Amaç: Bu çalışma, Sili ve ark. tarafından geliştirilen ''Hemşirelerde Yaşam Kalitesi Ölçeği''nin Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışmasının yapılarak, Türk toplumuna kazandırılması amacıyla yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Araştırmada, olasılıksız örnekleme yöntemlerinden biri olan amaçlı örnekleme tekniği tercih edilmiştir. Araştırma kapsamı, Türkiye'deki Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastanelerde çalışan hemşireleri içermektedir. Veri toplama süreci, sosyal medya hesapları aracılığıyla hemşirelere ulaşarak, çevrim içi bir veri toplama formu paylaşımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya toplamda 641 hemşire katılmıştır. Toplanan veriler, ''kişisel bilgi formu'' ve ''Hemşirelerde Yaşam Kalitesi Ölçeği'' aracılığıyla elde edilmiştir. Bulgular: Araştırmada incelenen toplam 28 maddelik ölçeğin Kapsam Geçerlik İndeksi, 21 madde için 0,90, geriye kalan 7 madde için ise 1,00 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin madde-toplam korelasyon değerleri 0,404 ile 0,707 arasında değişirken, açıklayıcı faktör analizi sonucunda maddelerin faktör yükleri 0,581 ile 0,873 arasında bulunmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, uyum indeksleri şu değerlerle ortaya konmuştur: χ2 /serbestlik derecesi=2,855, yaklaşık hataların ortalama karekökü=0,044, artıkların karakök ortalaması=0,031, standartlaştırılmış ortalama hataların karekökü=0,048, Normlaştırılmış Uyum İndeksi=0,941, Tucker-Lewis İndeksi=0,961, Karşılaştırmalı Uyum İndeksi=0,970, Uyum İyiliği İndeksi=0,930 ve Düzeltilmiş Uyum İyiliği İndeksi=0,906. Bu değerler, ölçeğin kabul edilebilir ve iyi bir uyuma sahip olduğunu göstermektedir. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı tüm ölçek için 0,937 olarak bulunurken, alt boyutlar için duygusal yaşam kalitesi 0,906, çalışma yaşam kalitesi 0,840, sosyal yaşam kalitesi 0,837 ve fiziksel yaşam kalitesi 0,859 olarak hesaplanmıştır. Hemşirelerin ölçek üzerindeki toplam puan ortalaması 58,11±14,45 olarak saptanmıştır. Ayrıca ölçeğin toplam puanı ile alt boyut puanları arasındaki ilişki 0,453 ile 0,879 arasında değişmekte olup, bu ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Sonuç: Elde edilen sonuçlar, ölçeğin Türkçeye geçerli ve güvenilir bir şekilde uyarlandığını ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler: Hemşireler; geçerlilik ve güvenilirlik; yaşam kalitesi
Objective: This study was carried out with the aim of making Turkish validity and reliability study of the ''Nurses Quality of Life Scale'' developed by Sili et al. to be introduced into Turkish society. Material and Methods: Purposeful sampling, a type of non-probability sampling method, was chosen for the research. The scope of the research includes nurses working in hospitals affiliated with the Ministry of Health in Türkiye. The data collection process was carried out online by sharing a data collection form through social media accounts, reaching out to nurses. A total of 641 nurses participated in the study. Data were collected using a personal information form and the ''Nurses' Quality of Life Scale.'' Results: The study's research revealed that the Content Validity Index for the total 28-item scale was determined to be 0.90 for 21 items and 1.00 for the remaining 7 items. While the itemtotal correlation values of the scale ranged from 0.404 to 0.707, the factor loadings of the items found in the exploratory factor analysis varied between 0.581 and 0.873. Confirmatory factor analysis presented the fit indices as follows: χ2 /degree of freedom=2.855, root mean square error of approximation=0.044, root mean square residuals=0.031, standardized root mean square residual=0.048, Normed Fit Index=0.941, Tucker-Lewis Index=0.961, Comparative Fit Index=0.970, Goodness of Fit Index=0.930, and Adjusted Goodness of Fit Index=0.906. These values indicate that the scale has acceptable and good fit. The Cronbach's alpha reliability coefficient for the entire scale was found to be 0.937, while for the sub-dimensions, it was calculated as 0.906 for emotional life quality, 0.840 for work life quality, 0.837 for social life quality, and 0.859 for physical life quality. The total average score of the nurses on the scale was determined to be 58.11±14.45. Additionally, the relationship between the total score of the scale and the scores of the sub-dimensions varied from 0.453 to 0.879, and this relationship was found to be statistically significant (p<0.001). Conclusion: The obtained results have demonstrated that the scale has been adapted to Turkish in a valid and reliable manner.
Keywords: Nurses; validity and reliability; quality of life
- World Health Organization [Internet]. ©2023 WHO [Cited: May 20, 2023]. The World Health Organization Quality of Life (WHOQOL): Measuring Quality of Life. Available from: [Link]
- Sili A, Maria M, Fiorini J, Zaghini F, Barbarnelli C. Nurses' Quality of Life Scale: Validation and Psychometric Properties. Evaluation & the Health Professions. 2022;45(3):249-59. [Crossref] [PubMed]
- Garcia CL, Abreu LC, Ramos JLS, Castro CFD, Smiderle FRN, Santos JAD, et al. Influence of burnout on patient safety: systematic review and meta-analysis. Medicina (Kaunas). 2019;55(9):553. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sansó N, Vidal-Blanco G, Galiana L. Development and Validation of the Brief Nursing Stress Scale (BNSS) in a Sample of End-of-Life Care Nurses. Nurs Rep. 2021;11(2):311-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Delgado C, Upton D, Ranse K, Furness T, Foster K. Nurses' resilience and the emotional labour of nursing work: An integrative review of empirical literature. Int J Nurs Stud. 2017;70:71-88. [Crossref] [PubMed]
- Dos Santos RR, Silva DA, de Paiva MCM, Spiri WC. Association between nurses' quality of life and work environment. ACTA Paulista De Enfermagem. 2018;31(5):472-9. [Crossref]
- Alan H, Yıldırım A. Hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi [The quality of work life of nurses and influential factors factors]. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2016;2(3):86-98. [Crossref]
- Cruz JP, Cabrera DNC, Hufana OD, Alquwez N, Almazan J. Optimism, proactive coping and quality of life among nurses: A cross-sectional study. Journal of clinical nursing. 2018;27(9-10):2098-108. [Crossref] [PubMed]
- Babapour AR, Gahassab-Mozaffari N, Fathnezhad-Kazemi A. Nurses' job stress and its impact on quality of life and caring behaviors: a cross-sectional study. BMC Nursing. 2022;21(1):75. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Khatatbeh H, Al-Dwaikat T, Oláh A, Onchonga D, Hammoud S, Amer F, et al. The relationships between paediatric nurses' social support, job satisfaction and patient adverse events. Nursing Open. 2021;8(6):3575-82. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Andresen IH, Hansen T, Grov EK. Norwegian nurses' quality of life, job satisfaction, as well as intention to change jobs. Nordic Journal of Nursing Research. 2017;37(2):90-9. [Crossref]
- Garbóczy S, Szemán-Nagy A, Ahmad MS, Harsányi S, Ocsenás D, Rekenyi V, et al. Health anxiety, perceived stress, and coping styles in the shadow of the COVID-19. BMC Psychology. 2021;9(1):53. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Khatatbeh H, Pakai A, Al-Dwaikat T, Onchonga D, Amer F, Prémusz V, et al. Nurses' burnout and quality of life: A systematic review and critical analysis of measures used. Nursing Open. 2022;9(3):1564-74. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Burmeister EA, Kalisch BJ, Xie B, Doumit MAA, Lee E, Ferraresion, et al. Determinants of nurse absenteeism and intent to leave: an international study. Journal of Nursing Management. 2019;27(1):143-53. [Crossref] [PubMed]
- Perry L, Xu X, Duffield C, Gallagher R, Nicholls R, Sibbritt D. Health, workforce characteristics, quality of life and intention to leave: The "Fit for the Future" survey of Australian nurses and midwives. Journal of Advanced Nursing. 2017;73(11):2745-56. [Crossref] [PubMed]
- Haegdorens F, Van Bogaert P, De Meester K, Monsieurs KG. The impact of nurse staffing levels and nurse's education on patient mortality in medical and surgical wards: an observational multicentre study. BMC Health Services Research. 2019;19(1):864 [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kitajewska W, Szeląg E, Kopański Z, Brukwick I, Tabak J. Health promotion and prevention from modern-age diseases as assessed by nurses. Journal of Public Health, Nursing and Medical Rescue. 2012;3:36-41. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Orszulak N, Kubiak K, Kowal A, Czapla M, Uchmanowicz I. Nurses' Quality of Life and Healthy Behaviors. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(19):12927. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Smeltzer SC, Cantrell MA, Sharts-Hopko NC, Heverly MA, Jenkinson A, Nthenge S. Psychometric analysis of the Work/Life Balance Self-Assessment Scale. Journal of Nursing Measurement. 2016;24(1):5-14. [Crossref] [PubMed]
- Aktaş G, Özvurmaz S. Hemşirelerin yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenlerin belirlenmesi [Quality of life of nurses and determination of affecting variables]. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2019;2(3):14-8. [Link]
- Çelik Y, Kılıç İ. Hemşirelerde iş doyumu, mesleki tükenmişlik ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiler [The relationships between job satisfaction, professional burnout and quality of life in nurses]. Kocatepe Tıp Dergisi. 2019;20(4):230-8. [Crossref]
- Kul Y. Pediatri ünitelerinde çalışan hemşirelerin yaşam kalitesi ile bakım verici rolleri arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Medipol Üniversitesi; 2021. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. [Link]
- Yılmaz G, Üstün B. Onkoloji hemşirelerinin profesyonel yaşam kalitesini ve travma sonrası gelişim düzeylerini etkileyen sosyodemografik ve mesleki faktörler [Sociodemographic and professional factors affecting oncology nurses' professional quality of life and post-traumatic development levels], Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2019;10(4):241-50. [Link]
- Sirin M, Sokmen SM. Quality of Nursing Work Life Scale: The psychometric evaluation of the Turkish version. International Journal of Caring Sciences. 2015;8(3):543-54. [Link]
- Korku C. Psychometric properties of the Turkish Version of The Work-Related Quality of Life Scale on Nurses. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2022;25(2):287-300. [Link]
- Yong AG, Pearce S. A beginner's guide to factor analysis: focusing on exploratory factor analysis. Tutorials in Quantitative Methods for Psychology. 2013;9(2):79-94. [Crossref]
- Basit G, Kılınçer ŞN. COVID-19 sürecinde hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi [Determination of nurses' quality of work life and affecting factors in the Covid 19 process]. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2022;5(2):54-62. [Crossref]
- Günday F, Taş A, Abacıgil F, Arslantaş H. Hemşirelerde iş doyumu ve iş yaşamı kalitesini etkileyen faktörler: kesitsel bir çalışma [Factors affecting job satisfaction and quality of work life in nurses: a cross-sectional study]. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2022;6(2):216-32. [Crossref]
- Alpar R. Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. 6. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2018.
- Yeşilyurt S, Çapraz C. Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliği için bir yol haritası [A road map for the content validity used in scale development studies]. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018;20(1):251-64. [Crossref]
- Davis LL. Instrument review: getting the most from a panel of experts. Applied Nursing Research. 1992;5(4):194-7. [Crossref]
- Dixon JK. Exploratory factor analysis. In Plichta SB, Kelvin E, eds. Munro's Statistical Methods for Health Care Research. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2015. p.371-98.
- Tabachnick BG, Fidell LS. Cleaning up your act. Using Multivariate Statistics. 6th ed. USA: Pearson Education Limited; 2014. p.93-153.
- Vieira AL. Preparation of the analysis. Interactive LISREL in Practice. 1st ed. London: Springer; 2011. p.13-4.
- Hair JF, Black WC, Babin BJ, Anderson RE. Multivariate Data Analysis. 7th ed. Upper Saddle River: Pearson Education; 2014.
.: Process List