Amaç: Bu çalışma, hemşire ve ebelerin kadına yönelik şiddet (KYŞ) tutumları ile şiddeti tanılama arasındaki ilişkinin ve bu ilişkiyi etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu çalışma, 167 hemşire ve ebe ile yürütülmüştür. Araştırma verileri; ''bireysel bilgi formu'', ve ''İSKEBE Tutum Ölçeği'' ve ''Hemşire ve Ebelerin Kadına Yönelik Şiddetin Belirtilerini Tanımalarına İlişkin Ölçek (KYŞBTÖ)'' ile toplanmıştır. Bulgular: Katılımcıların İSKEBE Tutum Ölçeği skorları 133,86±13,14, KYŞBTÖ skorları 19,77±3,36'dır. Kadın katılımcıların İSKEBE Tutum Ölçeği skorları, erkeklere göre daha yüksektir [eta kare (ƞ2 )=0,183, p<0,001]. Bekâr katılımcıların İSKEBE Tutum Ölçeği ve KYŞBTÖ skorları, evlilere göre daha yüksektir (sırasıyla, ƞ2 =0,039, ƞ2 = 0,045, p<0,05). Katılımcılardan 20-29 yaş aralığında olanların İSKEBE Tutum Ölçeği skoru 40 yaş ve üzerindekilere göre daha yüksektir (ƞ2 =0,047, p<0,05). KYŞ'yi değerlendirmede ''kararsızım'' kategorisindeki katılımcıların İSKEBE Tutum Ölçeği skoru ''yeterliyim'' kategorisindekilere göre yüksektir (ƞ2 =0,037, p=0,05). Katılımcıların çalışma yılı ile İSKEBE Tutum Ölçeği toplam puanı, İSKEBE tutum ölçeğinin ''bedene yönelik tutumlar alt boyutu'' ve KYŞBTÖ'nün ''duygusal alt boyutu'' arasında negatif yönde zayıf bir ilişki vardır (sırasıyla, r=-0,175, r=- 0,201, r=-0,172, p<0,05). Sonuç: Hemşire ve ebelerin KYŞ tutumları yüksek, KYŞ tanılama düzeyleri kısmen yeterliydi. Hemşire ve ebelerin KYŞ tanılama düzeylerinin yeterli olmaması KYŞ olgularının etkin yönetimini etkileyebilir. Bu nedenle hemşire ve ebelerin KYŞ ile ilgili bilgi düzeyleri ve farkındalıklarının arttırılması önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Cinsiyete dayalı şiddet; ebelik; hemşirelik; tutum
Objective: This study aimed to investigate the relationship between nurses and midwives' attitudes towards violence against women (VAW) and their ability to diagnosis violence as well as the factors influencing this relationship. Material and Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted with 167 nurses and midwives. The research data were collected using the ''Individual Information Form'', and ''ISKEBE Attitude Scale'' and ''Scale for Recognizing the Signs of Violence Against Woman by Nurses and Midwifes (RSVAWNM)''. Results: The participants' scores on the ISKEBE Attitude Scale were 133.86±13.14, and their scores on the RSVAWNM were 19.77±3.36. Female participants scored higher on the ISKEBE Attitude Scale compared to male participants [eta squared (ƞ2 )=0.183, p<0.001]. Single participants scored higher on both the ISKEBE Attitude Scale and the RSVAWNM compared to married participants (ƞ2 =0.039, ƞ2=0.045, p<0.05, respectively). Participants aged 20-29 scored higher on the ISKEBE Attitude Scale than those aged 40 and above (ƞ2 =0,047, p<0,05). Participants who selected the ''undecided'' category in evaluating VAW scored higher on the ISKEBE Attitude Scale than those who selected the ''sufficient'' category (ƞ2 =0,037, p=0,05). There was a weak negative relationship between the participants' years of experience and their total score on the ISKEBE Attitude Scale, as well as the ''Attitudes towards Body'' subscale of the ISKEBE Attitude Scale and the ''Emotional'' subscale of the RSVAWNM (r=-0.175, r=-0.201, r=-0.172, p<0.05, respectively). Conclusion: Nurses and midwives' attitudes towards VAW were high, and their levels of diagnosing VAW were partially adequate. Insufficient diagnosis of VAW by nurses and midwives may impact the effective management of VAW cases. Therefore, it is important to increase the knowledge and awareness of nurses and midwives regarding VAW.
Keywords: Gender-based violence; midwifery; nursing; attitude
- World Health Organization [Internet]. © 2024 WHO [Cited: May 2, 2024]. Violence against women. Available from: [Link]
- T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele IV. Ulusal Eylem Planı 2021-2025. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü; 2021. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024. Erişim linki: [Link]
- World Health Organization [Internet]. © 2024 WHO [Cited: May 2, 2024]. WHO addresses violence against women as a gender equality and health priority. Available from: [Link]
- T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Hacettepe Üniversitesi. Türkiye'de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Hacettepe Üniversitesi; 2015. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024. Erişim linki: [Link]
- Hacettepe Üniversitesi. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2018. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, TC. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu; 2019. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024. Erişim linki: [Link]
- Özcan Ş, Kırca N. Çözülemeyen sorun: kadına yönelik aile içi şiddet ve hemşirenin rolü [Unsolvable problem: Domestic violence against women and nurse's role]. BAUN Health Sci J. 2017;6(2):87-96. [Crossref]
- Kara P, Akçayüzlü Ö, Gür AÖ, Nazik E. Sağlık çalışanlarının kadına yönelik şiddeti tanımalarına ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi [Determination of knowledge levels associated with recognition of violence against women of health professionals]. J DU Health Sci Inst. 2018;8(3):115-22. [Crossref]
- Başar F, Durmaz A. Kadına yönelik şiddet konusunda hemşirelerin ve ebelerin bilgi durumları [Nurses and midwives' knowledge about domestic violence against women]. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi. 2015;6:6-15. [Link]
- Hançer Tok H, Mayda AS. Hemşirelerin kadına yönelik şiddete ilişkin tutumlarının belirlenmesi [Determining attitudes of nurses towards violence against women]. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2021;11(3):290-7. [Crossref]
- Koştu N, Uysal Toraman A. Hemşire ve ebelerin kadına yönelik eş şiddeti olgularını bildirme durumları ve ilişkili faktörler [Nurses and midwives' reporting cases of intimate partner violence and related factors]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;10(1):11-20. [Crossref]
- Kalra N, Hooker L, Reisenhofer S, Di Tanna GL, García-Moreno C. Training healthcare providers to respond to intimate partner violence against women. Cochrane Database Syst Rev. 2021;5(5):CD012423. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Almegewly WH, Hawamdah S, Moussa FL, Dator WLT, Alonezi A, Al-Eissa M. Measuring nurses' and physicians' attitudes and perceptions of the appropriate interventions towards intimate partner violence in Saudi Arabia. Healthcare (Basel). 2022;10(8):1430. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sis Çelik A, Türkoğlu N, Ejder Apay S, Aydın A, Pasinlioğlu T. Ebe ve hemşirelere verilen eğitimin kadına yönelik aile içi şiddete ilişkin tutumlarına etkisi [The effect of education given to midwifes and nurses on their attitudes of domestic violence against women]. HSP 2015;2(2):138-48. [Crossref]
- Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V. Biyoistatistik. 10. Baskı. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi; 2002.
- Kanbay Y, Aslan Ö, Işik E, Tektaş P. İSKEBE Kadına Yönelik Şiddet Tutum Ölçeği (İSKEBE Tutum Ölçeği) geliştirme çalışması [Development study on ISKEBE Violence against Women Attitude Scale (ISKEBE Attitude Scale)]. Anatolian J Psychiatry. 2017;18(5):453-9. [Crossref]
- Baysan-Arabacı L, Karadağlı A. Hemşire ve ebelerin kadına yönelik şiddet belirtilerini tanımalarına ilişkin ölçek geliştirme [The scale for recognizing the signs of violence against woman by nurses and midwifes]. Health and Soc. 2006;16(2):101-12. [Link]
- Cevahir E. SPSS ile Nicel Veri Analiz Rehberi. 1. Baskı. İstanbul: Kibele Yayınları; 2020.
- Crombie N, Hooker L, Reisenhofer S. Nurse and midwifery education and intimate partner violence: a scoping review. J Clin Nurs. 2017;26(15-16):2100-25. [Crossref] [PubMed]
- Şahin E, Yeşilçınar İ, Geriş R. Ebelik öğrencilerinin kadına yönelik şiddete ilişkin tutumları ve etkileyen faktörler [Attitudes of midwifery students' towards violence against women and affecting factors]. Life Sciences (NWSALS). 2019;14(4):84-93. [Crossref]
- Yanıkkerem E, Esmeray N. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik şiddet hakkında tutumlarının incelenmesi [Investigation of nursing students' attitudes to violence the against women]. Ordu University J Nurs Stud. 2023;6(2):416-26. [Crossref]
- Akın B, Erkal Aksoy Y, Türkmen H. Ebelerin kadına yönelik şiddet belirtilerini tanıma düzeylerinin belirlenmesi [Determining the levels of recognition of the symptoms of violence against women by midwives]. CBU-SBED: Celal Bayar University-Health Sciences Institute Journal. 2022;9(2):262-7. [Crossref]
- Kilci Ş, Seval M, Doğan N. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik şiddet belirtilerini tanıyabilme durumları [Status of nursing students' recognition of violence symptoms against women]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2021;37(1):1-9. [Link]
- Yavuzyiğit YK. Sağlık çalışanlarının kadına yönelik şiddete ilişkin tutumlarının belirlenmesi (Sultanbeyli örneği) [Yüksek lisans tezi]. Sakarya: Sakarya Üniversitesi; 2023. [Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024]. Erişim linki: [Link]
- Sarıbıyık M. Malatya merkez sağlık ocaklarında çalışan hekim, hemşire ve ebelerin şiddet deneyimleri ve kadına yönelik şiddetle ilgili tutum ve davranış düzeyleri [Yüksek lisans tezi]. Malatya: İnönü Üniversitesi; 2012. [Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024]. Erişim linki: [Link]
- Yüksek Öğretim Kurumu. Hemşirelik Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (HUÇEP) 2022. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024. Erişim linki: [Link]
- Çalışkan H, Çevik Eİ. Kadına yönelik şiddetin belirleyicileri: Türkiye örneği [The determinants of violence against women: evidence from Turkey]. BJSS. 2018;7(14):218-33. [Link]
- Kıyak S, Akın B. Hemşire ve ebelerin kadına yönelik şiddet konusunda bilgi ve tutumları [Knowledge and attitudes of nurses and midwives towards domestic violence against women]. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2010;12(2):5-16. [Link]
- Özcan A, Ceviz Aİ. Birinci basamak sağlık çalışanlarının kadına yönelik şiddete ilişkin bilgi ve tutumları [Knowledge and attitudes of primary health care professionals on violence against women]. STED. 2022;31(4):281-8. [Crossref]
- Öztürk G, Toprak D. Kadın sağlık personellerinin kadına yönelik şiddet hakkında bilgi tutum ve davranışları [The knowledge, attitudes and behaviors about violence against women of female health workers]. Konuralp Tıp Dergisi. 2017;9(1):58-62. [Crossref]
- Kaplan S, Komurcu N. Evaluation of effectiveness of health services training given with different methods in combating of intimate partner violence against women: a pilot study. J Fam Viol. 2017;32:69-77. [Crossref]
- Can Gürkan Ö. The effect of a domestic violence course on nursing students' recognition of violence symptoms against women and their attitudes toward violence. J Psy Nurs. 2020;11(1):57-63. [Crossref]
- Alhalal E. The effects of an intimate partner violence educational intervention on nurses: a quasi-experimental study. Nurse Educ Pract. 2020;47:102854. [Crossref] [PubMed]
- Arora S, Rege S, Bhate-Deosthali P, Thwin SS, Amin A, García-Moreno C, et al. Knowledge, attitudes and practices of health care providers trained in responding to violence against women: a pre- and post-intervention study. BMC Public Health. 2021;21(1):1973. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: Process List