Amaç: Bu çalışma, psikiyatri hemşirelerinde görülen tükenmişlik sendromu ile merhamet yorgunluğu arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın evrenini bir Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesinde çalışmakta olan 177 hemşire oluşturmaktadır. Örneklem seçimine gidilmemiştir. Çalışmaya katılmayı kabul eden hemşirelerle yüz yüze görüşülerek anketler toplanmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında 'Kişisel Bilgi Formu', 'Maslach Tükenmişlik Ölçeği' ve 'Merhamet Yorgunluğu Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik dağılım, ki kare testi, Student t-testi, Mann-Whitney U testi ve Fisher kesin ki-kare testleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada hemşirelerin Merhamet Yorgunluğu Ölçeği toplam puan ortalamasının 66,47±6,07 (yüksek) olduğu saptanmıştır. Maslach Tükenmişlik Ölçeği alt boyutları incelendiğinde duygusal tükenme puan ortalamasının 26,52±4,29 (orta), duyarsızlaşma puan ortalamasının 15,90±3,04 (yüksek) ve kişisel başarı puan ortalamasının 16,33±6,66 (yüksek) olduğu tespit edilmiştir. Duygusal tükenme ve duyarsızlaşma ile merhamet yorgunluğu arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki saptanmıştır (p˂0,05). Bu sonuçlar doğrultusunda, tükenmişliğin alt boyutları olan duygusal tükenme ve duyarsızlaşma ile merhamet yorgunluğunun birbiri ile ilişkili olduğu görülmektedir. Sonuç: Hemşirelerde tükenmişliğin alt boyutları olan duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arttıkça merhamet yorgunluğunun arttığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik; merhamet yorgunluğu; psikiyatri hemşireliği; tükenmişlik
Objective: The aim of this study; The aim of this study is to determine the relationship between burnout syndrome and compassion fatigue seen in psychiatric nurses. Material and Methods: The universe of the study consists of 177 nurses working in a Mental Health and Diseases Hospital. Sample selection will not be made. Questionnaires were collected through face-to-face interviews with the nurses who agreed to participate in the study. 'Personal Information Form', 'Maslach Burnout Scale' and 'Compassion Fatigue Scale' was used for data collection. The arithmetic means, standard deviation, percentage distributions, chi-square, Student t-test, MannWhitney U test and Fisher Exact Chi-Square was used in the evaluation of data. Results: In the study, it was determined that the mean score of the nurses' compassion fatigue scale was 66.47±6.07 (high). When the sub-dimensions of the Maslach Burnout Scale were examined, it was found that the average score for emotional exhaustion was 26.52±4.29 (medium), the average score for depersonalization was 15.90±3.04 (high), and the average score for personal achievement was 16.33±6.66 (high). A strong positive correlation was found between emotional exhaustion and depersonalization and compassion fatigue (p˂0.05). In line with these results, it is seen that the sub-dimensions of burnout, emotional exhaustion and depersonalization, are related to compassion fatigue. Conclusion: Compassion fatigue increased as emotional exhaustion and depersonalization, which are sub-dimensions of burnout in nurses, increased.
Keywords: Nurses; compassion fatigue; psychiatric nursing; burnout
- Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior. 1981;2(2):99-113. [Crossref]
- Sinat Ö, Kutlu Y. Psikiyatri kliniğinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik. [Burnout in the Nurses Working at Psychiatry Clinics].Ü.F.N Hemşirelik Dergisi. 2009;17(3);174-83. [Link]
- Barling J. Drowning not waving: burnout and mental health nursing. Contemp Nurse. 2001;11(2-3):247-59. [Crossref] [PubMed]
- Belcastro PA. Burnout and its relationship to teachers' somatic complaints and illnesses. Psychol Rep. 1982;50(3 Pt 2):1045-6. [Crossref] [PubMed]
- Belcastro PA, Hayes LC. Ergophilia ergophobia ergo burnout?. Prof Psychol Res Pract. 1984;15(2):260-70. [Crossref]
- Ergin C. Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği'nin Uyarlanması. Editörler: R. Bayraktar ve İ. Dağ, 7. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 1992;143-154. [Link]
- Metin Ö, Gök Özer F. Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. [Determination of the level of nursing burnout]. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;10:1. [Link]
- Figley CR. Compassion fatigue: psychotherapists' chronic lack of self care. J Clin Psychol. 2002;58(11):1433-41. [Crossref] [PubMed]
- Stamm BH. Measuring compassion satisfaction as well as fatigue: developmental history of the compassion satisfaction and fatigue test. In: Figley CR, ed. Treating compassion fatigue. 1st ed. New York: Brunner-Routledge; 2002. p.107-19. [Link]
- Jenkins B, Warren NA. Concept analysis: compassion fatigue and effects upon critical care nurses. Crit Care Nurs Q. 2012;35(4):388-95. [Crossref] [PubMed]
- Gentry JE, Baggerly J, Baranowsky A. Training-as-treatment: effectiveness of the Certified Compassion Fatigue Specialist Training. Int J Emerg Ment Health. 2004;6(3):147-55. [PubMed]
- Mangoulia P, Koukia E, Alevizopoulos G, Fildissis G, Katostaras T. Prevalence of secondary traumatic stress among psychiatric nurses in greece. Arch Psychiatr Nurs. 2015;29(5):333-8. [Crossref] [PubMed]
- MeSH. National Library of Medicine [İnternet]. [Erişim tarihi: 06.03.2020]. Compassion Fatigue. Erişim linki: [Link]
- Gök GA. Merhamet etmenin dayanılmaz ağırlığı: hemşirelerde merhamet yorgunluğu. [Unbearable heaviness of compassion: nurses' compassion fatigue]. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;20(2):299-313. [Link]
- Çingöl N, Çelebi E, Zengin S, Karakaş M. Bir sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin merhamet düzeylerinin incelenmesi. [The investigation of compassion level of nursing students in a health]. Klinik Psikiyatri. 2018;21:61-7. [Crossref]
- Uslu E, Buldukoğlu K. Psikiyatri hemşireliğinde şefkat yorgunluğu: sistematik derleme. [Compassion fatigue in psychiatric nursing: a systematic review]. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2017;9(4):421-30. [Crossref]
- DikmenY, Aydın Y. Hemşirelerde Merhamet Yorgunluğu: Ne? Nasıl? Ne Yapmalı?. [Compassion fatigue in nurses: what? How? What to do?] .J hum rhythm. 2016;2(1):13-21. [Link]
- Polat FN, Erdem R. Merhamet yorgunluğu düzeyinin çalışma yaşam kalitesi ile ilişkisi: sağlık profesyonelleri örneği. [The relationship between the level of compassion fatigue and quality of professional life: the case of medical professionals, master's thesis]. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017;26:291-312. [Link]
- Kase SM, Waldman ED, Weintraub AS. A cross-sectional pilot study of compassion fatigue, burnout, and compassion satisfaction in pediatric palliative care providers in the United States. Palliat Support Care. 2019;17(3):269-75. [Crossref] [PubMed]
- Kowalski C, Ommen O, Driller E, Ernstmann N, Wirtz MA, Köhler T, et al. Burnout in nurses-the relationship between social capital in hospitals and emotional exhaustion. J Clin Nurs. 2010;19(11-12):1654-63. [Crossref] [PubMed]
- Gustafsson G, Eriksson S, Strandberg G, Norberg A. Burnout and perceptions of conscience among health care personnel: a pilot study. Nurs Ethics. 2010;17(1):23-38. [Crossref] [PubMed]
- Öztürk S, Özgen R, Şişman H, Baysal D, Sarıakçalı N, Aslaner E, et al Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyi ve sosyal desteğin etkisi. [Burnout of Nurses Working in a University Hospital and the Effect of Social Support]. Çukurova Medical Journal. 2014;39(4):752-64. [Crossref]
- Raftopoulos V, Charalambous A, Talias M. The factors associated with the burnout syndrome and fatigue in Cypriot nurses: a census report. BMC Public Health. 2012 Jun 20;12:457. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Karakaş S, Polat H, Ay E, Küçükoğlu S. Türkiye'de bir psikiyatri hastanesinde çalışan hemşirelerin ruhsal sorunu olan bireylere karşı tutumları ile tükenmişlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Relationship between burnout and their attitudes towards mental illnesses nurses working in a psychiatric hospital in Turkey]. Bozok Tıp Dergisi. 2017;7(1):40-8. [Link]
- Edwards D, Burnard P, Coyle D, Fothergill A, Hannigan B. Stress and burnout in community mental health nursing: a review of the literature. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2000;7(1):7-14. [Crossref] [PubMed]
- Hannigan B, Edwards D, Coyle D, Fothergill A, Burnard P. Burnout in community mental health nurses: findings from the all-Wales stress study. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2000;7(2):127-34. [Crossref] [PubMed]
- Kaçmaz, N. Tükenmişlik sendromu. [Burnout syndrome]. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi. 2005;68(1):29-32. [Link]
- Kaçmaz N. Hemşirelerde iş stresi ve tükenmişlik. [Barnout and occupational stres in nurses]. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Hemşirelik Dergisi. 2005;13(54):67-77. [Link]
- Stamm BH. The ProQOL Manual: The Professional Quality of Life Scale: Compassion Satisfaction, Burnout & Compassion Fatigue/Secondary Trauma Scales. Brooklandville, MD: Sidran Press; 2005. [Link]
- Boyle DA. Countering compassion fatigue: a requisite nursing agenda. Online J Issues Nurs. 2011;16(1):2. [PubMed]
- Şahin Ö. Hemşirelerin Merhamet Yorgunluğu Ve Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi] Hatay: Hayat Mustafa Kemal Üniversitesi; 2020. [Link]
- Giles CW. Compassion Fatigue in Home Care Nurses, A thesis submitted to the faculty of Gardner-Webb University School of Nursing in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science in Nursing, 2011.
- Hegney DG, Craigie M, Hemsworth D, Osseiran-Moisson R, Aoun S, Francis K, et al. Compassion satisfaction, compassion fatigue, anxiety, depression and stress in registered nurses in Australia: study 1 results. J Nurs Manag. 2014;22(4):506-18. [Crossref] [PubMed]
- Meyer RM, Li A, Klaristenfeld J, Gold JI. Pediatric novice nurses: examining compassion fatigue as a mediator between stress exposure and compassion satisfaction, burnout, and job satisfaction. J Pediatr Nurs. 2015;30(1):174-83. [Crossref] [PubMed]
.: Process List