.: PREFACE
ÖN SÖZ
PREFACE
Article Language: TR
Çok Değerli Okuyucumuz,
Eczacılık; hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç ham maddelerinden değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanması ve hastaya sunulması; ilacın analizlerinin yapılması, farmakolojik etkisinin devamlılığı, emniyeti, etkililiği ve maliyeti bakımından gözetimi; ilaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğinin sağlanması ve ilaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaların bilgilendirilmesi ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmetidir. Eczacılık eğitimi içinde tüm bu faaliyetleri yapabilecek teknik yeterlilikler öğrencilere çeşitli dersler ile çok ayrıntılı olarak verilmektedir. Eczacılara eğitimleri sırasında, bu teknik yeterliliklerin yerine getirilmesi için ve ulusal eczacılık çekirdek eğitim programı içinde de yer alan sosyal yeterliliklerin de verilmesi gerekmektedir.
Sosyal yeterlilikler; eczacılık fakültesinden mezun olan eczacının nitelikli bir sağlık hizmeti sunabilmesi, karşı karşıya olduğu durumu etkin bir şekilde anlayabilmesi, değerlendirebilmesi ve yönetebilmesi, sağlık alanında üstlendiği görevleri nitelikli bir şekilde yerine getirebilmesi için sahip olması ve bu görevler sırasında sergilemesi gereken mesleki davranışlardır. Bir başka ifade ile sosyal yeterlilikler, eczacının mezun olurken fakültesi tarafından kazandırılması hedeflenen tutum ve davranışlardır. Bunlar; sürekli 'Öğrenir', 'Öğretir', 'Araştırır', 'Etkin iletişim yapar', 'Karar verir', 'Liderlik yapar', 'Takım oyuncusudur' ve 'Ekip ruhu ile mesleğini uygular', 'Girişimci ve aktif bir yöneticidir'. İşte bu sosyal yeterlilikler Türkiye'de eczacılık fakülteleri içindeki akademik yapılanmada Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalları öğretim elemanları tarafından verilir. Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı öğretim elemanları olarak, bu yeterlilikleri verirken de özellikle bu Anabilim Dalı öğretim elemanları, lisansüstü öğrencileri tarafından ve en önemlisi dış paydaşlarla, yani mesleğin farklı alanlarında istihdam olan meslektaşlarımızla birlikte çalışabilmeyi sağlamak için Eczacılık İşletmeciliği Derneğimizi kurduk. Derneğimizin amacı, Eczacılık İşletmeciliği alanının kapsadığı eczacılık etiği, eczacılık işletmeciliği, eczacılık mevzuatı, eczacılık tarihi, eczacılık eğitimi gibi konular dâhilinde; mesleki ve etik kurallar çerçevesinde sosyal, davranışsal ve yönetsel çalışmalar ile alanı ve sosyal yeterlilikleri geliştirmektir. Tüm dünyanın yaşadığı COVID-19 pandemisi sürecinde eczacılarımız, sağlık neferi olmuştur. Pandemi ile mücadelede çok etkin roller almışlardır. Ancak, sosyal açıdan bazı sorunlarla da mücadele etmek zorunda kalmışlardır. Elinizdeki bu kitap; özellikle eczacılık mesleğinin COVID-19 pandemisi sırasında karşı karşıya kaldığı bazı durum ve sorunlara bağlı olarak yaşananlar ve bazı çözüm önerileri sunmaktadır.
Bu kitabın hazırlanmasında bölüm hazırlayarak emek veren tüm arkadaşlarıma ve bize bu imkânı sağlayan Türkiye Klinikleri'ne çok teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum.
Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY
Editör
Eczacılık; hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç ham maddelerinden değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanması ve hastaya sunulması; ilacın analizlerinin yapılması, farmakolojik etkisinin devamlılığı, emniyeti, etkililiği ve maliyeti bakımından gözetimi; ilaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğinin sağlanması ve ilaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaların bilgilendirilmesi ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmetidir. Eczacılık eğitimi içinde tüm bu faaliyetleri yapabilecek teknik yeterlilikler öğrencilere çeşitli dersler ile çok ayrıntılı olarak verilmektedir. Eczacılara eğitimleri sırasında, bu teknik yeterliliklerin yerine getirilmesi için ve ulusal eczacılık çekirdek eğitim programı içinde de yer alan sosyal yeterliliklerin de verilmesi gerekmektedir.
Sosyal yeterlilikler; eczacılık fakültesinden mezun olan eczacının nitelikli bir sağlık hizmeti sunabilmesi, karşı karşıya olduğu durumu etkin bir şekilde anlayabilmesi, değerlendirebilmesi ve yönetebilmesi, sağlık alanında üstlendiği görevleri nitelikli bir şekilde yerine getirebilmesi için sahip olması ve bu görevler sırasında sergilemesi gereken mesleki davranışlardır. Bir başka ifade ile sosyal yeterlilikler, eczacının mezun olurken fakültesi tarafından kazandırılması hedeflenen tutum ve davranışlardır. Bunlar; sürekli 'Öğrenir', 'Öğretir', 'Araştırır', 'Etkin iletişim yapar', 'Karar verir', 'Liderlik yapar', 'Takım oyuncusudur' ve 'Ekip ruhu ile mesleğini uygular', 'Girişimci ve aktif bir yöneticidir'. İşte bu sosyal yeterlilikler Türkiye'de eczacılık fakülteleri içindeki akademik yapılanmada Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalları öğretim elemanları tarafından verilir. Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı öğretim elemanları olarak, bu yeterlilikleri verirken de özellikle bu Anabilim Dalı öğretim elemanları, lisansüstü öğrencileri tarafından ve en önemlisi dış paydaşlarla, yani mesleğin farklı alanlarında istihdam olan meslektaşlarımızla birlikte çalışabilmeyi sağlamak için Eczacılık İşletmeciliği Derneğimizi kurduk. Derneğimizin amacı, Eczacılık İşletmeciliği alanının kapsadığı eczacılık etiği, eczacılık işletmeciliği, eczacılık mevzuatı, eczacılık tarihi, eczacılık eğitimi gibi konular dâhilinde; mesleki ve etik kurallar çerçevesinde sosyal, davranışsal ve yönetsel çalışmalar ile alanı ve sosyal yeterlilikleri geliştirmektir. Tüm dünyanın yaşadığı COVID-19 pandemisi sürecinde eczacılarımız, sağlık neferi olmuştur. Pandemi ile mücadelede çok etkin roller almışlardır. Ancak, sosyal açıdan bazı sorunlarla da mücadele etmek zorunda kalmışlardır. Elinizdeki bu kitap; özellikle eczacılık mesleğinin COVID-19 pandemisi sırasında karşı karşıya kaldığı bazı durum ve sorunlara bağlı olarak yaşananlar ve bazı çözüm önerileri sunmaktadır.
Bu kitabın hazırlanmasında bölüm hazırlayarak emek veren tüm arkadaşlarıma ve bize bu imkânı sağlayan Türkiye Klinikleri'ne çok teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum.
Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY
Editör
Dear Reader,
Pharmacy is a kind of healthcare service that carries out certain types of activites includig preparation and presentation of different types of pharmaceutical medicines from natural and synthetic origin drug raw materials used in the diagnosis and treatment and in protection from diseases; analysis of these drugs, surveillance of their pharmacological action in terms of continuity, safety, effectiveness and cost; activities related to ensuring standardization and quality assurance of drugs, informing patients about problems related to medicine use and establishing reporting systems for the problems arised.
The technical competencies within pharmacy education that enable students to be competent to conduct all these activities are offered to students in detail within various courses. During students' training, social competencies are provided aside from technical ones, which are also included in the National Core Curriculum in Undergraduate Pharmaceutical Education (NCCUPE).
Social competencies are the professional behaviors that a pharmacist should have and exhibit during the practice in order to provide qualified healthcare services, to evaluate and manage a situation effectively, and to fulfil the duties related to healthcare in a qualified manner. In other words, social competencies are the attitudes and behaviors that pharmacy faculties are aiming to offer during undergraduate education. These social competencies are covering eight topics that are defined as: 'Learning', 'Teaching', 'Exploring', 'Communicating effectively', 'Making decisions', 'Leadership', 'Practicing with team spirit', 'Entrepreneurship and management'. These social competencies are provided by the faculty members of the Department of Pharmacy Management within the Faculties of Pharmacy in Turkey.
As faculty members of the Department of Pharmacy Management, we founded the Association of Pharmacy Management with the aim of helping especially our academics to offer these competencies related to our field of interest and collaborating effectively with our students and our colleagues who are practicing as a pharmacist. The aim of our association is to develop the field and social competencies with social, behavioral and administrative research projects related to pharmacy ethics, pharmacy management, pharmacy law, history of pharmacy, and pharmacy education within the framework of professional and ethical codes.
Pharmacists have played a vital role in the forefront during the global COVID-19 pandemic. However, they had to struggle with various social problems while fighting against the pandemic. This book offers some insights and solutions at hand, especially due to some challenges faced by pharmacists during the COVID-19 pandemic.
I would like to express my gratitude and respect to all my colleagues who contributed to the preparation of this book by preparing chapters, and to Türkiye Klinikleri for giving us this opportunity.
Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY
Editor
Pharmacy is a kind of healthcare service that carries out certain types of activites includig preparation and presentation of different types of pharmaceutical medicines from natural and synthetic origin drug raw materials used in the diagnosis and treatment and in protection from diseases; analysis of these drugs, surveillance of their pharmacological action in terms of continuity, safety, effectiveness and cost; activities related to ensuring standardization and quality assurance of drugs, informing patients about problems related to medicine use and establishing reporting systems for the problems arised.
The technical competencies within pharmacy education that enable students to be competent to conduct all these activities are offered to students in detail within various courses. During students' training, social competencies are provided aside from technical ones, which are also included in the National Core Curriculum in Undergraduate Pharmaceutical Education (NCCUPE).
Social competencies are the professional behaviors that a pharmacist should have and exhibit during the practice in order to provide qualified healthcare services, to evaluate and manage a situation effectively, and to fulfil the duties related to healthcare in a qualified manner. In other words, social competencies are the attitudes and behaviors that pharmacy faculties are aiming to offer during undergraduate education. These social competencies are covering eight topics that are defined as: 'Learning', 'Teaching', 'Exploring', 'Communicating effectively', 'Making decisions', 'Leadership', 'Practicing with team spirit', 'Entrepreneurship and management'. These social competencies are provided by the faculty members of the Department of Pharmacy Management within the Faculties of Pharmacy in Turkey.
As faculty members of the Department of Pharmacy Management, we founded the Association of Pharmacy Management with the aim of helping especially our academics to offer these competencies related to our field of interest and collaborating effectively with our students and our colleagues who are practicing as a pharmacist. The aim of our association is to develop the field and social competencies with social, behavioral and administrative research projects related to pharmacy ethics, pharmacy management, pharmacy law, history of pharmacy, and pharmacy education within the framework of professional and ethical codes.
Pharmacists have played a vital role in the forefront during the global COVID-19 pandemic. However, they had to struggle with various social problems while fighting against the pandemic. This book offers some insights and solutions at hand, especially due to some challenges faced by pharmacists during the COVID-19 pandemic.
I would like to express my gratitude and respect to all my colleagues who contributed to the preparation of this book by preparing chapters, and to Türkiye Klinikleri for giving us this opportunity.
Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY
Editor
.: Process List