Günümüzde pek çok unsur gibi eczane eczacılığı da değişmektedir. Bitkilerle tedavi etme ve iyileştirme sanatı olarak ortaya çıkan eczacılık mesleği günümüzde bir çok değişik evreden geçmiştir. Son çeyrek yüzyılda da eczacılık mesleği klinik becerilerin kullanımına, farmasötik bakıma daha fazla önem verir hâle gelmiştir. Değişimin kaçınılmaz olduğu bu durumda, eczacılık mesleğinde yeni etik problemlerin de ortaya çıktığı bir gerçektir. "Sağlıkta Değişim Programı" adı altında, sağlık bileşenleri üzerindeki yeniliklerle birlikte, eczacılık mesleği ülkemizde son dönemlerin en zorlu günlerini geçirmektedir. Bu değişimle beraber, eczacılar yeni problemlerle karşı karşıya kalmışlardır. İlaçta taban fiyat uygulaması, bu problemler arasında en önemlilerinden biridir. Bu uygulamayla birlikte ilaçların bazınlarında fiyat farkı çıkmaya başlamış ve bu durum da eczacıların eş değer ilaç verme aşamasında değişik etik problemlerle yüzleşmelerine neden olmuştur. Eczacılar, ilaçlardan çıkan fiyat farklarından dolayı eş değer ilaç verme aşamasında nasıl davranmalarını belirlemek için değişik yol izleyebilmekte, kendi doğrularını belirlemeye çalışmaktadırlar. Bu çalışma, literatür eşliğinde gözleme dayanan bir araştırma olmakla birlikte; bu çalışmada, Türkiye'de ilaç fiyat politikasının bir çıktısı olan ilaçta taban fiyat uygulamasının yarattığı etik problemlere yine etik ilkeler çerçevesince çözüm bulunması ve eczacılara yol gösterilmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Eczacılık; ilaçta taban fiyat uygulaması; eş değer ilaç; fiyat farkı; etik problem; etik
Nowadays everything is in change. Like everything else, community pharmacy is also changing. The pharmacy is profession which emerged as the art of curing and healing with plants has gone through many different steps. In the last quarter of the last century, the pharmacy profession has become more important for using clinical skills, paying more pharmaceutical care. It is a fact that new ethical problems arise in such situation in which change is inevitable. With the shift in health components under the "Health Transition Program", the pharmacy profession is experiencing the most challenging days of recent times in our country. Through this change in the pharmacy profession, pharmacists have faced new problems. Drug price-based policy is one of the most important problem of these problems. By this practice, some drugs have started to have extra over price which results in pharmacists to face with ethical problems as substituting generics. Pharmacists can follow different pathways to determine how to behave while in substituting generics due to extra over price and trying to determine their own truth. This review article is based on observation with a collection of published scientific papers, but on the other hand its purpose is to put forward a study in ethics and ethical problems posed by application of the drug based price policy which is an output of the drug price policy in Turkey to find solutions and guidance to pharmacists.
Keywords: Community pharmacy; drug price-based policy; generics; extra over price; ethical problem; ethics
- Akdağ R. Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011). Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Yayınları; 2012. p.439.
- Resmi Gazete (25/07/2014, Sayı: 29071) sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği; 2014. p.520.
- Yarış E. [Ten Questions Ten Answers]. STED 2004; 13(11):426-31. (son erişim tarihi: 15/11/2018). [Link]
- Yalçın Balçık P, Karsavuran S. [Pharmaceutical pricing in the world and Turkey]. Hacettepe Sağlık İdaresi Derg. 2012;15(2).
- Song Y, Barthold D. The power of not asking: how do the drug substitution laws affect patient?s demand for generic drugs? (January 27, 2015). Available at SSRN. 2015;46. (son erişim tarihi:17/11/2018). [Link]
- Panteli D, Arickx F, Cleemput I, Dedet G, Eckhardt H, Fogarty E, et al. Pharmaceutical regulation in 15 European countries: review. Health Systems in Transition. 2016;18(5):1-118.
- İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS). Türkiye İlaç Sektörü 2016. Ankara: İEİS; 2017. p.22. (son erişim tarihi: 17/11/2018). [Link]
- İstanbul Eczacı Odası. (son erişim tarihi: 15/11/2018). [Link]
- Simoens S. Sustainable provision of generic medicines in Europe. KU Leuven Department of Pharma-ceutical and Pharmacological Sciences; 2013. p.29. (son erişim tarihi: 15/11/2018). [Link]
- Shrank WH, Cox ER, Fischer MA, Mehta J, Choudhry NK. Patients? perceptions of generic medications. Health Aff (Millwood). 2009; 28(2):546-56. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- O?Leary A, Usher C, Lynch M, Hall M, Hemeryk L, Spillane S, et al. Generic medicines and generic substitution: contrasting perspectives of stakeholders in Ireland. BMC Res Notes. 2015;8:790. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Etienne C, Asamoa-Baah A. The World Health Report 2010: Health Systems Financing: The Path to Universal Coverage. Geneva: WHO Press; 2010. p.103.
- Toklu HZ, Dülger GA, Hıdıroğlu S, Akici A, Yetim A, Gannemoğlu HM, et al. Knowledge and attitudes of the pharmacists, prescribers and patients towards generic drug use in İstanbul-Turkey. Pharm Pract (Granada). 2012;10(4):199-206. [Crossref]
- Resmi Gazete (18/02/2017, Sayı: 29983) sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ; 2017. p.136.
- RxMediaPharma® İnteraktif İlaç Bilgi Kaynağı 2018. İzmir, Gemaş: 2018. ISBN 978-975-6168-15-8.
- Resmi Gazete (02/01/1985, Sayı: 18623) sayılı Bütçe Talimatı; 1985.
- T.C. Sağlık Bakanlığı, İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, (18.06.2009, Sayı: 43081) sayılı Eşdeğer İlaç Kullanımına İlişkin Genelge; 2009.
- Kumru S, Top M. Pricing and reimbursement of generic pharmaceuticals in Turkey: evaluation of hypertension drugs from 2007 to 2013. Health Policy and Technology. 2018;7(2):1-12. [Crossref]
- King DR, Kavanos P. Encouraging the use of generic medicines: implications for transition economies. Crot Med J. 2002;43(4):462-9. [PubMed]
- Özcemert GH, Şar S, Özçelikay G, Asil E. [Pharmacy services and ethics]. TEB Haberler. 1997;4:21-3.
- Payette M, Grant-Kels JM. Brand name versus generic drugs: the ethical quandary in caring for our sophisticated patients while trying to reduce healthcare costs: facts and controversies. Clin Dermatol. 2013;31(6):772-6. [Crossref] [PubMed]
- Oral M, Özçelikay G. Ethical overview of pharmaceutical industry policies in Turkey from various perspectives. Turk J Pharm Sci. 2017;14(3):264-73. [Crossref]
- Resmi Gazete (29/09/2017, Sayı: 30195) sayılı Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılması Hakkında Tebliğ; 2017. p.1.
.: Process List