Amaç: Son dönem böbrek hastalığı (SDBH) nedeni ile kronik hemodiyaliz (HD) tedavisi görmekte olan hasta popülasyonu, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de artmaktadır. Bu hastalara ait bilgilerin kaydedildiği veri tabanlarında yapılacak analizler, mevcut durum hakkında tespitler yapılmasını ve HD tedavisinde gelişme alanlarının belirlenmesini sağlayarak hastaların tedaviden daha fazla yarar görmelerine katkıda bulunabilir. Bu çalışmada, Türkiye'de kronik HD tedavisi görmekte olan hastaların demografik ve klinik özelliklerinin incelenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı çalışma için, Ocak 2017-Şubat 2018 tarihleri arasındaki bir yıllık zaman diliminde Türkiye'nin 7 bölgesindeki 93 merkezde SDBH nedeni ile kronik HD tedavisi görmekte olan hastalar elektronik ortamda kaydedildi. Hastaların bazı demografik özellikleri ile birlikte klinik özellikleri incelendi. Bulgular: Çalışmaya, kronik HD tedavisi görmekte olan 2.461 hasta dâhil edildi. Ortalama yaşı 56,7±14,3 yıl olan çalışma popülasyonunun %65,5'ini erkekler oluşturuyordu. Ortalama SDBH süresi 5,4±6,1 yıl idi. Çalışma popülasyonunun %92,8'i haftada üç kez HD tedavisi alıyordu. Hastaların %74,8'inde eşlik eden en az bir hastalık ve %9,1'inde hastaneye yatış öyküsü saptandı. Bu hastane yatışlarının %21,7'sinde kardiyak etiyoloji mevcuttu. Çalışma popülasyonunun %79,6'sında anemi bulundu. Eritropoez uyarıcı ajan alan hastalar, tüm popülasyonun %57,4'ünü oluşturuyordu. Hastaların %80,0'ında fosfat bağlayıcı ajan kullanımı tespit edildi. Statin kullanan hastaların oranı %8,9 idi. Sonuç: Çok-merkezli bu kayıt çalışması ile Türkiye'de kronik HD tedavisi görmekte olan hastaların klinik özellikleri geniş ölçekte ortaya kondu. Görece genç yaşlarda olan çalışma popülasyonunda azımsanamayacak sıklıkta saptanan komorbidite ve kardiyak hastane yatışı öyküsü, kısa ve uzun dönem izlemlerdeki klinik özellik değişim trendiyle birlikte öngördürücü ve prognostik faktörlerin ortaya çıkarılmasına ışık tutabilir.
Anahtar Kelimeler: Böbrek diyalizi; kronik böbrek yetmezliği; kayıt çalışması; anemi; kardiyovasküler hastalıklar
Objective: The number of patients who received chronic hemodialysis (HD) due to end-stage renal disease (ESRD) has increased both at global and national level. Analyses of disease registries in these patients could contribute to improved therapeutic benefits by addressing potential areas of development in HD therapy after determining current situation. This study aimed to investigate demographic and clinical characteristics of chronic HD patients in Turkey. Material and Methods: This descriptive study enrolled patients who were under chronic HD therapy due to ESRD in 93 centers of seven regions of Turkey between January, 2017 and February, 2018. Some demographic and clinical characteristics of the patients were examined. Results: A total of 2.461 chronic HD patients were included to the study. The mean age of the patients was 56.7±14.3 and men constituted 65.5% of the study population. The mean duration of ESRD was 5.4±6.1 years. Most of the patients (92.8%) were found to receive three sessions of HD per week. Near three-fourths (74.8%) of patients had at least one comorbidity and 9.1% had history of hospitalization, 21.7% of which featured cardiac origin. Anemia was found in 79.6% of the study population. Over half of patients (57.4%) were under erythropoiesis-stimulating agent therapy. Use of phosphate binders were recorded in 80.0% of patients. Statins were found to be used by 8.9% of the study population. Conclusion: This multi-center registry has comprehensively demonstrated clinical characteristics of patients who were under chronic HD therapy in Turkey. Substantial prevalence of comorbidity and cardiac hospitalization in such a comparably younger patient population may shed light on the identification of prognostic and predictive factors, with possible contribution by future trend analysis of other clinical characteristics in short- and long-term follow-up.
Keywords: Renal dialysis; chronic renal failure; registries; anemia; cardiovascular diseases
- Jha V, Garcia-Garcia G, Iseki K, Li Z, Naicker S, Plattner B, et al. Chronic kidney disease: global dimension and perspectives. Lancet. 2013;382(9888):260-72. [Crossref]
- Liyanage T, Ninomiya T, Jha V, Neal B, Patrice HM, Okpechi I, et al. Worldwide access to treatment for end-stage kidney disease: a systematic review. Lancet. 2015;385(9981):1975-82. [Crossref]
- Neuen BL, Chadban SJ, Demaio AR, Johnson DW, Perkovic V. Chronic kidney disease and the global NCDs agenda. BMJ Glob Health. 2017;2(2):e000380. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Türk Nefroloji Derneği Böbrek Kayıt Kurulu. 2017 Yılı Türk Böbrek Kayıt Sistemi Raporu. 2017; Erişim tarihi: 26.12.2018 http://www.nefroloji.org.tr/folders/file/TND-2017-Kayit-Sistemi-Verileri.pdf.
- Köse MR, Bora Başara B, Güler C, Soytutan Çağlar İS, Özdemir TA, Aygün A, et al. Republic of Turkey Ministry of Health, General ectorate of Health Research. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstati̇sti̇kleri̇ Yıllığı 2016. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1083. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü; 2017. p.234.
- Hoque DM, Kumari V, Ruseckaite R, Romero L, Evans SM. Impact of clinical registries on quality of patient care and clinical outcomes: protocol for a systematic review. BMJ Open. 2016;6(4):e010654. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Liu FX, Rutherford P, Smoyer-Tomic K, Prichard S, Laplante S. A global overview of renal registries: a systematic review. BMC Nephrol. 2015;16:31. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Seyahi N, Ates K, Süleymanlar G. [Current status of renal replacement therapies in Turkey: summary of Turkish Society of Nephrology Registry 2016 Report]. Turk Neph Dial Transpl. 2018;27(2):133-9.
- Halbesma N, Brantsma AH, Bakker SJ, Jansen DF, Stolk RP, De Zeeuw D, et al; PREVEND study group. Gender differences in predictors of the decline of renal function in the general population. Kidney Int. 2008;74(4):505-12. [Crossref] [PubMed]
- Neugarten J, Acharya A, Silbiger SR. Effect of gender on the progression of nondiabetic renal disease: a meta-analysis. J Am Soc Nephrol. 2000;11(2):319-29.
- Ecder T, Utas C, Ates K, Bieber B, Robinson BM, Pisoni RL, et al. The Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS) in Turkey. Hemodial Int. 2017;21(3):430-9. [Crossref] [PubMed]
- Türkiye İstatistik Kurumu 2017 Nüfus İstatistikleri. Erişim Tarihi: 26.12.2018. www.tuik.gov.tr.
- Hecking M, Bieber BA, Ethier J, Kautzky-Willer A, Sunder-Plassmann G, Säemann MD, et al. Sex-specific differences in hemodialysis prevalence and practices and the male-to-female mortality rate: the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS). PLoS Med. 2014;11(10):e1001750. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tonelli M, Wiebe N, Guthrie B, James MT, Quan H, Fortin M, et al. Comorbidity as a driver of adverse outcomes in people with chronic kidney disease. Kidney Int. 2015;88(4):859-66.[Crossref] [PubMed]
- Prichard SS. Comorbidities and their impact on outcome in patients with end-stage renal disease. Kidney Int. 2000;57(74):S100-4. [Crossref]
- Cozzolino M, Galassi A, Pivari F, Ciceri P, Conte F. The cardiovascular burden in end-stage renal disease. Contrib Nephrol. 2017;191:44-57. [Crossref] [PubMed]
- De Vriese AS. Should statins be banned from dialysis? J Am Soc Nephrol. 2017;28(6):1675-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Webster A, Palmer S, Ruospo M, Strippoli GF. Statins for end-stage kidney disease treated with dialysis. Nephrology (Carlton). 2015;20(4):302-3. [Crossref] [PubMed]
- KDIGO Lipid Work Group. Clinical practice guideline for lipid management in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2013;3(3):259-305.
- Pisoni RL, Zepel L, Fluck R, Lok CE, Kawanishi H, Suleymanlar G, et al. International differences in the location and use of arteriovenous accesses created for hemodialysis: results from the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS). Am J Kidney Dis. 2018;71(4):469-78. [Crossref] [PubMed]
- Fishbane S, Spinowitz B. Update on anemia in ESRD and earlier stages of CKD: core curriculum 2018. Am J Kidney Dis. 2018;71(3):423-35. [Crossref] [PubMed]
- Stauffer ME, Fan T. Prevalence of chronic kidney disease in the United States. PLoS One. 2014;9(1):e84943. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Isakova T, Nickolas TL, Denburg M, Yarlagadda S, Weiner DE, Gutiérrez OM, et al. KDOQI US Commentary on the 2017 KDIGO Clinical Practice Guideline Update for the Diagnosis, Evaluation, Prevention, and Treatment of Chronic Kidney Disease-Mineral and Bone Disorder (CKD-MBD). Am J Kidney Dis. 2017;70(6):737-51. [Crossref] [PubMed]
- Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) CKD-MBD Update Work Group. KDIGO 2017 Clinical Practice Guideline Update for the Diagnosis, Evaluation, Prevention, and Treatment of Chronic Kidney Disease-Mineral and Bone Disorder (CKD-MBD). Kidney Int Suppl (2011). 2017;7(1):1-59. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: Process List