.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Hemşirelerin Mesleki Profesyonellikleri ve Etik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı ve İlişki Arayıcı Çalışma
Examination of the Relationship Between Occupational Professionalism and Ethical Attitudes of Nurses: Descriptive and Relationship Seeking Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2024;16(4):1142-9
doi: 10.5336/nurses.2024-102440
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Araştırma hemşirelikte mesleki profesyonelliğin etik tutum ile ilişkisini belirlemek üzere planlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı, ilişki arayıcı tipte olan araştırma Google Form aracılığıyla sosyal medya platformlarında çevrim içi olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini araştırmaya katılmaya gönüllü hemşireler (n=211) oluşturmuştur. Veriler, birey tanıtım formu, Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri, Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği ile toplandı. Veriler Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis testi, t-testi ve tek yönlü varyans analizi testi ve Spearman korelasyon analizi ile değerlendirildi. Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 34,27±8,26 yıl, meslek yılı ortalaması 11,62±8,61 yıl olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılanların %89,1'i kadın, %68,7'si lisans mezunu, %56,9'u geliri giderine denk, %71,1'i hemşireliği isteyerek seçmiş, %76,8'i servis hemşiresi olarak görev yapmaktadır. Araştırmada Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri toplam puan ortalaması 141,18±12,67, Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği puan ortalaması 157,00±13,10 bulunmuştur. Araştırmada mesleğini isteyerek seçenlerin, Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği puan ortalaması yüksek, lisansüstü mezunların, hemşirelik mesleğini isteyerek seçenlerin, idari pozisyonda çalışanların, geliri giderden fazla olanların ise Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri puan ortalamasının yüksek olduğu belirlenmiştir. Yapılan korelasyon analizinde Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri ile Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği arasında pozitif orta düzey ilişki saptanmıştır (r=0,58, p<0,01). Sonuç: Araştırmada mesleki profesyonellik ile etik tutumun pozitif olarak ilişkili olduğu saptanmıştır. Hemşirelikte profesyonelliğin dolayısıyla hemşirelik bakım kalitesini artırmak için hemşirelik mesleğinin tanınırlığının ve hemşirelik mesleğinin tercih edilirliğinin artırılması için çeşitli girişimlerin yapılması önerilir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik; etik, profesyonellik
Amaç: Araştırma hemşirelikte mesleki profesyonelliğin etik tutum ile ilişkisini belirlemek üzere planlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı, ilişki arayıcı tipte olan araştırma Google Form aracılığıyla sosyal medya platformlarında çevrim içi olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini araştırmaya katılmaya gönüllü hemşireler (n=211) oluşturmuştur. Veriler, birey tanıtım formu, Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri, Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği ile toplandı. Veriler Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis testi, t-testi ve tek yönlü varyans analizi testi ve Spearman korelasyon analizi ile değerlendirildi. Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 34,27±8,26 yıl, meslek yılı ortalaması 11,62±8,61 yıl olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılanların %89,1'i kadın, %68,7'si lisans mezunu, %56,9'u geliri giderine denk, %71,1'i hemşireliği isteyerek seçmiş, %76,8'i servis hemşiresi olarak görev yapmaktadır. Araştırmada Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri toplam puan ortalaması 141,18±12,67, Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği puan ortalaması 157,00±13,10 bulunmuştur. Araştırmada mesleğini isteyerek seçenlerin, Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği puan ortalaması yüksek, lisansüstü mezunların, hemşirelik mesleğini isteyerek seçenlerin, idari pozisyonda çalışanların, geliri giderden fazla olanların ise Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri puan ortalamasının yüksek olduğu belirlenmiştir. Yapılan korelasyon analizinde Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri ile Hemşirelik Bakımında Etik Tutum Ölçeği arasında pozitif orta düzey ilişki saptanmıştır (r=0,58, p<0,01). Sonuç: Araştırmada mesleki profesyonellik ile etik tutumun pozitif olarak ilişkili olduğu saptanmıştır. Hemşirelikte profesyonelliğin dolayısıyla hemşirelik bakım kalitesini artırmak için hemşirelik mesleğinin tanınırlığının ve hemşirelik mesleğinin tercih edilirliğinin artırılması için çeşitli girişimlerin yapılması önerilir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik; etik, profesyonellik
ABSTRACT
Objective: This study aims to determine the relationship between occupational professionalism and ethical attitude in nursing. Material and Methods: This descriptive and correlational study was conducted online on social media platforms via Google Forms. The sample of the study consisted of nurses (n=211) who volunteered to participate in the research. Data were collected using an individual introduction form, Professional Attitude Inventory, and Ethical Attitudes in Nursing Care Scale. Data were evaluated with Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis test, independent samples, one-way analysis and Spearman correlation analysis. Results: The mean age of the participants was found to be 34.27±8.26 years and the mean years of occupation was 11.62±8.61 years. Of the participants in the study, 89.1% were female, 68.7% were undergraduate graduates, 56.9% had an income equivalent to their expenses, 71.1% chose nursing willingly, and 76.8% worked as ward nurses. In the study, the Inventory of Professional Attitude at Occupation overall mean score was found to be 141.18±12.67, and the Ethical Attitude Scale for Nursing Care mean score was found to be 157.00±13.10. In the study, it was determined that the mean score of the Ethical Attitude in Nursing Care Scale was high for those who chose their profession willingly, and the mean score of the Professional Attitude Inventory was high for postgraduate graduates, those who chose the nursing profession willingly, those who worked in administrative positions, and those whose income was higher than expenses. In the correlation analysis, a positive moderate correlation was found between the Inventory of Professional Attitude at Occupation and the Ethical Attitude Scale for Nursing Care (r=0.58, p<0.01). Conclusion: This study determined that there is a positive correlation between occupational professionalism and ethical attitude. It is recommended to take various initiatives to increase the recognition and preferability of the nursing profession to increase professionalism in nursing and thus improve the quality of nursing care.
Keywords: Nursing; ethics, professionalism
Objective: This study aims to determine the relationship between occupational professionalism and ethical attitude in nursing. Material and Methods: This descriptive and correlational study was conducted online on social media platforms via Google Forms. The sample of the study consisted of nurses (n=211) who volunteered to participate in the research. Data were collected using an individual introduction form, Professional Attitude Inventory, and Ethical Attitudes in Nursing Care Scale. Data were evaluated with Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis test, independent samples, one-way analysis and Spearman correlation analysis. Results: The mean age of the participants was found to be 34.27±8.26 years and the mean years of occupation was 11.62±8.61 years. Of the participants in the study, 89.1% were female, 68.7% were undergraduate graduates, 56.9% had an income equivalent to their expenses, 71.1% chose nursing willingly, and 76.8% worked as ward nurses. In the study, the Inventory of Professional Attitude at Occupation overall mean score was found to be 141.18±12.67, and the Ethical Attitude Scale for Nursing Care mean score was found to be 157.00±13.10. In the study, it was determined that the mean score of the Ethical Attitude in Nursing Care Scale was high for those who chose their profession willingly, and the mean score of the Professional Attitude Inventory was high for postgraduate graduates, those who chose the nursing profession willingly, those who worked in administrative positions, and those whose income was higher than expenses. In the correlation analysis, a positive moderate correlation was found between the Inventory of Professional Attitude at Occupation and the Ethical Attitude Scale for Nursing Care (r=0.58, p<0.01). Conclusion: This study determined that there is a positive correlation between occupational professionalism and ethical attitude. It is recommended to take various initiatives to increase the recognition and preferability of the nursing profession to increase professionalism in nursing and thus improve the quality of nursing care.
Keywords: Nursing; ethics, professionalism
REFERANSLAR:
- Peksoy S, Şahin S, Demirhan İ, Kaplan S. Hemşirelik öğrencilerinde profesyonellik algısı ve mesleki değerlere bağlılık arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi [Evaluation of the relationship between the perception of professionalism and commitment to professional values in nursing students]. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2020;7(2):104-12. [Crossref]
- Demir S, Kocaman Yıldırım N. Psikiyatri hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi [Determining the professional behavior of psychiatric nurses]. Journal of Psychiatric Nursing. 2014;5(1):25-32. [Crossref]
- Dikmen Y, Yönder M, Yorgun S, Usta YY, Umur S, Aytekin A. Hemşirelerin profesyonel tutumları ile bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi [Investigation of nurses' professional attitudes and factors ınfluencing these attitudes]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;17(3):158-64. [Link]
- Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Özkan DS. Mesleki profesyonelik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği [Occupational professionalism and the case of nurses as the members of the profession]. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2011;9(2):239-59. [Link]
- Yılmaz E, Vermişli S. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde meslekte profesyonelleşmenin iş doyumuna etkisi [Effect of professionalism on job satisfaction in nurses who work in intensive care units]. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik. 2016;4(1):17-27. [Link]
- Özpekin ÖG, Erdim A. Ameliyathane hemşirelerinin mesleki profesyonelliklerinin intraoperatif bakım kalitesine etkisinin değerlendirilmesi [Evaluation of the effect of occupational professionalism on the quality of intraoperative care among operating room nurses]. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2016;8(4):277-87. [Crossref]
- Münger N, Yılmaz E. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin profesyonellik düzeylerinin tıbbi hata yapma eğilimine etkisi: Manisa örneği [The effects of professional experience of nurses working at surgical clinics on their tendency to make malpractice: Manisa sample]. Van Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;16(2):135-45. [Crossref]
- Arslan S, Koştu N. Hemşirelerin profesyonel davranışları: Türkiye'den bir örnek [The professional behavior of nurses: a sample from Turkey]. Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi. 2018;4(2):21-30. [Link]
- Çakı EF, Sönmez M. Hastanede çalışan hemşirelerin meslekte profesyonel tutum düzeylerinin belirlenmesi [Determination of professional attitude levels of nurses working in hospital]. Turkish Journal of Science and Health. 2020;1(2):58-69. [Link]
- Karadağ A, Hisar F, Özhan EN. Hemşirelikte profesyonelliğe ilişkin davranışsal envanter [A behavioral inventory for professionalism in nursing]. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2004;7(4):14-22. [Link]
- Kahriman İ, Çalık Yeşilçiçek K. Klinik hemşirelerin etik duyarlılığı [Ethical sensitivity of clinical nurses]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(3):111-21. [Link]
- Aslan H, Kaplan F, Çelik H. Palyatif ve yoğun bakım hemşirelerinin etik tutum ve ahlaki duyarlılıklarının değerlendirilmesi [Evaluation of ethical attitudes and moral sensitivity of palliative and intensive care nurses]. Perspectives in Palliative and Home Care. 2023;2(3):127-35. [Crossref]
- Sezer E, Karadede H, Mutlu B, Öz SD. Pediatri hemşirelerinin hemşirelik bakımında etik tutumu ve etkileyen faktörler [Ethical attitude of pediatric nurses in nursing care and influencing factors]. Journal of Nursology. 2023;26(4):231-7. [Crossref]
- Gezginci E, Kızılkaya M, Göktaş S. Cerrahi hemşirelerinin bakım verici rollerine ve etik konulara ilişkin tutumlarının incelenmesi: tanımlayıcı çalışma [Investigation of surgical nurses' attitudes towards caregiver roles and ethical issues: a descriptive study]. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences. 2023;15(3):573-83. [Crossref]
- Türk Dil Kurumu [İnternet]. ©2022-TDK [Erişim Tarihi: 10.01.2023]. Erişim linki: [Link]
- Karadağlı F. Profesyonel hemşirelikte etik [Ethics in professional nursing]. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2016;6(3):197-200. [Link]
- Kırca N, Özgönül ML. Kadın hastalıkları ve doğum kliniklerinde çalışan hemşirelerin hemşirelik bakımında etik tutumu ve etkileyen faktörler [Ethical attitude and affecting factors in nursing care of nurses working in obstetrics and gynecology clinics]. Türkiye Biyoetik Dergisi. 2020;7(2):70-9. [Link]
- Avcı K, Çınaroğlu S, Top M. Perceptions of pediatric nurses on ethical decision making processes. Systemic Practice and Action Research. 2017;30(1):67-84. [Crossref]
- Reyhanoğlu N, Yıldırım A. Hemşirelikte profesyonel tutum ve davranışların değerlendirilmesi [Determining the professional attitude and behavior of nurses]. Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi. 2022;6(1):53-64. [Link]
- Tarhan G, Kılıç D, Yıldız E. Hemşirelerin mesleğe yönelik tutumları ile mesleki profesyonellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigation of the relationship between attitudes towards the nursing profession and occupational professionalism]. Gülhane Tıp Dergisi. 2016;58(4):411-6. [Link]
- Erbil N, Bakır A. Meslekte profesyonel tutum envanterinin geliştirilmesi [Developing inventory of professional attitude at occupation]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2009;6(1):290-302. [Link]
- Özçiftçi S. Hemşirelik bakımında etik tutum ölçeği geliştirme [Yüksek lisans tezi]. [Erişim Tarihi: 02.01.2023]. İzmir: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi; 2020 Erişim Linki: [Link]
- Şenol F, Uğurlu Z. Farklı kuşaklardaki hemşirelerin mesleki profesyonel tutumlarının belirlenmesi [The determination of occupational professional attitude of nurses in different generations]. Sağlık ve Toplum. 2019;29(1):44-53. [Link]
- Erbil N, Pamuk T. Relationship between professional attitude and compassion among nurses. J Clin Nurs. 2023;32(15-16):4795-805. [Crossref] [PubMed]
- Yılmaz D, Polatdemir E. Hemşirelik bölümü üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinin profesyonel davranışlarının incelenmesi [Investigation of professional behavior of third and fourth grade students of nursing department]. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;5(2):281-8. [Crossref]
- Karamanoğlu AY, Özer FG, Tuğcu A. Denizli ilindeki hastanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi [Evaluation of surgical ward nurses professionalism in their work, in Denizli]. Fırat Tıp Dergisi. 2009;14(1):12-7. [Link]
- Karadaş A, Kaynak S, Duran S, Ergün S. Hemşirelerin profesyonellik düzeylerinin değerlendirilmesi: Balıkesir örneği [Evaluation of nurses' professionalism levels: sample of Balikesir]. Balıkesir Sağlık Bil Dergisi. 2018;7(3):74-80. [Link]
- Çelik S, Ünal Ü, Saruhan S. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi [Evaluation of professionalism of nurses working in surgical wards]. Florence Nightingale Journal of Nursing. 2012;20(3):193-9. [Link]
- Ekrem EC, Kahveci M, Kavlak O. Kadın sağlığı hemşirelerinin, hemşirelik bakımındaki etik tutumlarının, malpraktise eğilimlerinin ve etkileyen faktörlerin incelenmesi [Investigation of women's health nurses, ethical attitudes in nursing care, malpractice tendency and affecting factors]. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2023;4(2):124-35. [Link]
- Caner N, Sezer Efe Y, Erdem E, Başdaş Ö, Bayat M, Yıldırım M. İntörn hemşirelerde mesleki değerler ve etik duyarlılık [Professional values and ethical sensitivity in intern nurses]. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;28(3):123-8. [Crossref]
- Karaca T. Hemşirelik öğrencilerinin ahlaki duyarlılıklarının incelenmesi [The moral sensibility of nursing students]. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2018;5(1):24-30. [Crossref]
- Kahriman İ, Çalık KY. Klinik hemşirelerin etik duyarlılığı [Ethical sensitivity of clinical nurses]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(3):111-21. [Link]
- Uysal-Kasap E, Bahçecik N. Hemşirelerin sağlık bakım uygulamalarında etik ilkelere yönelik tutumlarının belirlenmesi [Identifying the attitude of nurses for ethical principles at health care applications]. Gevher Nesibe Journal of Medical and Health Scıences. 2020;5(6):51-8. [Crossref]
- Esen B, Karakoç A. Yenidoğan yoğun bakım ebe ve hemşirelerinin etik ikilemleri ve mesleki profesyonellik düzeyleri ile ilişkisi [The relationship between ethical dilemmas and occupational profession levels of neonatal intensive care nurses and midwives]. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi. 2016;6:30-46. [Crossref]
- Cerit B, Dinç L. Ethical decision-making and professional behaviour among nurses: a correlational study. Nurs Ethics. 2013;20(2):200-12. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi