Amaç: Bu araştırmada; erişkin bireylerde bağlanma biçimleri (kaygılı ve kaçınmacı bağlanma boyutları) ile psikososyodemografik değişkenlerin aleksitimi düzeyi üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmaya, Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde yaşayan ve çalışmaya gönüllü olarak katılan 192 (%69,6)'si kadın, 84 (%30,4)'ü erkek toplam 276 birey katılmıştır. Araştırmada, psikososyodemografik özelliklerin belirlenebilmesi için araştırmacı tarafından oluşturulan, 'Demografik Bilgi Formu', aleksitimi düzeylerini ölçmek amacıyla 'Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20)', bağlanma biçimlerini belirlemek amacıyla da 'Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II (YİYE-II)' kullanılmıştır. Bulgular: Erişkin bireylerde kaygılı ve kaçınmacı bağlanma biçiminin aleksitimi toplam puanını ve duygularını tanıma zorluğu alt boyutunu yordadığı görülmektedir (p<0,01). Bununla birlikte kaçınmacı bağlanma biçiminin, duygularını ifade etme zorluğu alt boyutunu yordadığı da gözlenmiştir (p<0,01). Öte yandan aleksitimi toplam puanı ile dışa-vuruk düşünce puanının cinsiyetler açısından arasında orta düzeyde, düşük güçte anlamlı bir ilişki bulunmaktadır (p<0,01). Analiz sonuçları, TAÖ-T, TAÖ-DTZ, TAÖ-DİEZ ve TAÖ- DVD puanlarının, bireylerin eğitim seviyesine göre farklılaştığını göstermiştir. Son olarak TAÖ-DVD haricinde TAÖ-T, TAÖ-DTZ ve TAÖ-DİEZ puanlarının, bireylerin romantik ilişki durumlarına göre farklılaştığını göstermiştir (p<,05). Sonuç: Erişkin bireylerde, kaygılı ve kaçınmacı bağlanma biçimi olanlar aleksitimik özellikler göstermektedir. Kaçınmacı bağlanma biçimi olanlarda, duygularını ifade etme zorluğu saptanmıştır. Aleksitiminin dışa-vuruk düşünce özelliği erkeklerde kadınlardan fazla bulunmuştur. Eğitim seviyesi arttıkça, aleksitimik özellikler taşıma olasılığı azalmaktadır. Romantik ilişkisi olmayan bireylerde, aleksitimik özellikler daha fazla görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aleksitimi; bağlanma biçimleri; psikososyodemografik değişkenler; erişkin bireyler
Objective: In this research, the attachment styles (anxious and avoidance attachment styles) and psychosociodemographic variables on alexithymia levels in adults have been researched. Material and Method: 276 adults, residing in various regions of Turkey, have volunteered for this research, of whom 192 (69.4%) are female and 84 (30.4%) are male. To determine the psychosociodemographic traits a 'Demographic Survey' created by the researcher, to determine the alexithymia levels 'Toronto Alexithymia Scale (TAS-20)' and to determine the attachment styles 'Experiences in Close Relationships- Revised (ECR-R)' have been employed. Results: Anxious and avoidance attachment styles have regressed the total alexithymia score and difficulty in identifying feelings subscale (p<0.01). Furthermore it has been observed that avoding attachment style has regressed into the difficulty in describing feelings subscale (p<0.01). On the other hand, there was a moderate, low-power significant relationship between the total score of alexithymia and the self-efficacy score in terms of gender (p<0.01). The results of the analysis showed that TAS-T, TAS-DTZ, TAS-DIEZ and TAS-DVD scores differ according to the level of education of the individuals. showed differentiation (p<.05). Conculusion: In adult individuals, anxious and avoidant attachment styles show alexithymic characteristics. Difficulty in expressing their emotions was found in those with avoidant attachment style. Alexithymia was found to be more manifest in males than females. As the level of education increases, the likelihood of carrying Alexithymic properties decreases. Alexithymic features are more common in individuals who do not have romantic relationships.
Keywords: Alexithymia; attachment styles; psychosociodemographic variables; adult individuals
- Koçak R. Aleksitimi: Kuramsal çerçeve, tedavi yaklaşımları ve ilgili araştırmalar. Ankara University, J FES. 2002;35(1-2): 183-212. [Crossref]
- Goleman D. Emotional Intelligence. Bantam; 10th Anniversary edition (September 27, 2005). New York: Bantam Books; 1995. p.352.
- Sifneos PE. Alexithymia: Past and present. Am J Psychiatry. 1996;153(7 Suppl): 137-42. [Crossref] [PubMed]
- Dereboy İF. Aleksitimi öz bildirim ölçeklerinin psikometrik özellikleri üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış uzmanlık tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı. (1990).
- Ahrens S, Deffner G. Empirical study of alexithymia: methodology and results. Am J Psychother. 1986;40(3):430-7. [Crossref] [PubMed]
- Taylor GJ, Bagby RM, Parker JD. The alexithymia construct: a potential paradigm for psychosomatic medicine. Psychosomatics. 1991;32(2):153-64. [Crossref] [PubMed]
- Taylor GJ, Bagby RM, Parker JDA. Disorders of affect regulation: alexithymia in medical and psychiatric illness. 1st ed. Cambridge: Cambridge University Press; 1997. p359. [Crossref]
- Blanchard BE, Arena JG, Pallmeyer JP. Psychosometric properties of a scale to measure Alexithymia. Psychother Psychosom. 1981;35(1): 67-71. [Crossref] [PubMed]
- Batıgün AD, Büyükşahin A. Aleksitimi: psikolojik belirtiler ve bağlanma stilleri. J Clin Psy. 2008;11(3):105-14.
- Aslan SH, Alparslan ZN. Bir grup üniversite öğrencisinde cinsiyet rollerine göre aleksitimik özelliklerin incelenmesi. 3P Dergisi. 2001;9(1): 49-56.
- Bengi S. Aleksitimi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1996;2(14):99-103.
- Taylor GJ, Ryan D, Bagby M. Toward the development of a new self-report alexthymia scale. Psychother Psychosom, 1985;44(4): 191-9. [Crossref] [PubMed]
- Willemsen R, Roseeuw D, Vanderlinden J. Alexithymia and dermatology: the state of the art. Int J Dermatol. 2008;47(9): 903-10. [Crossref] [PubMed]
- Lesser IM. A review of the alexithymia concept. Psychosom Med. 1981;43(6):531-43. [Crossref] [PubMed]
- MacLean PD. Psychosomatic Disease and the "Visceral Brain". Recent developments bearing on the Papez Theory of Emotion. Psychosom Med. 1949;11(6):339-53. [Crossref] [PubMed]
- Taylor GJ. Alexithymia concept, measurement and ımplications for treatment. Am J Psychiatry. 1984;141(6):725-32. [Crossref] [PubMed]
- Freedman MB, Sweet BS. Some Specific Features of Group Psychotherapy and Their Implications for Selection Patients. International Journal of Group Psychotherapy. 1954;4:355-68. [Crossref]
- Guttman H. Laporte L. Alexithymia, empathy, and psychological symptoms in a family context. Compr Psychiatry. 2002;43(6):448-55. [Crossref] [PubMed]
- Sifneos PE, Apfel-Savitz R, Frankel FH. The Phenomenon of 'Alexithymia'. Observations in Neurotic and Psychosomatic Patients. Psychother Psychosom. 1977;28(1-4): 47-57. [Crossref] [PubMed]
- Sifneos PE. Alexithymia and its relationship to hemispheric specialization affect and creativity. Psychiatry Clinic North America. 1988;11(3): 287-93. [Crossref]
- Krystal H. Alexithymia and psychotherapy. Am J Psychother. 1979;33(1):17-31. [Crossref] [PubMed]
- Lesser IM. Current Concepts In Psychiatry: Alexithymia. N Engl J Med. 1985;312(11): 690-2. [Crossref] [PubMed]
- Bowlby J. Attachment and Loss, Vol. 1: Attachment. New York: Basic Books; 1969. p428.
- Bowlby J. Attachment and Loss: Volume 2. Separation. 3rd ed. New York: Basic Books; 1973. p.444.
- Hazan C. Shaver PR. Attachment as an organizational framework for research on close relationships. Psychological Inquiry. 1994;5(1): 1-22. [Crossref]
- Ainsworth MD. Attachment Beyond Infancy. Am Psychol. 1989;44:709-16. [Crossref] [PubMed]
- Bartholomew K, Horowitz L. Attachment styles among young adults: a test of a four category model. J Pers Soc Psychol. 1991;61(2): 226-44. [Crossref] [PubMed]
- Bowlby J. Attachment and loss: Sadness and depression, Volume 3. New York: Basic Books; 1980. p.476.
- Main M, Kaplan N, Cassidy J. Security in infancy, childhood and adulthood: a move to the level of representation. Monographs of the Society for Research in Child Development, 1985;1(1): 66-104. [Crossref]
- Hazan C, Shaver PR. Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology. 1987;52(3):511-24. [Crossref] [PubMed]
- Montebarocci O, Codispoti M, Baldora B, Rossi N. Adult attachment and alexithymia. Personality and Individial Differences. 2004;36(3):499-507. [Crossref]
- Sümer N. Güngör D. Çocuk yetiştirme stillerinin bağlanma stilleri, benlik değerlendirmeleri ve yakın ilişkiler üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi. 1999;14(44):35-58.
- Amanvermez P. Yakın İlişkilerde Bağlanma ile Gruplara Bağlanma Arasındaki İlişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2007.
- Mikulincer M, Florian V. Attachment style and affect regulation: Implications for coping with stres and mental health. In Fletcher G, Clark M, ed. Blackwell handbook of social psychology: Interpersonal processes. Oxford, UK: Blackwell; 2001. p.537-57.
- Waters E, Merrick S, Treboux D, Crowell J, Albersheim L. Attachment security in infancy and early adulthood: A twenty-year longitudinal study. Child Dev. 2000;71(3):684-9. [Crossref] [PubMed]
- Cassidy J. Emotion regulation: ınfluences of attachment relationships. Monogr Soc Res Child Dev. 1994;59(2-3):228-49. [Crossref] [PubMed]
- Laible D. Attachment with parents and peers in late adolescence: links with emotional competence and social behavior. Personal Individual Differences. 2007;43(5):1185-97. [Crossref]
- Oktay B. Aleksitimi, Bağlanma, Kendilik Algısı, Kişilerarası İlişki Tarzları ve Öfke Değişkenleri Açısından Bir Değerlendirme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Mallinckrodt B, Wei M. Attachment, social competencies, social support and psychological distress. Journal of Counselling Psychology. 2005;52(3):358-67. [Crossref]
- Mikulincer M, Shaver PR. Adult attachment affect regulation. In Cassidy J, Shaver PR, ed. Handbook of attachment: theory, research, and clinical applications. 2nd ed. New York: The Guilford Press; 2008. p.503-531.
- De Rick A, Vanheule S. The relationship between perceived parenting, adult attachment style and alexithymia in alcoholic inpatients. Addictive Behaviours. 2006;31(7):1265-70. [Crossref] [PubMed]
- Thorberg FA, Young RMcD, Sullivan KA, Lyvers M. Parental bonding and alexithymia: a meta-analysis. Eur Psychiatry. 2011;26(3): 187-93. [Crossref] [PubMed]
- Troisi A, D'Argenio A, Peracchio F, Petti P. Insecure attachment and alexithymia in young men with mood symptoms. J Nerv Ment Dis. 2001;189(5): 311-6. [Crossref] [PubMed]
- Oskis A, Clow A, Hucklebridge F, Bifulco A, Jacobs C, Loveday C. Understanding alexithymia in female adolescents: The role of attachment style. Personality and Individual Differences. 2013;54(1): 97-102. [Crossref]
- Hexel M. Alexithymia and attachment style in relation to locus of control. Personality and Individual Differences. 2003;35(6):1261-70. [Crossref]
- Wearden AJ, Lamberton N, Crook N, Walsh V. Adult attachment, alexithymia, and symptom reporting: an extension to the four category model of attachment. J Psychosom Res. 2005;58(3):279-88. [Crossref] [PubMed]
- Güleç H, Köse S, Güleç YM, Çitak S, Evren C, Borckardt J, et al. Reliability and factorial validity of the Turkish version of the 20-item Toronto alexithymia scale (TAS-20). Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2009;19:214-220.
- Bagby RM, Parker JD, Taylor GJ. The twenty-item Toronto Alexithymia Scale-l. Item selection and cross-validation of the factor structure. J Psychosom Res. 1994;38(1):23-32. [Crossref] [PubMed]
- Güleç H, Yenel A. 20 Maddelik Toronto Aleksitimi Ölçeği Türkçe Uyarlamasının Kesme Noktalarına Göre Psikometrik Özellikleri. J Clin Psy. 2010;13(3):108-112.
- Ainsworth MDS, Blehar MC, Waters E, Wall S. Patterns of Attachment: A Psychological Study of the Strange Situation. 1st ed. Hillsdale, New Jersey: Psychology Press; 1979. p418.
- Fraley RC, Waller NG, Brennan KA. An item response theory analysis of self-report measures of adult attachment. Journal of Personality and Social Psychology. 2000;78(2):350-65. [Crossref] [PubMed]
- Fraley R, Davis KE. Attachment formation and transfer in young adults close friendships and romantic relationships. Personal Relationships. 1997;4(2):131-44. [Crossref]
- Selçuk E, Günaydın G, Sümer N, Uysal A. Yetişkin bağlanma boyutları için yeni bir ölçüm: yakın ilişkilerde yaşantılar envanteri-II'nin Türk örnekleminde psikometrik açıdan değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları. 2005;8(16):1-11.
- Baron RM, Kenny DA. The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic and statistical considerations. J Pers Soc Psychol. 1986;51(6):1173-82. [Crossref] [PubMed]
- Meins E, Harris-Waller J, Lloyd A. Understanding alexithymia: associations with peer attachment style and mind-mindedness. Personality and Individual Differences, 2008;45(2):146-52. [Crossref]
- Spitzer C, Siebel-Jurges U, Barnow S, Grabe HJ, Freyberger HJ. Alexithymia and interpersonal problems. Psychotherapy and Psychosomatics. 2005;74(4):240-6. [Crossref] [PubMed]
- Şenkal İ. Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı travmaları ve bağlanma biçiminin depresyon ve kaygı belirtileri ile ilişkisinde aleksitiminin aracı rolünün incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2013.
- Berenbaum H, James T. Correlates and retrospectively reported antecedents of alexityhmia. Psychosom Med. 1994;56(4):353- 9. [Crossref] [PubMed]
- Lane RD, Sechrest L, Riedel R. Sociodemographic correlates of alexithymia. Compr Psychiatry. 1998;39(6):377-85. [Crossref] [PubMed]
- Mattila AK, Kronholm E, Jula A, Salminen JK, Koivisto AM, Mielonen RL, et al. Alexithymia and somatization in general population. Psychosomatic Medicine 2008;70(6):716-22. [Crossref] [PubMed]
- Levant RF, Hall RJ, Williams CM, Hasan NT. Gender differences in alexithymia. Psychology of Men & Masculinity. 2009;10(3):190-203. [Crossref]
- Yemez B. Aleksitimi ile Demografik Özellikler Arasında İlişki Araştırılması. XXVII. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Özet Kitabı. Antalya. 1991.
- Evren EC, Can S, Evren B, Çakmak D. Yatarak tedavi gören erkek alkol bağımlılarında aleksitiminin depresyon, anksiyete ve erektil işlev bozukluğu ile ilişkisi: Kontrollü bir çalışma. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 2002;12(4):165-73.
- Faryna A, Rodenhauser P, Torem M. Development of an Analog Alexithymia Scale. Psychotherapy and Psychosomatics, 1986;45: 201-6. [Crossref] [PubMed]
- Kauhanen J, Kaplan GA, Julkunen J. Wilson TW, Salonen JT. Social factors in alexithymia. Comprehensive Psychiatry. 1993;34(5):330-5. [Crossref]
- Gürkan SB. Aleksitimi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1996;2(14):99-103.
- Şahin RA. Peptik Ülserli Hastalarda Aleksitimik Özellikler. Türk Psikiyatri Dergisi. 1992;3(1):26-30.
- Laos G, Fremaux D, Otmani O, Verrier A. [Prevalence Of Alexithymia In a General Population. Study in 183 "Normal" Subjects and in 263 Students.] Ann Med Psychol, 1995;153(5):355-7 [PubMed]
.: Process List