Amaç: Bu çalışmanın amacı, koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease- 2019 (COVID-19)] nedeniyle uzaktan eğitime geçmiş Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinin pandemi sürecinde 4. sınıfta aldıkları endodonti ve restoratif diş tedavisi klinik eğitimlerinin, 5. sınıf klinik staj eğitimlerine katkı düzeylerinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel olan bu çalışmaya, Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde eğitim gören endodonti ve restoratif diş tedavisi klinik staj eğitimini tamamlamış son sınıf öğrencileri dâhil edilmiştir. Veriler, anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizi için SPSS 25.0 programı (SPSS Inc., Chicago, IL, ABD) kullanıldı. Öğrencilerin uzaktan eğitimden etkilenme düzeylerini değerlendiren sorulara verilen yanıtlar ile demografik özellikler arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için Pearson ki-kare/Fisher's exact testleri kullanıldı. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak belirlendi. Bulgular: Ankete, 45'i kadın, 34'ü erkek olmak üzere toplam 79 gönüllü öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 23,55'tir. Öğrenciler pandemi sürecinde aldıkları endodonti ve restoratif diş tedavisi klinik eğitimlerinin, 5. sınıf stajyerliklerinde kanal tedavisi ve dolgu yaparken zorlanmalarına (%73) ve stres yaşamalarına (%86) engel olmadığını, 4. sınıfta uzaktan eğitimle katıldıkları endodonti ve restoratif diş tedavisi teorik eğitimleri sonrasında 5. sınıf klinik eğitimlerinde el becerilerinin gerilediğini (%53) bildirmişlerdir. Öğrenciler, COVID-19 bulaş riski nedeniyle her iki klinik staj eğitiminde de zorlandıklarını (%68,4) ifade etmişlerdir. Sonuç: Pandemi şartlarındaki iyileşme ve aşılama programları, öğrencilerin uygun kişisel koruyucu ekipmanlar kullanarak hastalar üzerinde çeşitli diş hekimliği prosedürlerini güvenli bir şekilde uygulamasına izin vermesine rağmen pandemi döneminde yaşanan bu olumsuzluklar öğrencilerin klinik yeterliliklerinin istenen seviyede olmamasına ve diş hekimliği pratiğinin gerekliliklerini yerine getirmede zorluk yaşamalarına neden olmuştur.
Anahtar Kelimeler: COVID-19; diş hekimliği öğrencileri; uzaktan eğitim
Objective: The aim of this study is to evaluate the contribution levels of the endodontic and restorative dentistry clinical trainings in the 4th grade of Çukurova University Faculty of Dentistry students, who were transferred to distance education due to coronavirus disease-2019 (COVID-19), to their 5th grade clinical internship training. Material and Methods: In this cross-sectional study, senior students who completed their clinical internship training in endodontics and restorative dentistry at Çukurova University Faculty of Dentistry were included. Data were collected through a questionnaire. SPSS 25.0 program (SPSS Inc., Chicago, IL, USA) was used for statistical analysis of the data. Pearson's chi-square/Fisher's exact tests were used to evaluate the relationship between the answers given to the questions evaluating the level of students' exposure to distance education and demographic characteristics. Significance level was determined as p<0.05. Results: A total of 79 volunteer students, 45 female and 34 male, participated in the survey. The average age of the students is 23.55. Students reported that the clinical training in endodontics and restorative dental treatment they received during the pandemic did not prevent them from experiencing difficulties (73%) and stress (86%) while performing root canal treatment and cavity filling in their 5th grade internships, and that their hand skills (53%) decreased in their 5th grade clinical training after the endodontic and restorative dental treatment theoretical training they attended in the 4th grade with distance education. Students stated that they had difficulties in both clinical internship trainings (68.4%) due to the risk of COVID-19 transmission. Conclusion: Although the recovery and vaccination programs in the pandemic conditions allowed the students to safely apply various dental procedures on patients using appropriate personal protective equipment, these negativities experienced during the pandemic period caused the students to have difficulties in fulfilling the requirements of dental practice.
Keywords: COVID-19; dentistry students; distance education
- Li Q, Guan X, Wu P, Wang X, Zhou L, Tong Y, et al. Early transmission dynamics in Wuhan, China, of novel coronavirus-infected pneumonia. N Engl J Med. 2020;382(13):1199-207. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- World Health Organization. WHO announces COVID-19 outbreak a pandemic. 2020. Erişim tarihi: 01.06.2022. [Link]
- Yüksek Öğretim Kurumu [İnternet]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı © 2018. [Erişim tarihi: 25.06.2022]. Basın açıklaması 26.03.2020. Erişim linki: [Link]
- Quinn B, Field J, Gorter R, Akota I, Manzanares MC, Paganelli C, et al. COVID-19: The immediate response of european academic dental institutions and future implications for dental education. Eur J Dent Educ. 2020;24(4):811-4. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Onur OD, Isler S, Ak G, Peker K, Acikgoz MM. Covid-19 pandemi döneminde diş hekimliği eğitiminde yeni normaller. Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi. 2022;5(1):32-40. [Crossref]
- Kılıçarslan M. Covid-19 pandemisi sürecinde diş hekimliği uygulamaları. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 2020;3(1):41-7. [Link]
- Haroon Z, Azad AA, Sharif M, Aslam A, Arshad K, Rafiq S. COVID-19 era: challenges and solutions in dental education. J Coll Physicians Surg Pak. 2020;30(10):129-31. [Crossref] [PubMed]
- Ertürk Avunduk AT, Delikan E. Satisfaction and stress levels of dentistry students relating to distance education. Dent Med Probl. 2021;58(3):291-8. [Crossref] [PubMed]
- Rose S. Medical student education in the time of COVID-19. JAMA. 2020;323(21):2131-2. [Crossref] [PubMed]
- Shachar M, Neumann Y. Differences between traditional and distance education academic performances: a meta-analytic approach. Int Rev Res Open Dis. 2003;4(2):1-20. [Crossref]
- Di Giacomo P, Di Paolo C. Covid-19 and dental distance-based education: students' perceptions in an Italian University. BMC Med Educ. 2021;21(1):414. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Deery C. The COVID-19 pandemic: implications for dental education. Evid Based Dent. 2020;21(2):46-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Silva PGB, de Oliveira CAL, Borges MMF, Moreira DM, Alencar PNB, Avelar RL, et al. Distance learning during social seclusion by COVID-19: Improving the quality of life of undergraduate dentistry students. Eur J Dent Educ. 2021;25(1):124-34. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kamu Hastaneleri [İnternet]. © 2022 T.C. Sağlık Bakanlığı. [Erişim tarihi: 25.06.2022]. COVID-19 salgını sırasında dental işlemlerde uyulması gereken prosedürler 2020. Erişim linki: [Link]
- Hung M, Licari FW, Hon ES, Lauren E, Su S, Birmingham WC, et al. In an era of uncertainty: Impact of COVID-19 on dental education. J Dent Educ. 2021;85(2):148-56. [Crossref] [PubMed]
- George PP, Papachristou N, Belisario JM, Wang W, Wark PA, Cotic Z, et al. Online eLearning for undergraduates in health professions: a systematic review of the impact on knowledge, skills, attitudes and satisfaction. J Glob Health. 2014;4(1):010406. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hassan R, Khalifa AR, Elsewify T, Hassan MG. Perceptions of clinical dental students toward online education during the COVID-19 crisis: an Egyptian multicenter cross-sectional survey. Front Psychol. 2022;12:704179. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Van Doren EJ, Lee JE, Breitman LS, Chutinan S, Ohyama H. Students' perceptions on dental education in the wake of the COVID-19 pandemic. J Dent Educ. 2020;85(Suppl 1):1187-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Martin MM, Mottet TP, Myers SA. Students' motives for communicating with their instructors and affective and cognitive learning. Psychol Rep. 2000;87(3 Pt 1):830-4. [Crossref] [PubMed]
.: Process List