Amaç: Ebeveyn öz yeterliği çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesinde önemli bir değişkendir. Ebeveyn öz yeterliği ve 3-6 yaş grubu çocuklarda psikososyal durum arasındaki ilişkiyi açıklayan kanıtların araştırılmasına ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, 3-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ebeveyn öz yeterliği ile çocukların psikososyal durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türdeki araştırma 3-6 yaş grubu çocuğu olan anneler ile yürütülmüştür (n=120). Veriler ''tanıtıcı özellikler formu'', ''Yenilenmiş Berkeley Ebeveyn Öz Yeterlik Ölçeği [Berkeley Parenting Self-Efficacy Scale-Revised (BPSE-R)]'' ve ''3-6 Yaş Çocuklar İçin Psikososyal Durum Değerlendirme (PSDD) ÖlçeğiEbeveyn Formu'' ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı analizler, Pearson korelasyon testi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Annelerin çocuklarının yaş ortalamaları 4,58±1,14 ve %55,8'i erkektir. Annelerin çoğu yüksek öğretim mezunudur (%80,8). Annelerin BPSE-R toplam puanı ve çocuğa kazandırılabilecekler alt boyutu puanı ile 3-6 yaş çocuklar için PSDD ölçeği puanı arasında negatif yönde zayıf anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0,05). Annelerin ebeveyn öz yeterliğinin 3-6 yaş çocukların psikososyal durumlarını anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir (p<0,05). Sonuç: Ebeveyn öz yeterliğinin 3-6 yaş çocukların psikososyal gelişimi ve sağlığı üzerinde etkili olabileceği sonucuna varılmıştır. Planlanacak sağlık eğitimi ve danışmanlığı programlarında annelerin ebeveynlik becerileri, 3-6 yaş grubu çocukların gelişimsel gereksinimleri ve psikososyal sağlığı konularına yer verilmesi yararlı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Çocuk; ebeveynlik; öz yeterlik; psikososyal işlevsellik; sağlık
Objective: Parental self-efficacy is an important variable in protecting and improving child health. There is a need to investigate evidence explaining the relationship between parental self-efficacy and psychosocial status in children aged 3-6. This study aimed to determine the relationship between the parental self-efficacy of mothers with children aged 3-6 and the psychosocial status of their children. Material and Methods: This descriptive and correlational study was conducted with mothers with children aged 3-6 (n=120). Data were collected with the ''descriptive characteristics form'', ''Berkeley Parenting Self-efficacy Scale-Revised (BPSE-R)'' and ''Psychosocial Status Assessment Scale for Children Aged 3-6 Years-ParentForm''. Descriptive analyses, Pearson correlation test, and regression analysis were used to evaluate the data. Results: The average age of the children was 4.58±1.14 and 55.8% were male. Most of the mothers were higher education graduates (80.8%). A weak negative correlation was found between the mothers' total score of the BPSE-R, the child Outcomes subscale score, and the psychosocial status scale for 3-6 yearold child score (p<0.05). It was determined that mothers' parental selfefficacy predicted the psychosocial status of 3-6-year-old children (p<0.05). Conclusion: It was concluded that parental self-efficacy may have an impact on the psychosocial development and health of 3-6- year-old children. It would be beneficial to include the parenting skills of mothers and the developmental needs of children aged 3-6 in planned health education and counseling programs.
Keywords: Child; parenting; self-efficacy; psychosocial functioning; health
- Bandura A. Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychol Rev. 1977;84(2):191-215. [Crossref] [PubMed]
- Seetharaman M, Benjamin A, McGrath J, Vance AJ. A review of parenting self-efficacy instruments for parents of infants and toddlers. Int J Nurs Stud. 2022;4:100082. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Fang Y, Boelens M, Windhorst DA, Raat H, van Grieken A. Factors associated with parenting self-efficacy: A systematic review. J Adv Nurs. 2021;77(6):2641-61. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Giallo R, Treyvaud K, Cooklin A, Wade C. Mothers' and fathers' involvement in home activities with their children: Psychosocial factors and the role of parental self-efficacy. Early Child Dev Care. 2013;183(3-4):343-59. [Crossref]
- Albanese AM, Russo GR, Geller PA. The role of parental self-efficacy in parent and child well-being: A systematic review of associated outcomes. Child Care Health Dev. 2019;45(3):333-63. [Crossref] [PubMed]
- Howard KS. What about dad? Adjusting to parenting and facilitating children's development [PhD thesis]. Indiana, USA: University of Notre Dame; 2006. [Cited: June 20, 2023]. Available from: [Link]
- Glatz T, Buchanan CM. Over-time associations among parental self-efficacy, promotive parenting practices, and adolescents' externalizing behaviors. J Fam Psychol. 2015;29(3):427-37. [Crossref] [PubMed]
- Meunier JC, Roskam I, Browne DT. Relations between parenting and child behavior: Exploring the child's personality and parental self‐efficacy as third variables. Int J Behav Dev. 2011;35(3):246-59. [Crossref]
- Berk LE, ed. Erdoğan NI, çeviri editörü. Bebekler ve Çocuklar: Doğum Öncesinden Orta Çocukluğa. 7. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2013. p.437-42.
- Berk LE, ed. Erdoğan NI, çeviri editörü. Bebekler ve Çocuklar: Doğum Öncesinden Orta Çocukluğa. 7. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2013. p.482-845.
- Törüner E, Büyükgönenç L. Çocuk büyüme ve gelişme. Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları. 3. Baskı. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri; 2023. p.31-58.
- Batra S. The psychosocial development of children: Implications for education and society - Erik Erikson in context. Contemp Educ Dialogue. 2013;10(2):249-78. [Crossref]
- Hockenberry MJ, Wilson D. Family-centered care of the toddler and preschooler. In: Wilson D, Baker AL. Wong's Nursing Care of Infants and Children. 10th ed. Canada: Elsevier Mosby; 2015. p.488-95.
- Jones TL, Prinz RJ. Potential roles of parental self-efficacy in parent and child adjustment: a review. Clin Psychol Rev. 2005;25(3):341-63. [Crossref] [PubMed]
- Heerman WJ, Taylor JL, Wallston KA, Barkin SL. Parenting self-efficacy, parent depression, and healthy childhood behaviors in a low-income minority population: a cross-sectional analysis. Matern Child Health J. 2017;21(5):1156-65. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kotil Ç. Okul öncesi eğitim kurumuna yeni başlayan 5 yaş çocukların sosyal duygusal uyum düzeylerine annenin ebeveyn öz yeterlik algısı ile okul beklentilerine uyum düzeyinin etkisi [Doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2010. [Erişim tarihi: 11 Haziran 2023]. Erişim linki: [Link]
- Junttila N, Vauras M. Latent profiles of parental self-efficacy and children's multisource-evaluated social competence. Br J Educ Psychol. 2014;84(Pt 3):397-414. [Crossref] [PubMed]
- Oro V, Doane L, Lemer-chalfant, K. Relations among parental self‐efficacy, emotional availability, and children's negative emotionality: A genetically‐informed, longitudinal twin study. Behavior Genetics. 2017;47(6):715. [Link]
- Seçer Z, Gülay Ogelman H, Önder A, Berengi S. Analysing mothers' self-efficacy perception towards parenting in relation to peer relationships of 5-6 year-old preschool children. Educational Sciences: Theory & Practice. 2012;12(3):2001-8. [Link]
- Suzuki S, Holloway SD, Yamamoto Y, Mindnich JD. Parenting self-efficacy and social support in Japan and the United States. J Fam Issues. 2009;30(11):1505-26. [Crossref]
- Yildiz TG, Sahin F, Haktanir G, Holloway S. Turkish adaptation of the Berkeley Parenting Self-efficacy Scale Revised (BPSE-R). Journal of Education and Future. 2021;(19):13-23. [Crossref]
- Şan EG, Altay N. Psychosocial status assessment scale for children aged 3-6 years-parent-form development: Validity and reliability study. J Psychiatric Nurs. 2021;12(2):132-9. [Crossref]
- Fang Y, van Grieken A, Fierloos IN, Windhorst DA, Jonkman H, Hosman CMH, et al. Parental, child and socio-contextual factors associated with parenting self-efficacy among parents of children aged 0-7 years old: the CIKEO study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2022;57(3):623-32. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kwok Sylvia YCL, Ben KK Li. A mediation model of father involvement with preschool children in Hong Kong. Soc Indic Res. 2015;122(3):905-23. [Crossref]
- Bloomfield L, Kendall S. Parenting self-efficacy, parenting stress and child behaviour before and after a parenting programme. Prim Health Care Res Dev. 2012;13(4):364-72. [Crossref] [PubMed]
- Cavkaytar A, Aksoy V, Ardıç A. Ebeveyn Öz Yeterlik Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik çalışmasının güncellenmesi [The updating for study of Parental Self Efficacy Scale Validity and Reliabilitiy]. Anadolu Journal of Educational Sciences International. 2014;4(1):69-76. [Link]
- Trecca F, Bleses D, Højen A, Laursen B. Direct and indirect effects from parenting self-efficacy and parenting practices to social-emotional adjustment in 3- to 5-year-old children. Acta Psychol (Amst). 2022;229:103673. [Crossref] [PubMed]
- Ruiz-Zaldibar C, Serrano-Monzó I, Lopez-Dicastillo O, Pumar-Méndez MJ, Iriarte A, Bermejo-Martins E, et al. Parental self-efficacy to promote children's healthy lifestyles: a pilot and feasibility study. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(9):4794. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Léniz-Maturana L, Vilaseca R, Leiva D. Maternal self-efficacy and emotional well-being in Chilean adolescent mothers: the relationship with their children's social-emotional development. PeerJ. 2022;10:e13162. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Viola SB, Coleman SL, Glennon S, Pastorek ME. Use of parent education to improve self-efficacy in parents of students with emotional and behavioral disorders. Eval Program Plann. 2020;82:101830. [Crossref] [PubMed]
.: Process List