Amaç: Bu araştırma; palyatif bakım hastalarına bakım veren bakım vericilerin bakım yüklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel araştırma yöntemi ile yapılan araştırma Mardin Eğitim Araştırma Hastanesi, Kızıltepe Devlet Hastanesiyle Midyat Devlet Hastanelerinin palyatif bakım servislerinde yatan veya yatmış olan palyatif bakım hastalarının, iletişime açık olan bakım vericileri ile yapılmıştır. Araştırmanın örnekleme alınması gereken minimum örneklem sayısı, G*power analizi kullanılarak %95 güven aralığında 124 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada, Tanıtıcı Bilgi Formu ve Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık, p<0,05 düzeyinde anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan bakım vericilerin %53,2'si erkek, %70,2'si 18-40 yaş aralığında, %69,4'ünün ise en az ilkokul mezunu olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmada çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması kadınlarda 40,46±13,37 erkeklerde ise 34,80±10,06 olarak bulunurken, bakım vericilerin ölçek puanları en düşük 6, en yüksek 71 ve ortalama 31,17±1,31 bulunmuştur. Palyatif hastalarının bakım vericilerinden, kadınların bakım yükleri puan ortalaması 33,48±14,02 olarak belirlenip erkeklerden 29,15±14,91 daha yüksek bulunmasına rağmen anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Bakım vericilerden en yüksek puan ortalaması %5,6'lık olan 61-68 yaş aralığında elde edilmiştir (38,85±3,54). Üniversite mezunu bakım vericilerin puan ortalamaları diğer eğitim seviyelerine göre daha yüksek elde edilirken (38,50±16,69), gelir durumu arttıkça bakım yükünün de arttığı belirlenmiştir (32,25±15,66). Araştırmanın hiçbir safhasında gruplar arasında anlamlı bir farklılık elde edilememiştir. Sonuç: Palyatif bakım hastalarına bakım veren bireylerin bakım yükünün incelendiği bu araştırmada bakım yükünün orta seviyede olduğu ve bakım verici üzerinde yüksek bir yük oluşturmadığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Palyatif bakım; hemşirelik; bakım yükü; bakım verici
Objective: This research; It was conducted to determine the care burden of primary caregivers who care for palliative care patients. Material and Methods: The research, which was conducted with descriptive and cross-sectional research method, was conducted with the caregivers who were open to communication of palliative care patients who were or were hospitalized in the palliative care services of Mardin Training and Research Hospital, Kızıltepe State Hospital and Midyat State Hospitals. The minimum number of samples required to be included in the study was calculated as 124 with a 95% confidence interval using power analysis. In the research, Introductory Information Form and Zarit Caregiving Burden Scale were used. Statistical significance was considered significant at the p<0.05 level. Results: It was determined that 53.2% of the caregivers participating in the research were male, 70.2% were between the ages of 18-40, and 69.4% were at least primary school graduates. In this research, the average age of the individuals participating in the study was 40.46±13.37 for women and 34.80±10.06 for men, while the lowest scale scores of caregivers were 6, the highest was 71, and the average was 31.17±1.31. Among the caregivers of palliative patients, the average care burden score of women was determined as (33.48±14.02) and although it was found to be higher than that of men (29.15±14.91), no significant difference was detected. The highest mean score among caregivers was obtained in the 61-68 age range, which was 5.6% (38.85±3.54). While the mean score of university graduate caregivers was higher than other education levels (38.50±16.69), it was determined that the care burden increased as the income level increased (32.25±15.66). No significant difference was found between the groups at any stage of the research. Conclusion: In this study, which examined the care burden of individuals caring for palliative care patients, it was determined that the care burden was at a medium level and did not create a high burden on the caregiver.
Keywords: Palliative care; nursing; care burden; caregiver
- Hawley PH. The bow tie model of 21st century palliative care. J Pain Symptom Manage. 2014;47(1):e2-5. [Crossref] [PubMed]
- Akçakaya A, Akçakaya FB. Palyatif bakım tanımı ve tarihçesi. Akçakaya A, editör. Palyatif Bakım ve Tıp. 1. baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevleri; 2019. p.2-6. [Crossref]
- TÜİK [İnternet]. İstatistiklerle Yaşlılar, 2022. [Erişim tarihi: 29 Ağustos 2023] Erişim linki: [Link]
- WHO [Internet]. Palliative care. © 2025 WHO [Cited: August 29, 2023]. Available from: [Link]
- Yakar B, Sertdemir Batbaş C, Pirinçci E. Palyatif bakım ve hospis. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2021;30(2):136-43. [Crossref]
- Egici MT, Kök Can M, Toprak D, Zeren Öztürk G, Esen ES, Özen B, et al. Palyatif bakım merkezlerinde tedavi gören hastalara bakım veren bireylerin bakım yükleri ve tükenmişlik durumları [Care burden and burnout status of caregivers whose patients are treated in palliative care centers]. Journal of Academic Research in Nursing, 2019;5(2):123-31. [Crossref]
- Şahin G. Palyatif Bakım Hastalarına Evde Bakım Verenlerin Bakım Yükünün Sağlık Algısına Etkisi [Yüksek lisans tezi]. Malatya: İnönü Üniversitesi; 2021. [Link]
- Akçakaya A, Aştı T. Palyatif Bakım ve tıp. Akçakaya A, editör. Palyatif Bakım ve Tıp. 1. baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevleri; 2019. p.1-810.
- Duman Ö, Özdelikara A. Hasta yakınlarının palyatif bakıma ilişkin görüşlerinin bakım verici yüküne etkisi [The effect of views of patients relatives about paliative care on caregiver burden]. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;8(1):32-9. [Crossref]
- Şener A, Kurtgöz A, Koç Z. Palyatif bakım ünitesinde yatan hastaların bakımından sorumlu hasta yakınlarının bakım yükleri ile yaşam doyumlarının belirlenmesi [Determination of care burden and life satisfaction of relatives responsible for the care of patients in the palliative care unit]. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2022;9(1):63-70. [Crossref]
- Yıldırım Y. Palyatif bakımda hemşirelik çalışmaları [Nursing studies in palliative care]. Turkiye Klinikleri J Anest Reanim-Special Topics. 2017;10(1):49-56. [Link]
- Menekli T. Palyatif bakım hastalarına bakım veren sağlık çalışanlarının yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri [Problems experienced by healthcare professionals caring for palliatıve care patients and solution suggestions]. Sağlık Profesyonelleri Araştırma Dergisi. 2023;5(1):81-8. [Crossref]
- T.C. Sağlık Bakanlığı [İnternet]. © 2025 [Erişim tarihi: 28.08.2025]. Erişim linki: [Link]
- Ergün Y. Dünya Tıp Birliği Helsinki Bildirgesi: Türk Mevzuatı çerçevesinde bir değerlendirme [World Medical Association Helsinki Declaration: an evaluation in the framework of Turkish Legislation]. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi. 2022;31(3):160-85. [Crossref]
- Zarit SH, Zarit JM. The Memory and Behavior Problems Checklist and the Burden Interview. 2nd ed. University Park, PA: Pennsylvania State University Gerontology Center; 1990. [Crossref] [PubMed]
- Arai Y, Kudo K, Hosokawa T, Washio M, Miura H, Hisamichi S. Reliability and validity of the Japanese version of the Zarit Caregiver Burden interview. Psychiatry Clin Neurosci. 1997;51(5):281-7. [Crossref] [PubMed]
- Arai Y, Washio M. Burden felt by family caring for the elderly members needing care in southern Japan. Aging and Mental Health. 1999;3:158-64. [Crossref] [PubMed]
- Scazufca M. Brazilian version of the burden interview scale for assessment of burden of care in carers of people with mental illnesses. Rev Bras Psiquiatr. 2002;24(1):12-9. [Crossref]
- Taub A, Andreoli SB, Bertolucci PH. Dementia caregiver burden: reliability of the Brazilian version of the Zarit caregiver burden interview. Cad Saude Publica. 2004;20(2):372-6. [Crossref] [PubMed]
- Yoon E, Robinson M. Psychometric properties of the Korean version of the Zarit Burden Interview (K-ZBI): preliminary analyses. Journal of Social Work Research & Evaluation. 2005;6(1):75-86. [Crossref] [PubMed]
- İnci FH, Erdem M. Bakım Verme Yükü Ölçeği?nin Türkçe?ye uyarlanması geçerlilik ve güvenilirliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;11(4):85-95. [Link]
- Bulut H, Bozkurt C, Demirkol Sakar D. Palyatif bakım hastalarına bakım veren bireylerin bakım yüklerinin yaşam kaliteleri üzerine etkisi [The effect of care burdens on the quality of life of palliative care patients caregivers]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12(3):1086-96. [Crossref]
- Budak S. Palyatif Bakım Alan PEG (Perkütan Endoskopik Gastrostomi) ve NG (Nazogastrik)?li Hastalara Bakım Verenlerin Bakım Yükü ve Yaşam Kalitesinin İncelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi; 2019. [Link]
- Başdinç ŞE. Palyatif Bakımda Yatan Hasta Yakınlarının Bakım Verme Yükü ve Psikososyal Gereksinimleri [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 2019. [Link]
- Dikmen R,Yıldırım Üşenmez T. Maneviyat düzeyi-bakım verme yükü ilişkisi: palyatif bakım hastalarına bakım verenlerde kesitsel bir çalışma [The relationship of spiritual level-burden of caregiving: a cross-sectional study in caregivers for palliative care patients]. Perspectives in Palliative & Home Care. 2022;1(1):8-13. [Crossref]
- Bilgehan T, İnkaya B. Palyatif hastalarına bakım veren bireylerin bakım yükü ve etkileyen faktörler [Care burden of caregivers of palliative patients and the influencing factors]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;24(1):51-8. [Crossref]
- Karakaya C, Işıkhan V. Palyatif bakım hastalarına bakım veren aile üyelerinde yaşam kalitesinin değerlendirilmesi [Evaluation of quality of life among caring family members of palliative care patients]. Toplum Ve Sosyal Hizmet. 2020;31(4):1437-58. [Crossref]
- Arkın S. Palyatif Bakım Hastalarına Bakım Verenlerde Anksiyete, Depresyon Ve Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi [Tıpta uzmanlık tezi]. İzmir: Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2017. [Link]
.: Process List