El ayak ağız hastalığı (EAAH); bulunulan coğrafi bölge ve mevsimlere göre değişen oranlarda salgınlara yol açabilen, genellikle bebeklerde ve 5 yaş altı çocuklarda daha sık olmakla birlikte tüm yaş gruplarını etkileyen viral bir hastalıktır. Bu hastalığın ve hemşirelik bakımının bilinmesi, enfeksiyonun yayılmasının önlenmesi ve kaliteli hasta bakımının sürdürülmesi açısından önemlidir. Bu olguda, Kuzey Amerikan Hemşirelik Tanıları Birliği [North American Nursing Diagnosis Association (NANDA)] Taksonomi II, Hemşirelik Girişimlerinin Sınıflandırılması [Nursing Interventions Classification (NIC)] ve Hemşirelik Sonuçlarının Sınıflandırılması [Nursing Outcomes Classification (NOC)] sistemlerini (NNN) kullanarak, EAAH gelişen Tip 1 diabetes mellitus tanılı çocuk hastanın hemşirelik bakımının sunulması amaçlanmıştır. Olgunun çocuk acil servis gözlem odasında yapılan değerlendirmesinde; 7 NANDA hemşirelik tanısı saptanmış, 100 NOC hemşirelik sonucu seçilmiş ve 77 NIC girişimi uygulanmıştır. NNN sınıflama sistemi kullanılarak planlanan ve uygulanan hemşirelik bakımının, beklenen hasta sonuçlarına ulaşmada etkili olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Çocuk sağlığı; el-ayak-ağız hastalığı; hemşirelik tanısı; standart hemşirelik terminolojisi
Hand, foot and mouth disease (HFMD), which is one of these, is a viral disease that can cause epidemics at varying rates according to the geographical region and seasons, and affects all age groups, although it is more common in infants and children under the age of 5. Knowing this disease and nursing care is important in terms of preventing the spread of infection and maintaining quality of patient care. In this case, aimed to present the nursing care of a pediatric patient with Type 1 diabetes mellitus who developed HFMD using the North American Nursing Diagnosis Association (NANDA) Taxonomy II, Nursing Interventions Classification (NIC), and Nursing Outcomes Classification (NOC) systems (NNN). In the evaluation of the case made in the pediatric emergency room; 7 NANDA nursing diagnoses were determined, 100 NOC nursing outcomes were selected, and 77 NIC interventions were applied. Nursing care planned and applied using the NNN classification system was found to be effective in achieving expected patient outcomes.
Keywords: Child health; hand, foot and mouth disease; nursing diagnosis; standardized nursing terminology
- Repass GL, Palmer WC, Stancampiano FF. Hand, foot, and mouth disease: identifying and managing an acute viral syndrome. Cleve Clin J Med. 2014;81(9):537-43. [Crossref] [PubMed]
- Çelik M. Çocuklarda el-ayak-ağız hastalığı [Hand-foot- mouth disease in children]. Klinik Tıp Pediatri Dergisi. 2016;8(4):33-5. [Link]
- Kumar KB, Kiran AG, Kumar BU. Hand, foot and mouth disease in children: a clinico epidemiological study. Indian J Paediatr Dermatol. 2016;17:7-12. [Crossref]
- Haneke E. Onychomadesis and hand, foot and mouth disease--is there a connection? Euro Surveill. 2010;15(37):19664. [Crossref] [PubMed]
- Wong KT, Munisamy B, Ong KC, Kojima H, Noriyo N, Chua KB, et al. The distribution of inflammation and virus in human enterovirus 71 encephalomyelitis suggests possible viral spread by neural pathways. J Neuropathol Exp Neurol. 2008;67(2):162-9. [Crossref] [PubMed]
- Zhou H, Guo SZ, Zhou H, Zhu YF, Zhang LJ, Zhang W. Clinical characteristics of hand, foot and mouth disease in Harbin and the prediction of severe cases. Chin Med J (Engl). 2012;125(7):1261-5. [PubMed]
- Wilkinson JM, Barcus L, eds. Kapucu S, Akyar İ, Korkmaz F, çeviri editörleri. Hemşirelik Tanıları El Kitabı: NANDA-I Tanılar, NIC Girişimleri, NOC Çıktıları. 11. Baskı. Ankara: Pelikan Yayınevi; 2018.
- Bulechek GM, Butcher HK, Dochterman JM, Wagner CM, eds. Erdemir F, Kav S, Yılmaz, AA, çeviri editörleri. Hemşirelik Girişimleri Sınıflaması (NIC). 6. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2017.
- Moorhead S, Swanson E, Johnson M, Maas ML. Nursing Outcomes Classification (NOC): Measurement of Health Outcomes. 6th ed. Oxford: Elsevier; 2018.
- Apaydın H. Diyabet hastalarında sık görülebilen enfeksiyon hastalıklarından korunma: aşılanma [Prevention from common infectious diseases in diabetes patients: vaccination]. Maltepe Tıp Dergisi. 2021;13(1):43-6. [Crossref]
- Fuchs S, Terry M, Adelgais K, Bokholdt M, Brice J, Brown KM, et al. Definitions and assessment approaches for emergency medical services for children. Pediatrics. 2016;138(6):e20161073. [Crossref] [PubMed]
- Yıldız İ. Çocuk acil hemşireliği yönetimi. Sönmez Düzkaya D, Kuğuoğlu S, editörler. Çocuk Acil Hemşireliği, 1. Baskı. Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitabevi; 2021. p.11-21.
- Bayram A, Çolak Z, Yılmaz TÖ, Özsaban A, Öztürk H. Yaşam aktivitelerine dayalı hemşirelik modeli doğrultusunda NANDA, NOC ve NIC sınıflama sistemleri ile verilen hemşirelik bakımı: COVID-19 olgu örneği [Nursing care given with NANDA, NOC and NIC classification systems in line with the model for nursing based on activities of living: example of COVID-19 case]. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2022;14(1):256-69. [Crossref]
- Cavalcante AM, Brunori EH, Lopes CT, Silva AB, Herdman TH. Nursing diagnoses and interventions for a child after cardiac surgery in an intensive care unit. Rev Bras Enferm. 2015;68(1):155-60. [Crossref] [PubMed]
- Bal C, Koç Z. İskemik inme geçiren bireyin NANDA-I'ya göre hemşirelik tanıları, NIC hemşirelik girişimleri ve NOC çıktıları [Nursing diagnoses according to NANDA-I, NIC-nursing interventions and NOC outcomes of individuals who suffered ischemic stroke]. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2020;12(3):443-56. [Crossref]
.: Process List