. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım AŞ; 2018. p.661-77.
- Schulz R, Johnson AC. Management of hospitals. Chapter 13: Management of conflict. America New York: McGraw- Hill Book Company, a blakiston publication, ISNB:0-07-055651-2. 1976. p.223-33.
- McKibben L. Conflict management: importance and implications. Br J Nurs. 2017;26(2):100-3.[Crossref] [PubMed]
- Eren E. Yönetim psikoloji. [Management psychology]. Bölüm 18: Örgütlerde çatışma ve çatışmanın çözümlenmesi. [Chapter 18: Conflict and conflict resolution in organizations]. 4th baskı. İstanbul: Beta Basım Dağıtım AŞ; 1993. p.363-78.
- Eren E. Yönetim ve organizasyon. [Management and organization]. Bölüm 7: Örgütlerde çatışma ve çatışmanın çözümlenmesi. [Chapter 7: Conflict and conflict resolution in organizations]. 8. baskı. İstanbul: Beta Basım Dağıtım AŞ; 2008. p.609-625.
- Yılmaz F, Öztürk H. [Causes of conflicts encountered by nurse managers in hospitals and their approaches in conflicts management]. İÜFN Hem Derg. 2011;19(3):145-52.[Link]
- Khan ML, Langove N, Shah FA, Javid MU. The modes of conflicts and managerial leadership styles of managers. Global Business and Management Research: An International Journal. 2015;7(2):44-52.[Link]
- Can H, Aşan Azizoğlu Ö, Miski Aydın E. Örgütsel davranış. [Organizational behavior]. Bölüm 7: Çatışma yönetimi ve müzakere. [Chapter 7: Conflict management and negotiation]. 2. baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi; 2015. p.191-214.
- Bakhare R. The manager and conflict management. SCMS Journal OfIndian Management. 2010;7(4):41-57.[Link]
- Weimann E, Weimann P. High performance in hospital management. A guideline for developing and developed countries. Chapter 9: Manage your conflicts professionally. Almanya: Springer, Berlin Heidelberg. ISBN: 978-3-662-49660-2. 2017. p.177-91.[Crossref]
- Karcıoğlu F, Gövez E, Kahya C. [The relationship between communication style of managers and conflict management style used by them]. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2011;15(1):327-40.[Link]
- Rahim MA. A measure of styles of handling interpersonal conflict. The Academy of Management Journal. 1983;26(2):363-76.[Crossref] [PubMed]
- Rahim MA. Managing Conflict in Organizations. 3rd ed. London: Quorum Books; 2001.
- Rahim MA. Toward a theory of managing organizational conflict. The International Journal of Conflict Management. 2002;13(3):206-35.[Crossref]
- Lawless J, Trif A. Managing interpersonal conflicts at work by line managers. The Irish Journal of Management. 2016;35(1):74-87.[Crossref]
- Şahin Yarbağ P. Role of managers in solving conflicts in the organizations. Doğuş Üniversitesi Dergisi.[Crossref]
- Daft RL. Organization theory and design. Chapter 11: Intergroup relations and conflict. 3rd ed. New York: West Publishing Company; 1989. p.443-79.
- Can H, Aşan Azizoğlu Ö, Miski Aydın E. Yönetim ve Organizasyon. [Organization and management]. Bölüm 10: Çatışma ve kriz yönetimi. [Chapter 10: Conflict and crisis management]. 8. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi; 2011. p.417-46.
- Baysal C, Tekarslan E. İşletmeler için davranış bilimleri. [Behavioral sciences for businesses]. Bölüm 8: Çatışma. [Chapter 8: Conflict]. 2. baskı. İstanbul: Avcıol Basım-Yayım; 1996. p.287-335.
- Chan KW, Huang X, Ng PM. Managers' conflict management styles and employee attitudinal outcomes: The mediating role of trust. Asia Pacific J Manage. 2008;25(2):277-95.[Crossref]
- Teague P, Roche WK. Line managers and the management of workplace conflict: evidence from Ireland. Human Resource Management Journal. 2012;22(3);235-51.[Crossref]
- Reade C, McKenna M. Leveraging indigenous knowledge for sustainable workplace harmony: a conflict management tool for international managers. JCC. 2013;51:53-71.[Crossref]
- Al-Hamdan Z. Nurse managers, diversity and conflict management. Diversity in Health and Care. 2009;6:31-43.[Link]
- Kaymaz K, Demircan H, Eroğlu U. The reasons and effects of perceived conflict on the performance of professional managers in Turkish family businesses. İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 2016;18(4):163-86.[Link]
- Krogerus M, Tschäppeler R. The Decision Book: Fifty Models for Strategic Thinking. 2nd ed. London: Profile Books; 2017. p.108-11.
.: Process List